Status pokrzywdzonego, a jednocześnie inicjatora postępowania karnego można przypisać samorządowej jednostce organizacyjnej - wynika ze stanowiska RIO w Gdańsku.

Regionalna Izby Obrachunkowa (RIO) w Gdańsku zajęła stanowisko ws. dopuszczalności finansowania sądowych postępowań karnych inicjowanych w trybie prywatnoskargowym przez kierownika samorządowej jednostki budżetowej środkami pochodzącymi z planu finansowego tej jednostki.

Jak podkreślono w piśmie, z Kodeksu karnego oraz z Kodeksu postępowania karnego wynika, że status pokrzywdzonego, a jednocześnie inicjatora postępowania karnego, można przypisać nie tylko osobie fizycznej, ale również m.in. jednostce organizacyjnej niemającej osobowości prawnej (np. szkole samorządowej).

Według RIO postępowanie karne może być zatem prowadzone z punktu widzenia uprawnień procesowych w dwojaki sposób: albo z inicjatywy jednostki organizacyjnej, którą jedynie reprezentuje określona osoba, albo z osobistej inicjatywy osoby fizycznej.

W opinii Izby ocena dopuszczalności finansowania postępowania ze środków publicznych zależy od sposobu inicjowania postępowania karnego oraz zakresu przedmiotowego naruszonych dóbr.

Jak zaznaczono, w sytuacji, w której podstawa postępowania karnego wywodzona jest z faktu naruszenia indywidualnego interesu określonej osoby fizycznej - a nie podmiotu przez nią reprezentowanego - nie ma uzasadnienia prawnego dla wydatkowania środków finansowych z planu finansowego określonej jednostki budżetowej.

Natomiast, w przypadku gdy podmiotem inicjującym postępowanie karne byłaby określona jednostka organizacyjna (np. samorządowa), według RIO, dopuszczalność wydatkowania środków w tym zakresie sprowadza się do oceny konkretnego stanu faktyczno-prawnego. Wyjaśniano, że chodzi m.in. o weryfikację w kontekście zasad wynikających z ustawy o finansach publicznych (np. faktu, że wydatki publiczne powinny być dokonywane w sposób celowy i oszczędny).

RIO poinformowała ponadto, że w przypadku wątpliwości co do zasadności ponoszenia określonego wydatku z planu finansowego samorządowej jednostki budżetowej możliwe jest skierowanie skargi do właściwej rady gminy (miasta). Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym rada gminy kontroluje bowiem działalność wójta, gminnych jednostek organizacyjnych oraz jednostek pomocniczych gminy.

kic/Serwis Samorządowy PAP