Znamy szczegółowe rozwiązania dotyczące Funduszu Dróg Samorządowych. W niektórych przypadkach dofinansowanie będzie mogło wynieść nawet 100 proc. kosztów
Na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy o Funduszu Dróg Samorządowych, który przewiduje zasadnicze zmiany w sposobie i zakresie finansowania inwestycji na drogach publicznych zarządzanych przez jednostki samorządu terytorialnego.
Projektowana ustawa określa zasady działania FDS oraz gromadzenia jego środków, a także ustała zasady dofinansowania ze środków publicznych zadań na drogach publicznych zarządzanych przez jednostki samorządu terytorialnego szczebla powiatowego i gminnego.
Zgodnie z projektem zadaniem FDS będzie dofinansowanie budowy, przebudowy i remontów dróg powiatowych i gminnych, w tym inwestycji na tych drogach, które zostały jednocześnie zaliczone do dróg o znaczeniu obronnym, a także dofinansowanie zadań obejmujących budowę mostów lokalizowanych w ciągach dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych.
Z zasady projektowana ustawa pozwoli na dofinansowanie inwestycji realizowanych na drogach lokalnych na nowych zasadach począwszy od roku 2019. Niemniej przewiduje się, że środki zgromadzone przez FDS posłużą na dofinansowanie również tych inwestycji samorządowych, którym przyznano je na dotychczasowych zasadach dzięki czemu zapewnia się, że pomoc państwa na rzecz zarządców dróg powiatowych i gminnych ma charakter ciągły.
Na co dofinansowanie z FDS?
Projektowana ustawa przewiduje dofinansowanie trzech kategorii zadań. Po pierwsze, będą to zadania polegające na budowie, przebudowie lub remoncie dróg powiatowych oraz dróg gminnych.
Drugą kategorią zadań będą inwestycje polegające na budowie mostów zlokalizowanych w ciągach dróg publicznych. Zgodnie z założeniami projektowanej ustawy, dofinansowanie będą mogły uzyskać wyłącznie takie inwestycje mostowe, którym przyznano dofinansowanie na mocy Programu Mosty dla Regionów dla Regionów, przy czym zgodnie z tym Programem wsparciem finansowym będzie mogła zostać objęta również inwestycja mająca na celu realizację dróg dojazdowych do mostu.
Projektowana ustawa wskazuje przy tym, że dofinansowanie zadań mostowych nie obejmuje kosztów przygotowania inwestycji, ponieważ środki na tę część zadania będą wypłacane bezpośrednio ze środków określonych w Programie Mosty dla Regionów.
Po trzecie, wyodrębniono kategorię zadań obronnych obejmującą budowę, przebudowę lub remont dróg powiatowych i gminnych o znaczeniu obronnym, czyli dróg publicznych lub ich odcinków, wyznaczonych w okresie pokoju, przewidzianych do wykorzystania w czasie pokoju, kryzysu lub wojny do wykonywania przewozów istotnych dla obronności państwa oraz zobowiązań sojuszniczych.
Projektowana ustawa zakłada też, że dofinansowanie z FDS będą mogły uzyskać zadania obejmujące przebudowę drogi wewnętrznej pod warunkiem, że jest ona następnie zaliczana, po zakończeniu inwestycji, do odpowiedniej kategorii dróg powiatowych albo dróg gminnych w trybie określonym przepisami ustawy o drogach publicznych.
Ponadto wsparcie z FDS będzie przyznawane na inwestycje obejmujące skrzyżowania z innymi drogami publicznymi. Jak zaznaczono w uzasadnieniu projektu, jest to jedyny przypadek, w którym dofinansowaniem będą mogły zostać objęte, w pewnym zakresie, prace na drogach publicznych, które co do zasady nie mogą otrzymać dofinansowania ze środków FDS.
W projekcie wskazano również, że dofinansowanie realizacji zadań ze środków FDS nie obejmuje kosztów nabywania nieruchomości pod pasy drogowe.
Jakie dofinansowanie?
Projekt zakłada, że samorządy będą mogły otrzymać dofinansowanie z FDS do wysokości 80 proc. kosztów realizacji danego zadania. Przy czym wysokość dofinansowania ustali wojewoda przy pomocy komisji powołanej do oceny wniosków o dofinansowanie, biorąc pod uwagę wartość dochodów własnych jednostki samorządu terytorialnego. Wprowadzono przy tym ograniczenie, zgodnie z którym wysokość dofinansowania przyznanego na dane zadanie powiatowe albo gminne nie może przekroczyć 30 mln zł.
W regulacji znalazł się też zapis, zgodnie z którym w przypadku zadań obronnych, które są istotne z punktu widzenia państwa jako całości, a więc nie mają wyłącznie charakteru lokalnego czy regionalnego, poziom finansowania ze środków FDS wyniesie 100 proc. kosztów realizacji.
Zdaniem autorów projektu rozwiązanie ma na celu zachęcenie zarządców dróg samorządowych do realizacji ww. inwestycji, istotnych z punktu widzenia państwa jako całości. Po stronie jednostek samorządu terytorialnego pozostanie natomiast zawarcie stosownej umowy z ministrem właściwym do spraw transportu w sprawie finansowania inwestycji oraz jej przygotowanie i realizacja.
Kiedy pierwsze nabory FDS?
Minister infrastruktury Andrzej Adamczyk poinformował we wtorek, że w tym roku na wsparcie inwestycji na drogach gminnych i powiatowych rząd przeznaczył 1,3 mld zł, a latach 2016-2019 planowana kwota osiągnie blisko 9 mld zł.
Z kolei szef resortu rozwoju Jerzy Kwieciński powiedział, że projekty drogowe będą mogły być realizowane do 10 lat. "Fundusz Dróg Samorządowych będzie działał do 2028 roku. Do roku 2028, myślę, że wydamy co najmniej 36 mld zł. Tak potężnego programu naprawdę nie było" - dodał.
Kwieciński zwrócił uwagę, że jeżeli udałoby się szybko przeprowadzić ustawę przez parlament, to "jest jeszcze szansa, że w tym roku ogłosimy jako rząd nowe nabory pod tą nową ustawą". "Część projektów, które będzie finansowane z tego Funduszu w przyszłym roku, już mamy wybrane" - dodał.
mp/