Osoby, które odbyły podróż do kraju zagrożonego koronawirusem i wróciły do Polski, a następnie umyślnie nie odbyły kwarantanny i nie dokonały profilaktycznych badań, mogą ponosić odpowiedzialność karną – uważa mec. Adam Ziębicki z kancelarii Chałas i Wspólnicy.
Zdaniem prawnika, pracodawca może wypowiedzieć takiemu pracownikowi umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia.
Ziębicki ocenił, że odpowiedzialność karna możliwa jest na podstawie art. 165 § 1 ust. 1 Kodeksu Karnego, gdyż świadomie narażając innych, dopuszczamy do szerzenia choroby zakaźnej.
"Pojawienie się w pracy takiego pracownika i nie poinformowanie pracodawcy o swoim wcześniejszym pobycie zagranicą, stanowi w istocie +szerzenie koronawirusa+, co podlega odpowiedzialności karnej w postaci pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat" - powiedział.
Dodał, że wzrost zakażeń wirusem SARS-CoV-2 powoduje również szereg utrudnień dla pracodawców, którzy muszą łączyć prawa i obowiązki wynikające z Kodeksu Pracy z nową specustawą w sprawie koronawirusa.
Według Ziębickiego, pracodawca, na podstawie specustawy, ma prawo skierować pracownika, który przebywał w ostatnim czasie na terenach zagrożonych, do pracy zdalnej na okres 14 dni. W przeciwieństwie do postanowień kodeksu pracy, w tym przypadku – w ocenie prawnika - nie jest wymagana zgoda pracownika na taki rodzaj pracy.
"Niedopuszczalne jest jednak uznaniowe działanie pracodawcy w postaci nie dopuszczenia pracownika do pracy. Kodeks pracy oraz specustawa nie przewidują również możliwości odesłania pracownika na badania. Te mogą nastąpić jedynie za jego zgodą" – zastrzegł Ziębicki.
Zdaniem prawnika, w przypadku gdy nie ma możliwości odesłania pracownika do pracy zdalnej, pracodawca może okresowo zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy. Może to jednak nastąpić jedynie za wypłatą pełnego wynagrodzenia za okres zwolnienia świadczenia pracy.
Poza odpowiedzialnością karną, pracownik, który nie poinformował pracodawcy o swoim wcześniejszym pobycie w miejscu i sprowadził zagrożenie dla zdrowia lub życia pozostałych współpracowników, może według Ziębickiego ponosić również odpowiedzialność odszkodowawczą względem pracodawcy.
"W takim przypadku nie znajdzie zastosowania zasada ograniczająca odpowiedzialność pracownika względem pracodawcy do wysokości trzech wynagrodzeń miesięcznych. Jeżeli bowiem pracownik wyrządził pracodawcy szkodę umyślnie, jest on obowiązany do naprawienia jej w całości " – uznał prawnik.
Ziębicki zauważył też, że są sytuacje, w których takie postępowanie pracownika może doprowadzić do rozwiązania z nim umowy o pracę z jego winy, bez zachowania okresu wypowiedzenia.
"Niewątpliwie, w przypadku skazania pracownika za czyn polegający na szerzeniu choroby epidemiologicznej, w przypadku gdy skazanie to będzie uniemożliwiało dalsze zatrudniane na zajmowanym stanowisku, również art. 52 § 1 ust. 2 k.p. daję podstawę do wypowiedzenia umowy o pracę ze skutkiem natychmiastowym bez zachowania okresu wypowiedzenia" – ocenił.
Według prawnika, współpracownicy osób, które nie poinformowały pracodawcy o swoim pobycie zagranicą i pojawiły się w pracy, a informacja ta wyszła na jaw, mogą skorzystać z uprawnienia do powstrzymania od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.
"Nie należy jednak utożsamiać takiego uprawnienia z prawem do opuszczenia miejsca pracy – pracownik powinien nadal pozostawać do dyspozycji pracodawcy, chociażby w postaci pracy zdalnej" – zauważył.
W ostatnich tygodnia obserwuje się rosnącą liczbę zachorowań na COVID-19 – chorobę wywoływaną przez koronawirusa SARS-CoV-2 w Europie. Zgodnie z raportem WHO z dnia 8 marca, niemal 30 krajów Europy dotkniętych jest już lokalną transmisją wirusa.
Główny Inspektor Sanitarny rekomenduje zaniechanie podróży, zwłaszcza do krajów o wysokim ryzyku zakażenia się koronawirusem.
Na podstawie danych dotyczących oceny ryzyka opracowanych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), z punktu widzenia zagrożenia epidemiologicznego, GIS nie zaleca podróżowania do Chin oraz Korei Południowej, Włoch, Iranu, Francji (departament Oise w Regionie Hauts-de-France, region Ile-de France, departament Górna Sabaudia w regionie Owernia-Rodan-Alpy, departament Morbihan w regionie Bretania), Niemiec (Nadrenia Północna-Westfalia) i Japonii.
kic/