Sołtys jako organ wykonawczy sołectwa, nie może zaskarżyć bezczynności rady gminy; droga sądowa nie jest przewidziana dla rozstrzygania wewnętrznych sporów pomiędzy organami jak sołtys i rada gminy - uznał Naczelny Sąd Administracyjny oddalając skargę kasacyjną sołtysa.

Sołtys skarżył przed sądami - najpierw Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Gorzowie Wielkopolskim, a następnie NSA - decyzję przewodniczącego rady gminy, który odmówił mu prawa uczestniczenia w pracach rady w sprawach objętych porządkiem obrad. Przewodniczący dowodził, że sołtys może zabrać głos jedynie w punkcie "Wolne wnioski i informacje".

Sołtys zarzucał, że stanowi to naruszenie Ustawy o samorządzie gminnym, podnosił też, że statut rady gminy nie ogranicza prawa sołtysa do uczestnictwa jedynie w końcowej części prac rady. Skarżący powoływał się na na treść art. 101 a u.s.g., wyjaśniając, iż chodzi w nim o bezczynność organu gminy polegającą na niewykonywaniu czynności nakazanych przez prawo albo podejmowania przez organ gminy czynności prawnych lub faktycznych naruszających prawa osób trzecich.


Przewodniczący argumentował, że w świetle statutu, sołtys nie może być uprzywilejowany w sposobie traktowania go podczas obrad rady w stosunku do radnych. "Dodał przy tym, iż przewodniczący Rady ma prawo odebrać głos zarówno radnemu, jak i przewodniczącemu organu wykonawczego jednostki pomocniczej. Powyższe okoliczności zdaniem Przewodniczącego rady przemawiają za stwierdzeniem, iż nieudzielenie głosu przez przewodniczącego nie stanowi działania bezprawnego" - czytamy w materiałach sądowych.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim skargę sołtysa odrzucił uzasadniając, że nie przysługuje mu prawo zaskarżenia bezczynności rady gminy na podstawie art. 101 a u.s.g.

"Zgodnie z art. 36 ust. 1 u.s.g. sołtys jest organem wykonawczym w sołectwie, będącym w świetle art. 5 u.s.g. jednostką pomocniczą gminy. W ocenie Sądu sołtys jako organ wykonawczy sołectwa, nie posiada własnego interesu prawnego w toku wykonywania swych zadań i kompetencji, który wymagałby ochrony prawnej przewidzianej art.101 i 101a u.s.g." - stwierdził sąd I instancji uznając skargę za "niedopuszczalną".

"Droga sądowa nie jest przewidziana dla rozstrzygania wewnętrznych sporów pomiędzy organami, w tym przypadku między organem wykonawczym sołectwa, a organem uchwałodawczym gminy" - głosi orzeczenie.

Decyzję WSA potwierdził NSA, który stwierdził, że "sąd I instancji prawidłowo uznał, że taka skarga jest niedopuszczalna, albowiem skarżący sołtys występuje w tej sprawie jako organ wykonawczy jednostki pomocniczej, a nie jako osoba fizyczna, piastująca funkcję organu wykonawczego i broniąca swojego indywidualnego interesu".

"Organ wykonawczy jednostki pomocniczej nie ma własnego interesu prawnego w rozumieniu art. 101 ust. 1 u.s.g. ani tym samym w rozumieniu art. 101a ust. 1 u.s.g. i nie jest podmiotem, który może domagać się ochrony prawnej w postępowaniu przed sądem administracyjnym" - orzekł NSA oddalając kasację.

Omawiane orzeczenie zapadło pod sygnaturą I OSK 4329/18

js/