30 września 2010 r. mija rok od uruchomienia pierwszego w Polsce zorganizowanego rynku instrumentów dłużnych Catalyst
30 września 2010 r. mija rok od uruchomienia pierwszego w Polsce zorganizowanego rynku instrumentów dłużnych Catalyst.
Od tego dnia obrót obligacjami firm i samorządów jest możliwy na dobrze uregulowanym rynku, zorganizowanym i zarządzanym przez profesjonalne instytucje rynkowe – Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie i jej spółkę zależną - BondSpot. Firmom i samorządom Catalyst otworzył nową drogę finansowania rozwoju i zaistnienia na rynku publicznym, inwestorom – dał możliwość lokowania oszczędności w mniej ryzykowne niż akcje instrumenty na w pełni transparentnym rynku długu. Catalyst został zorganizowany z myślą o zwiększeniu skali finansowania przy wykorzystaniu instrumentów dłużnych. Jego powstanie dopełniło ofertę GPW, umożliwiając emitentom przeprowadzanie różnorodnych “scenariuszy” rozwoju z wykorzystaniem prowadzonych przez GPW rynków.
Catalyst jest platformą autoryzacji i obrotu wtórnego dla obligacji korporacyjnych, samorządowych, skarbowych, spółdzielczych, listów zastawnych i innych dłużnych instrumentów finansowych. Jest wygodną drogą dywersyfikacji źródeł finansowania dla przedsiębiorstw już obecnych na rynku giełdowym. Dla takich firm Giełda stworzyła uproszczone procedury umożliwiające im łatwe wprowadzenie obligacji do obrotu przy minimalnym nakładzie pracy, czasu i środków finansowych. Na koniec sierpnia br. blisko jedna trzecia emitentów obligacji korporacyjnych notowanych na Catalyst była obecna również na Głównym Rynku GPW lub na NewConnect, a kolejni przygotowują się do emisji obligacji
Catalyst poszerzył krąg odbiorców usług GPW o przedsiębiorstwa funkcjonujące w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jednostki samorządu terytorialnego (tj. gminy, powiaty, województwa itd.) oraz banki spółdzielcze. Przyciąga rosnącą z miesiąca na miesiąc liczbę emitentów, dla których oferta i wprowadzenie obligacji na Catalyst jest szansą na szybkie i stosunkowo tanie pozyskanie kapitału na rozwój.
Rynek Catalyst jest kompleksową platformą łączącą w sobie cechy rynku regulowanego i bardziej liberalnego alternatywnego systemu obrotu, skierowaną zarówno do klientów indywidualnych, jak i instytucjonalnych. Dzięki Catalyst obrót instrumentami dłużnymi stał się przejrzysty, co bezpośrednio wpływa na wzrost zainteresowania inwestorów inwestycją, którą łatwo precyzyjnie “obserwować” z chwilą wprowadzenia papierów do obrotu. Z punktu widzenia inwestorów ważną cechą rynku jest także przechowywanie papierów w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych (KDPW), co daje dodatkową gwarancję rozliczeń zawieranych tu transakcji. Przedmiotem szczególnych starań organizatorów rynku jest zapewnienie inwestorom jak najszerszego spektrum instrumentów dłużnych w celu wytworzenia przez nich płynności.
Pomimo niestabilnego okresu na rynkach kapitałowych na całym świecie, Catalyst dobrze się rozwija, przyciągając nowych emitentów i inwestorów. Po niespełna roku, na koniec sierpnia 2010 r. w obrocie znajdowało się 105 serii instrumentów dłużnych, natomiast autoryzacją objętych było 12 serii.
Catalyst to strategiczny projekt GPW wzbogacający jej ofertę i zwiększający czytelność struktury rynku kapitałowego w Polsce. Kilkanaście miesięcy działalności to zaledwie początek długofalowego przedsięwzięcia obliczonego na lata.. Ten pierwszy okres wystarczył jednak, by dowieść, że inicjatywa GPW trafiła w oczekiwania emitentów i inwestorów. Rynek z pewnością będzie jeszcze ewoluował i dostosowywał się do potrzeb jego uczestników. Już dziś jednak Giełda kojarzy się nie tylko z długo działającymi i popularnymi rynkami akcji i instrumentów pochodnych, ale i z rynkiem długu, który nadrabia dystans w stosunku do bardziej dojrzałych rynków akcji i doskonale je uzupełnia.
Po roku działania Catalyst odgrywa już znaczącą rolę na polskim rynku obligacji samorządowych i korporacyjnych. Udział wartości obligacji wprowadzonych na Catalyst do wartości obligacji ogółem na rynku rośnie wraz z kolejnymi emisjami, które trafiają do obrotu. W przypadku obligacji samorządowych udział ten wzrósł z 14,1% na początku 2010 r. do 21,8% na koniec czerwca br., dla obligacji korporacyjnych wskaźnik ten wzrósł z 38,5% do 47,4%.
* Dane na podstawie raportów Fitch Polska (z wyłączeniem instrumentów krótkoterminowych do 365 dni, instrumentów strukturyzowanych oraz euroobligacji emitowanych przez polskie przedsiębiorstwa i samorządy na rynkach zagranicznych)
Jako źródło kapitału obligacje zyskują coraz większe znaczenie w gospodarce, co widoczne jest w stopniowym wzroście wartości środków pozyskanych tą drogą wobec środków pozyskanych z kredytów bankowych, które są najpopularniejszym sposobem pozyskiwania kapitału zarówno wśród jednostek samorządu terytorialnego, jak i przedsiębiorstw. Obecna sytuacja gospodarcza sprawia, że obligacje stają się w wielu przypadkach bardziej atrakcyjną formą pozyskania finansowania niż kredyt bankowy. Na tym z kolei skorzystać mogą nie tylko emitenci, ale również inwestorzy poszukujący atrakcyjnych instrumentów finansowych do dywersyfikacji portfela.
* Źródło: GPW, NBP
W porównaniu z innymi krajami, polski rynek obligacji nieskarbowych jest ciągle dużo mniej rozwinięty - obligacje wciąż odgrywają niewielką rolę w finansowaniu gospodarki.
Dzięki zwiększeniu przejrzystości i efektywności rynku długu, Catalyst jest dogodnym źródłem finansowania rozwoju przedsiębiorstw oraz jednostek samorządu terytorialnego. Samorządom i firmom zorganizowany rynek obligacji ułatwia dostęp do pieniędzy inwestorów instytucjonalnych oraz indywidualnych. Beneficjentami rynku są samorządy i przedsiębiorstwa - różnorodne zarówno pod względem formy własności (prywatne, państwowe, komunalne), jak i pod względem skali oraz rodzaju prowadzonej działalności. Dla samorządów Catalyst stanowi dodatkowo istotne wsparcie w pozyskiwaniu środków nie tylko na inwestycje realizowane samodzielnie, ale również dotowane przez Unię Europejską.
Obecność jednostek samorządowych na rynku kapitałowym, dotychczas zarezerwowanym dla przedsiębiorstw, wnosi do funkcjonowania samorządów także inne wartości dodane. Buduje nowoczesny wizerunek samorządu umiejącego sprawnie poruszać się w obszarze dostępnych na rynku finansowym instrumentów inżynierii finansowej. W ciągu pierwszego roku działania Catalyst, samorządy zdobyły pozycję lidera pod względem liczby emisji obligacji. Na 31 sierpnia 2010 r. notowanych było 18 emisji obligacji samorządowych, a 12 samorządowych emisji uzyskało autoryzację. Wśród wprowadzonych do obrotu są zarówno emisje duże pod względem wartości, takie jak obligacje miasta stołecznego Warszawy, których łączna wartość wynosi 1,5 mld zł, jak i obligacje o niewielkiej wartości, np. Miasta Radlin o łącznej wartości 2 mln zł. Na 31 sierpnia 2010 r. łączna wartość emisji obligacji samorządowych wprowadzonych do obrotu na Catalyst przekroczyła 1,8 mld zł.
Biorąc pod uwagę skalę dotychczasowego zainteresowania należy się spodziewać rosnącej liczby JST na Catalyst. Wzrastające zainteresowanie tym sposobem finansowania długookresowych zadań inwestycyjnych wynika z zalet obligacji komunalnych, czyli krótkiego czasu pozyskania środków, elastyczności w dopasowaniu finansowania do potrzeb i możliwości emitenta, możliwości finansowania długoletnich projektów inwestycyjnych i wielu celów inwestycyjnych w ramach jednego programu emisji, jak również nieodpłatnej promocji emitenta.
Catalyst jest dopełnieniem oferty Giełdy dla przedsiębiorstw już notowanych na jednym z jej rynków akcji. Na koniec sierpnia blisko jedna trzecia emitentów obligacji korporacyjnych notowanych na Catalyst była obecna również na Głównym Rynku GPW lub NewConnect. Były to: Anti, Gant Development, MCI Managemant, Multimedia Polska, BBI Zeneris, Marvipol oraz Orzeł. Spółka MCI Management wprowadziła do obrotu już drugą emisję obligacji zamiennych na akcje, kierowaną do inwestorów kwalifikowanych.
Wśród emitentów znaczącą reprezentację ma na Catalyst branża deweloperska - obecnie do obrotu wprowadzone są obligacje 5 spółek z sektora deweloperzy, a łączna wartość wyemitowanych przez nie obligacji przekracza 80 mln zł.
Największe pod względem wartości niebankowe emisje przeprowadzone przez spółki to emisje Prime Car Management SA (534 mln zł) oraz Multimedia Polska SA (400 mln zł). Wkrótce na Catalyst planowany jest także debiut obligacji wyemitowanych przez Polkomtel Finance AB o wartości 1 mld zł. Warto jednak zauważyć, że Catalyst stwarza atrakcyjną ofertę nie tylko dla dużych emisji obligacji przeprowadzanych przez znane na rynku kapitałowym spółki, ale również dla mniej znanych, niewielkich, ale dynamicznie rozwijających się przedsiębiorstw.
Wśród notowanych na Catalyst instrumentów są także obligacje banków spółdzielczych, które pojawiły się na GPW po raz pierwszy w jej historii. W lipcu br. zadebiutowały obligacje Banku Polskiej Spółdzielczości oraz czterech innych banków spółdzielczych: Podkarpackiego Banku Spółdzielczego w Sanoku, Orzesko-Knurowskiego Banku Spółdzielczego w Knurowie, Banku Spółdzielczego w Białej Rawskiej oraz Spółdzielczego Banku Rozwoju w Szepietowie. Łączna wartość debiutujących obligacji 5 banków spółdzielczych wyniosła 119 mln zł.
Emisja obligacji jest wygodnym sposobem pozyskania kapitału, a także dywersyfikacji jego źródeł. Dotychczas nieskarbowe instrumenty dłużne nie cieszyły się na polskim rynku tak dużym zainteresowaniem, jak w krajach wysoko rozwiniętych. Większość emisji miała charakter niepubliczny. Przedsiębiorcy rzadko poszukiwali kapitału na rynku publicznym, co wynikało w znacznej mierze z braku odpowiedniego rynku pozwalającego na obrót tymi walorami. Dzięki Catalyst sytuacja się zmieniła – już kilkanaście miesięcy jego funkcjonowania pokazało, że nowy rynek stwarza szerokie możliwości finansowania i może być atutem dla potencjalnych nabywców notowanych tu instrumentów dłużnych.
Czy wiecie, że …