Likwidacja zasady korzyści w ramach systemu odszkodowań dla wywłaszczonych w związku z realizacją ważnych inwestycji publicznych – takie rozwiązanie ma się znaleźć w projekcie nowelizacji ustawy o gospodarce nieruchomościami.
W wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów opublikowano informację o rozpoczęciu prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw. Regulacja ma dotyczyć systemu odszkodowawczego stosowanego w ramach specustaw inwestycyjnych.
Jak czytamy w uzasadnieniu, chodzi o zmianę niekorzystnego systemu opartego o tzw. zasadę korzyści, obowiązującą w Polsce i stosowaną w ramach wszystkich tzw. specustaw inwestycyjnych.
„Jego konsekwencje to ograniczenie wysokości odszkodowania do wartości nieruchomości (w przypadku nieruchomości zabudowanych), co utrudnia odtworzenie sytuacji życiowej osób wywłaszczanych (również przedsiębiorców). W odniesieniu do gruntów rolnych, tzw. zasada korzyści prowadzi do zwielokrotnienia wysokości odszkodowania w stosunku do wartości rynkowej nieruchomości” – czytamy w uzasadnieniu.
Dlatego autorzy projektu chcą zaproponować likwidację zasady korzyści i powiązanie odszkodowania w każdym przypadku z wartością rynkową nieruchomości.
Do takiej wartości w każdym przypadku dodawany będzie bonus pieniężny, stanowiący zryczałtowany ekwiwalent kosztów przeprowadzki, czynności prawnych itd. Bonus wyniesie bazowo 10% wartości nieruchomości. Bonus w wysokości 20% dotyczyć będzie wartości obiektów budowlanych na nieruchomości oraz wartości lokalu.
Aby zapewnić słuszny charakter odszkodowania projekt ma przewidywać dodatkowo dwa zabezpieczenia dla osób wywłaszczanych:
- przysługiwać będzie roszczenie do sądu cywilnego o szkodę rzeczywistą w zakresie szerszym niż pokryty odszkodowaniem,
- jeżeli wysokość odszkodowania za nieruchomość zamieszkałą będzie niższa niż ustalone ustawowo wskaźniki, przysługiwać będzie zwiększenie odszkodowania do poziomu pozwalającego na odtworzenie sytuacji mieszkaniowej (czasem może to być nawet 100% zwiększenia wysokości odszkodowania) - zależnie od liczby osób zamieszkujących faktycznie nieruchomość.
Planowany termin przyjęcia projektu przez rząd to IV kwartał 2021 r.
mp/