Spółki komunalne nie podporządkowują się wymogom prawnym i nie publikują dokumentacji z audytu oraz kontroli – alarmuje Sieć Obywatelska Watchdog.

Sieć Obywatelska Watchdog przedstawiła raport dotyczący przejrzystości spółek komunalnych w wybranych miastach w Polsce. Badaniem objęto dziewięć spółek z miast wojewódzkich, które generują wysokie przychody i mogą decydować o tworzeniu bardziej przejrzystych systemów.

Wybrane miasta musiały odpowiedzieć na pytania dotyczące 10 obszarów tematycznych, m.in. publikacji raportu rocznego, a także informacji o strukturze własności, zamówieniach publicznych i działaniach przeciwdziałających korupcji.

Jak wykazało badanie, spółki znacząco różnią się w zakresie przejrzystości. Średnia ocena wybranych do badania podmiotów wyniosła 24,31 proc. Najbardziej przejrzystą spółkę oceniono na 40,5 proc., a najmniej przejrzystą na 9,67 proc.

Najlepszy wynik uzyskały spółki w zakresie dostępności dla odbiorców dokumentów statutowych i informacji o finansowaniu otrzymanych ze środków UE. Średnia ocena wyniosła 6,39 proc. Niewiele gorzej, na poziomie 5,33 proc., kształtował się wskaźnik dostępu do informacji publicznej. Natomiast ocena dostępu do informacji o przetargach i ich wynikach wyniosła 5,18 proc.

Według autorek raportu, najgorzej wypadły wskaźniki dotyczące procedur zapobiegania oszustwom oraz przedstawiania opinii publicznej kodeksów etyki. W tym obszarze polskie spółki otrzymały 0 proc. Przejrzystości brakuje także w kwestii zatrudnienia. Choć większość spółek ma na swojej stronie dział „kariera” i organizuje nabory, to informacje o wynikach nie są publikowane.

W ocenie Sieci Obywatelskiej Watchdog wskazane byłoby, aby spółki tworzyły strony dotyczące naborów na stanowiska w sposób nawiązujący do przeglądarek zamówień publicznych, a więc podając ogłoszenia i wyniki rekrutacji. Na stronach internetowych spółek powinny również znajdować się życiorysy osób zarządzających i sprawujących nad nimi nadzór oraz kwoty wynagrodzeń, jakie otrzymują.

Autorki raportu rekomendują także prezentowanie zasad przyznawania dotacji, stypendiów, sponsoringu i kontaktów do właściwych osób oraz wyszczególnienie wszystkich zawartych w tej sprawie umów wraz z kwotami.
Raport Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska pn. „Przejrzystość spółek komunalnych w krajach grupy wyszehradzkiej. Pilotażowe wnioski dla Polski” powstał w ramach międzynarodowego projektu partnerskiego. Monitoring spółek komunalnych w wybranych miastach w Polsce prowadzono na przełomie 2016 i 2017 roku. Celem projektu jest doprowadzenie do większej przejrzystości działania spółek i organów nadzoru oraz zapoznanie mieszkańców gmin z zasadami funkcjonowania tych podmiotów.

Projekt uzyskał wsparcie finansowe Funduszu Wyszehradzkiego. Jego partnerami było stowarzyszenie Oziveni z Czech, Słowacki oddział Transparency International i Budapest Institute.

Lista spółek ocenionych w badaniu:

Województwo mazowieckie:
1. Szybka Kolej Miejska sp. z o.o.
2. Tramwaje Warszawskie sp. z o.o.
3. Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji w m.st. Warszawie S.A.
4. Metro Warszawskie sp. z o.o.

Województwo śląskie:
1. Katowicka Infrastruktura Wodociągowo-Kanalizacyjna Sp. z o.o.

Województwo wielkopolskie:
1. Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacji sp. z o.o.

Województwo dolnośląskie:
1. Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A.
2. Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacji sp. z o.o.
3. Ekosystem sp. z o.o.


dap/Serwis Samorządowy PAP