Prezes NSA prof. Jacek Chlebny przedstawiając dane statystyczne dotyczące funkcjonowania sądów administracyjnych w 2023 roku zwrócił uwagę na sprawność postępowania sądowoadministracyjnego w obu instancjach. Sądy administracyjne pierwszej instancji załatwiały sprawy średnio w okresie czterech miesięcy. Prezes NSA zaznaczył, że jest to bardzo dobry wynik. 

Według niego to, że około 70 proc. spraw kończy się prawomocnie w sądzie pierwszej instancji oznacza, że prawo obywatela do sądu zostaje zaspokojone w tych sprawach w bardzo krótkim, kilkumiesięcznym terminie.

Z raportu wynika, że w 2023 r. wojewódzkie sądy administracyjne wyeliminowały z obrotu prawnego średnio 31,75 proc. decyzji i innych czynności organów administracji publicznej. Dla porównania w 2022 r. współczynnik ten wynosił 30,95 proc., w 2021 r. – 31,07 proc., w 2020 r. – 28,1 proc., w 2019 r. – 27,32 proc., w 2018 r. – 25,08 proc., w 2017 r. – 22,22 proc. 

Podobnie jak w latach poprzednich najwięcej rozstrzygnięć wojewódzkich sądów administracyjnych zapadło w sprawach podatkowych. Stanowiły one 22,79 proc. ogółu spraw załatwionych. Na 14 216 załatwionych skarg na akty i inne czynności organów w sprawach podatkowych sądy uwzględniły 4875 skarg, tj. 34,29 proc. (w 2022 r. – 29,9 proc., w 2021 r. – 25,99 proc., a w 2020 r. – 25,70 proc.). 

Oprócz skarg na akty i czynności wojewódzkie sądy administracyjne załatwiły w roku sprawozdawczym 8328 skarg na bezczynność organów i przewlekłe prowadzenie postępowania, z czego 3350 skarg uwzględniono (40,23 proc.). W 2022 r. sądy załatwiły 14 310 takich skarg, w 2021 r. – 13 635, w 2020 r. – 8311, w 2019 r. – 7999, a w 2018 r. – 6310. 

Coraz mniej skarg na samorządy

W sprawach ze skarg dotyczących samorządu terytorialnego do sądów wpłynęło 2391 skarg, tj. 3,41 proc. ogółu wpływu skarg. Wyrokiem załatwiono 2010 skarg, z czego uwzględniono 1379 skarg, tj. 68,61 proc. Dla porównania w 2022 r. do sądów wpłynęły 2603 skargi, tj. 3,38 proc. ogółu wpływu skarg, wyrokiem załatwiono 1899 skarg, z czego uwzględniono 1318 skarg, tj. 69,41 proc., a w 2021 r. do sądów wpłynęło 3155 skarg, tj. 3,66 proc. ogółu wpływu skarg, wyrokiem załatwiono 2410 skarg, uwzględniono 1698 skarg, tj. 70,46 proc. 

Ogółem załatwiono 2488 skarg na działalność uchwałodawczą samorządu gminnego, w tym uwzględniono 1310 skarg (52,65 proc.), samorządu powiatowego – 117 skarg, w tym uwzględniono 51 skarg (43,59 proc.), natomiast samorządu województwa – 35 skarg, w tym uwzględniono 18 skarg (51,43 proc.). 

Od wyroków wojewódzkich sądów administracyjnych wniesiono 21 476 skarg kasacyjnych, z czego 933 skargi zostały odrzucone. Do NSA przekazano 19 99118 skarg kasacyjnych (93,09 proc.). Biorąc pod uwagę, że w 2023 r. wojewódzkie sądy administracyjne załatwiły 70 714 skarg, sprawy przekazane do NSA stanowiły 28,27 proc. ogółu załatwionych skarg na akty administracyjne oraz bezczynność organów i przewlekłe prowadzenie postępowania. 

W 2022 r. wojewódzkie sądy administracyjne przekazały do NSA 18 379 skarg kasacyjnych, w 2021 r. – 19 761 skarg kasacyjnych, w 2020 r. – 14 494, w 2019 r. – 17 013, w 2018 r. – 20 229, w 2017 r. – 17 661, w 2016 r. – 20 605, w 2015 r. – 18 641.

mp/