Przepisy nowelizacji ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych są sprzeczne z konstytucją – ocenili członkowie parlamentarnego zespołu ds. obrony polskiej samorządności. Posłowie zaapelowali o wycofanie „niekonstytucyjnych rozwiązań prawnych”.

W dezyderacie skierowanym do Prezesa Rady Ministrów, zespół zwrócił uwagę, że rozwiązania, w których regionalne izby obrachunkowe będą mogły kontrolować samorząd na podstawie kryterium gospodarności i rzetelności, są sprzeczne z art. 171 ust. 1 ustawy zasadniczej. Posłowie zaznaczyli również, że nowelizacja narusza zasadę samodzielności samorządu oraz zasadę pomocniczości i proporcjonalności.

Zespół podkreślił, że „przyjęcie kryterium gospodarności i rzetelności spowoduje możliwość podważenia każdej decyzji inwestycyjnej, każdego najdrobniejszego zakupu. W skrajnych przypadkach możliwa będzie sytuacja, że RIO będzie wnioskować o odwołanie wójtów, burmistrzów lub prezydentów z wyimaginowanych powodów”.

W ocenie posłów rozwiązanie z mocy ustawy obecnych stosunków pracy prezesów RIO i ich zastępców, wprowadzając jednocześnie przepis, że Prezes Rady Ministrów według własnego uznania powoła nowych szefów izb, jest niedopuszczalne.

W dezyderacie wystosowano apel do polityków PiS o niewprowadzanie rozwiązań prawnych, które w ocenie zespołu, ograniczą możliwość funkcjonowania samorządu.

„Parlamentarny Zespół ds. Obrony Polskiej Samorządności apeluje o (…) niewprowadzanie kolejnej ustawy kadrowej, która wpłynie negatywnie na państwową instytucję, cieszącą się opinią bezstronnego, zewnętrznego i niezależnego organu kontroli” - zaznaczono w dokumencie.

Członkowie zespołu wezwali premier do poinformowania: jakie są planowane dalsze kroki ograniczające samodzielność jednostek samorządu terytorialnego, jakie kryteria będą przyświecały powoływaniu nowych członków kolegiów regionalnych izb obrachunkowych oraz czy polityka rządu ma polegać na tolerowaniu łamania ustaleń poczynionych w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Kwestionowana przez środowisko samorządowe nowelizacja ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych została uchwalona przez Sejm w czwartek. Rozszerza ona kompetencje kontrolne izb oraz zmienia zasady wyłaniania ich kierownictwa. Izby będą mogły kontrolować gospodarkę finansową samorządów, w tym realizację zobowiązań podatkowych oraz zamówienia publiczne, na podstawie kryterium zgodności z prawem, gospodarności i rzetelności. Kontrola w zakresie zadań zleconych przez administrację rządową będzie mogła być prowadzona także pod względem kryterium celowości.

mm/ woj/