W Dzienniku Ustaw opublikowano rozporządzenie ministry edukacji w sprawie organizacji kształcenia oraz warunków i form realizowania specjalnych działań opiekuńczo-wychowawczych w przedszkolach i szkołach specjalnych oraz w oddziałach specjalnych, zorganizowanych w podmiotach leczniczych i jednostkach pomocy społecznej. 

Rozporządzenie określa, że dyrektor placówki specjalnej może odstąpić od organizowania zajęć edukacyjnych, jeśli uczeń przebywa w podmiocie krócej niż 9 dni. Wyjątek stanowią uczniowie przewlekle chorzy, których leczenie wymaga częstej hospitalizacji. W takim przypadku zajęcia edukacyjne muszą zostać zorganizowane niezależnie od okresu pobytu w podmiocie. 

W dokumencie określono też, że ze względu na stan zdrowia ucznia i na wniosek nauczyciela lub kierownika placówki specjalnej, dyrektor może zezwolić na odstąpienie od realizacji niektórych treści nauczania obowiązkowych zajęć edukacyjnych; zmniejszenie liczby godzin zajęć edukacyjnych lub odstąpienie od udziału ucznia w zajęciach edukacyjnych na czas wskazany przez lekarza. 

Liczba uczniów w oddziałach przedszkoli i szkół specjalnych ma być ustalana przez dyrektora w uzgodnieniu z organem prowadzącym. Przy decyzji muszą być jednak uwzględnione szczególne potrzeby psychofizyczne uczniów wynikające ze stanu zdrowia. 

W rozporządzeniu określono też zakres specjalnych działań opiekuńczo-wychowawczych. 

„Specjalne działania opiekuńczo-wychowawcze w przedszkolach specjalnych, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych specjalnych, szkołach specjalnych i oddziałach specjalnych zorganizowanych w podmiotach organizuje się w celu zaspokajania potrzeb edukacyjnych i rozwojowych uczniów, wspomagania ich procesu terapeutycznego oraz zagospodarowania czasu wolnego uczniów” – zaznaczono w rozporządzeniu 

Powyższe działania mają odbywać się w formie pomocy uczniom w odrabianiu lekcji; zajęć wychowawczych oddziałujących terapeutycznie na psychikę dziecka, takich jak czytanie książek, zajęcia plastyczne czy wokalno-muzyczne; spacerów i zabaw na świeżym powietrzu, które będą poprawiały sprawność fizyczną uczniów. 

Specjalne działania opiekuńczo-wychowawcze będą realizowane w grupach wychowawczych lub zespole pozalekcyjnym. O przynależności do konkretnego rodzaju grupy będzie decydowała liczebność uczniów. 

Grupy wychowawcze będą tworzone, jeśli specjalnymi działaniami opiekuńczo-wychowawczymi zostanie objętych mniej niż 60 uczniów w danej placówce specjalnej. 

W przypadku chorych leżących grupa wychowawcza możne liczyć do 12 uczniów; chorych chodzących do 16 uczniów, natomiast w przypadku uczniów z zaburzeniami psychicznymi lub sprzężonymi dysfunkcjami do 8 osób. 

„Uczniowie, którzy ze względu na stan zdrowia i stosowane metody leczenia wymagają stałego lub częstego leżenia w ciągu dnia, są zaliczani do chorych leżących. Jeżeli co najmniej połowa grupy wychowawczej to chorzy leżący, wówczas całą grupę zalicza się do chorych leżących” – czytamy w rozporządzeniu 

Poszczególne grupy wychowawcze będą wchodzić w skład większego zespołu pozalekcyjnego. 

„Pracę zespołu pozalekcyjnego i grupy wychowawczej organizuje się w ciągu całego roku, również w okresie ferii zimowych i ferii letnich oraz w dniach wolnych od zajęć dydaktyczno-wychowawczych” – zaznaczono w dokumencie 

Rozporządzenie reguluje też wymiar godzin, w których organizowane mają być specjalne działania opiekuńczo-wychowawcze.

W przypadku grup wychowawczych dla uczniów uczestniczących w zajęciach edukacyjnych: 

- 28 godzin tygodniowo w rozliczeniu rocznym – dla grupy wychowawczej w przedszkolu specjalnym, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej specjalnej, szkole specjalnej lub oddziale specjalnym zorganizowanych w szpitalu

- 35 godzin tygodniowo w rozliczeniu rocznym – dla grupy wychowawczej w przedszkolu specjalnym, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej specjalnej, szkole specjalnej lub oddziale specjalnym zorganizowanych w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego oraz w zakładzie rehabilitacji leczniczej

Natomiast w przypadku grup wychowawczych dla uczniów nieuczestniczących w zajęciach edukacyjnych:

- 35 godzin tygodniowo w rozliczeniu rocznym – dla grupy wychowawczej w przedszkolu specjalnym, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej specjalnej, szkole specjalnej lub oddziale specjalnym zorganizowanych w szpitalu

- 48 godzin tygodniowo w rozliczeniu rocznym – dla grupy wychowawczej w przedszkolu specjalnym, oddziale przedszkolnym w szkole podstawowej specjalnej, szkole specjalnej lub oddziale specjalnym zorganizowanych w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego oraz w zakładzie rehabilitacji leczniczej.

Specjalne działania opiekuńczo-wychowawcze powinny też w sposób przynoszący pożytek uczniom zagospodarowywać ich czas wolny. Chodzi o organizację zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia uczniów a także gier i zabaw oraz zajęć sportowych.

Jak określono w rozporządzeniu: „do końca roku szkolnego 2024/2025 specjalne działania opiekuńczo-wychowawcze, o których mowa, mogą być realizowane w formach innych niż wymienione odpowiednio w § 5 ust. 2 i § 10 ust. 2”.

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

mo/