Niektóre przepisy projektowanej ustawy o finansach publicznych mogą ograniczyć dostęp do unijnych funduszy zadłużonym gminom i powiatom – alarmuje Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych.

Krajowa Rada RIO przedstawiła swoje uwagi do projektu ustawy o finansach publicznych oraz projektu ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych. Część spośród kilkudziesięciu zastrzeżeń zgłoszonych przez Izbę dotyczy bezpośrednio finansów jednostek samorządu terytorialnego.

Jednym z przepisów projektu ufp, który nie spodobał się członkom Krajowej Rady RIO jest art. 77 ust. 1 określający cele na jakie samorządy mogą zaciągać kredyty, pożyczki oraz emitować papiery wartościowe. Jak zauważyła KR RIO treść przepisu jest identyczna z przepisem art. 82 ust. 1 obecnie obowiązującej ustawy o finansach publicznych, który powoduje częste kłopoty jst zaciągającym kredyty lub pożyczki na preferencyjnych warunkach.

Jak tłumaczy RIO, udzielający takiej pożyczki czy kredytu określają cel, jaki ma być sfinansowany. W związku z tym samorząd spłacający z własnych środków zadłużenie poprzednio zaciągnięte (a więc uchwalając budżet nadwyżkowy) nie mógłby, przy literalnym stosowaniu tego prawa, skorzystać z możliwości zaciągnięcia preferencyjnych kredytów lub pożyczek bez sztucznego zaplanowania wydatków których nie zamierza ponosić, by budżet był deficytowy.

Podobny problem będą miały samorządy, które planują przychody z kredytów i pożyczek i jednocześnie spłacają zobowiązania z lat ubiegłych. W ocenie Izby tak sformułowany przepis uniemożliwia zaciągnięcie preferencyjnych kredytów (pożyczek) inwestycyjnych, obligując gminy i powiaty do zaciągania komercyjnych kredytów na spłatę wcześniejszych zobowiązań.

KR RIO wyjaśnia, iż w przypadku planowania nadwyżki budżetu przepis art. 77 i art. 78 uniemożliwia zaciągnięcie kredytów i pożyczek (za wyjątkiem zaciąganych w funduszach celowych) w związku z umową zawartą na realizację projektów lub zadań współfinansowanych ze środków zagranicznych (o których mowa w art. 5 ust. 3 ufp), a w konsekwencji jednostka nie ma możliwości skorzystania z wyłączenia stosowania ograniczeń wielkości spłat pożyczek i kredytów o którym mowa w art. 209 ust 3 projektu ustawy.

„Takie uregulowanie może doprowadzić do ograniczenia absorpcji środków z budżetu UE przez jednostki posiadające znaczne zadłużenie, a są nimi najczęściej najbiedniejsze gminy i powiaty do których adresowana jest pomoc finansowa” – uzasadnia RIO.

Według Krajowej Rady projektodawca powinien rozważyć zastosowanie „bardziej uniwersalnych definicji zawartych w art. 48 ustawy o finansach publicznych z 1998 r., które nie powodowały rozbieżności w orzecznictwie i przewidzieć w art. 77 jako jeden z celów zaciągania kredytów i pożyczek oraz emisji papierów wartościowych finansowanie wydatków nie znajdujących pokrycia w planowanych dochodach jednostek samorządu terytorialnego”.


/mp/