Eksperci odradzają gminom zwlekanie z podjęciem działań mających na celu wdrożenie wspólnego rozliczenia podatku VAT. Na wprowadzenie nowego modelu rozliczeń gminy mają czas do połowy 2016 r.

W wyroku z 29 września br. Trybunał Sprawiedliwości UE (TSUE), potwierdził stanowisko wyrażone w uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego, zgodnie z którym gmina oraz jej jednostki organizacyjne występują jako jeden podatnik VAT. Ministerstwo Finansów w pierwszym komunikacie po wyroku zapowiedziało, że jeszcze do połowy 2016 r. nie będą kwestionowane rozliczenia dokonywane przez samorządy z zastosowaniem obecnego modelu rozliczeń.

„Aby zapewnić samorządom czas na przygotowanie się do nowego modelu rozliczeń, do połowy 2016 r. nie będą kwestionowane rozliczenia dokonywane z zastosowaniem obecnego modelu rozliczeń" - brzmi komunikat.

Więcej o komunikacie Ministerstwa Finansów

Po wyroku zmienią się zasady ponoszenia odpowiedzialności za błędy w rozliczeniach z tytułu podatku VAT

Eksperci podatkowi zwracają uwagę, że wyrok Trybunału zmienia wieloletnią praktykę w rozliczaniu podatku VAT w samorządach. Jak wyjaśnia Jarosław Ferdyn, menadżer działu doradztwa Grupy Gumułka dla samorządów oznacza to konieczność dokonania centralizacji rozliczenia VAT w gminach, czyli wdrożenia wspólnego rozliczenia VAT przez gminę i jej jednostki budżetowe.

Ekspert dodaje, że pomimo, iż powołane orzeczenie dotyczy statusu jednostek budżetowych, to centralizacją powinny zostać objęte także gminne zakłady budżetowe. Wniosek taki wypływa bowiem z uchwały NSA z dnia 26.10.2015r. (I FPS 4/15), w którym Sąd uznał, iż gminne zakłady budżetowe nie mogą być uznane za odrębnego od gminy podatnika VAT.

Fedyna odradza też z czekaniem na ostatnią chwilę z podjęciem niezbędnych działań mających na celu wdrożenie wspólnego rozliczenia. Jego zdaniem zapewnienia ministra nie oznaczają, iż gminy nie mogą dokonać centralizacji rozliczenia VAT już na bieżąco, jak też za poprzednie lata podatkowe. - Działanie takie powinna poprzedzić natomiast ocena zasadności i opłacalności dokonania takiej operacji, co wymagać będzie dokonania szczegółowej analizy rozliczeń gminy, jak i jej jednostek - zaznacza Jarosław Ferdyn.

Na to wszystko nakłada się jednak także kwestia kwalifikowalności podatku VAT w projektach realizowanych z udziałem środków unijnych. Teza wyroku Trybunału Sprawiedliwości wymusza bowiem ponowną oceną kwalifikowalności VAT przy inwestycjach zrealizowanych przez gminę.

Wspomniane zmiany w ustawie o VAT przewidują natomiast rozliczenie podatku naliczonego VAT za pomocą tzw. prewspółczynnika. - Chcąc zatem dokonywać odliczenia części podatku VAT związanego zarówno z czynnościami opodatkowanymi VAT, jak też pozostającymi poza zakresem opodatkowania, gmina będzie musiała dokonywać kalkulacji prewspółczynnika - tłumaczy Fedyn.

Dodaje, że w przypadku, gdy dane zakupy związane będą także z czynnościami zwolnionymi z podatku VAT, aby ustalić kwotę podatku VAT podlegającą odliczeniu, kalkulacji wymagać będzie również tzw. współczynnik sprzedaży.

- Takie zmiany czekają każdą gminę w Polsce. Przygotowanie się do nich to niewątpliwie duże wyzwanie dla samorządów, które wymaga wsparcia zewnętrznych ekspertów. Im większa gmina, tym skala wyzwania i zadań przed nią stojących jest większa - komentuje Radosław Gumułka, prezes Grupy Gumułka.


mp/Serwis Samorządowy PAP