W przeszłości obszar przed murami, okalającymi dawny rynek, tętnił życiem. Miasto podjęto próbę powrotu do takiego stanu poprzez odtworzenie tradycji ze wskazaniem na funkcję kulturalną
Miasto Będzin realizuje obecnie projekt subregionalny „Zachowanie dziedzictwa kulturowego i osiągnięć kulturalnych Zagłębia”, który uzyskał wsparcie ze środków EFRR w ramach RPO WSL 2007-2013. w wysokości 14 291 069,23 zł.
Cele ogólne projektu można określić jako: poprawę atrakcyjności kulturalno-społecznej Będzina, stymulację rozwoju kulturalnego regionu, przywrócenie funkcji kulturalnej zaniedbanym obiektom położonych w strefie ochrony konserwatorskiej ścisłego centrum miasta.
W miesiącu lipcu 2011 r. zakończono pierwszy z czterech etapów projektu mającego na celu zwiększenie atrakcyjności kulturalnej miasta tj. realizację rzeczową zadania pn. „Remont i oświetlenie murów miejskich w rejonie ulic Modrzejowkiej i Zawale w Będzinie”. Przedmiotem niniejszego zadania była renowacja i remont niszczejącego obiektu dziedzictwa kulturowego, a mianowicie XIV-wiecznych murów miejskich wpisanych do rejestru zabytków Województwa Śląskiego pod nr 2/60 położonych w obszarze Starego Miasta. Dzięki realizacji projektu udało się utworzyć w centrum miasta wyjątkowo atrakcyjną dzięki swej malowniczości przestrzeń miejską. Składa się na nią ciąg blankowanych murów miejskich oraz zagospodarowany skwer na przedmurzu.
Całość dopełnia iluminacja obiektu, dzięki której mury nabierają niezwykłej tajemniczości ukazując niewidoczne za dnia kształty. Dodatkowo, w ramach projektu, udało się zrewitalizować placyk znajdujący się na przedpolu średniowiecznych murów poprzez wymianę nawierzchni alejek, oświetlenie oraz wprowadzenie elementów małej architektury.
Wraz z odbudową wykonane zostały również inne prace – remont elewacji niektórych kamienic stojących w linii murów.
W projekcie budowlano-wykonawczym remontu murów miejskich, opracowanym przez Autorską Pracownią Projektowania Architektury „APPA-Jan Pudło” z siedzibą w Świętochłowicach, przyjęto odtworzenie pierwotnego wyglądu murów miejskich z okresu ich powstania za czasu panowania Kazimierza Wielkiego opisanego w monografii tzn. z zachowaniem jednakowej wysokości muru i baszt (półbaszt) z zachowaniem chodnika dla obrońców i blankowanego krenelażu.
Mury miejskie zostały odbudowane zgodnie z ich średniowiecznym przebiegiem, z kamienia o charakterystyce najbardziej zbliżonej do materiałów pierwotnie użytych do ich postawienia. Mają ponad 170 metrów długości, grubość do 120 m oraz wysokość wraz z krenelażem aż do 7 m w najwyższej partii, tuż przy górnej baszcie.
Projekt realizowany był pod ścisłym nadzorem archeologicznym i konserwatorskim.
Należy zaznaczyć, iż w przeszłości obszar przed murami, okalającymi dawny rynek, tętnił życiem. Miasto podjęto próbę powrotu do takiego stanu poprzez odtworzenie tradycji ze wskazaniem na funkcję kulturalną. Jest to wielka i niepowtarzalna szansa dla tego historycznego miejsca. Należy zaznaczyć, iż odcięcie Starego Miasta z obiektem w postaci średniowiecznych murów od Zabytkowego Wzgórza, na którym zlokalizowany jest Zamek Będziński, poprzez wybudowanie w latach 70-tych drogi szybkiego ruchu tzw. „Gierkówki” zniechęciło do użytkowania placyku przed murami i było w konsekwencji główną przyczyną degradacji tego terenu. Przez lata był on miejscem zaniedbanym, a pozostałości murów niewidoczne, gdyż zasłaniały je przylegające do nich pomieszczenia gospodarcze lokalnych mieszkańców będące w bardzo złym stanie technicznym. Po zakończeniu niniejszego projektu mieszkańcom miasta i turystom ukazała się nowa sylwetka murów, inna niż ta, do której przywykli. Efekty prac dla wielu mieszkańców były zaskakujące.
Ponadto w ramach realizacji całości przedsięwzięcia inwestycyjnego pn. „Zachowanie dziedzictwa kulturowego i osiągnięć kulturalnych Zagłębia” realizowane są obecnie dwa zadania. Pierwsze z nich to „Zabezpieczenie i adaptacja ca cele kulturalne podziemi będzińskich pod wzgórzem zamkowym” (okres realizacji wrzesień 2011 r. - sierpień 2013 r.). W ramach niniejszego zadania zakłada się zabezpieczenie i udostępnienie obiektu historycznego tj. podziemi położonych na obszarze XIV - wiecznego układu urbanistycznego miasta Będzina (numer rejestru 810/69). Planowane prace mają na celu utrwalenie substancji zabytku oraz zahamowanie procesów jego destrukcji. Ponadto zakłada się utworzenie w podziemiach strefy ekspozycyjno-wystawienniczej obrazującej najciekawszy rejon Będzina-Wzgórze Zamkowe.
W ramch realizacji drugiego zadania pn. „Rewaloryzacja wzgórza zamkowego wraz z zabezpieczeniem i odtworzeniem elementów zabytkowych” (okres realizacji sierpień 2011 - sierpień 2013 r.) zakłada się podjęcie działań rewaloryzacyjnych ukształtowanego na przełomie XIX i XX w oraz w okresie międzywojennym Parku na Wzgórzu (obszaru posiadającego szczególną wartość dla historii i kultury miasta), położonego w strefie zabytkowego układu urbanistycznego miasta Będzina poprzez: zagospodarowanie dawnego ogródka jordanowskiego, gdzie znajduje się „mały” amfiteatr, rekonstrukcję średniowiecznego wału obronnego, odtworzenie półziemianki, uporządkowanie i harmonizację przestrzeni zabytkowej - zmianę nawierzchni alejek parkowych z zachowaniem ich historycznego „dawnego” przebiegu oraz wprowadzenie wysokiej jakości oświetlenia podkreślającego walory estetyczne Parku, realizację tzw. "miejsc magicznych" – każde z nich poświęcone innej idei np. miejsce historii - określoną ideologię, które mogą również posłużyć do organizacji kameralnych imprez kulturalnych oraz zagospodarowanie strefy wejściowej do podziemnych korytarzy Góry Zamkowej.
Do realizacji w przyszłym roku pozostaje ostatnie z 4 zadań tj. „Punkt widokowy przy Al. Kołłątaja wraz z zagospodarowaniem wejść do podziemi”, w ramach którego zakłada się zagospodarowanie placyku przed wejściem do podziemi będzińskich od strony Al. Kołłątaja poprzez wprowadzenie stosownego oświetlenia podnoszącego estetykę miejsca i eksponującego obiekt historyczny oraz obiektów małej architektury. Ponadto planuje się wykonanie tarasu widokowego wraz z balustradą i schodami terenowymi prowadzącymi na placyk przy wejściu do podziemi.
Dzięki podjęciu prac rewaloryzacyjnych centrum miasta, warto będzie przyjechać do Będzina i przy okazji zwiedzania Zamku oraz Pałacu Mieroszewskich zatrzymać się przy zabytkowym wzgórzu zamkowym oraz murach miejskich.
Należy podkreślić, iż dzięki realizacji przedmiotowego projektu w sposób znaczący podniesiona zostanie atrakcyjność turystyczna miasta Będzina położonego na szlaku „Orlich Gniazd” jak i całego regionu.