Łowicz: Historia Janka Piwowarczyka

Już w najbliższy wtorek (16 listopada), w łowickim kinie Fenix odbędzie się premierowy pokaz filmu dokumentalnego pt. Historia Janka Piwowarczyka.

Bohaterem filmu jest szlachetny harcerz, esperantysta, uczestnik antykomunistycznej konspiracji - postać niemalże legendarna dla wielu pokoleń Łowiczan. W dniu premiery minie dokładnie sześćdziesiąt dwa lata od jego śmierci. Według oficjalnej wersji, przez całe lata utrzymywanej przez komunistyczne władze, Jan Piwowarczyk popełnił samobójstwo
w siedzibie Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, a według wersji nieoficjalnej, szeptanej przez mieszkańców Łowicza, zbrodni na nim miał się dopuścić osławiony funkcjonariusz łowickiego UB, Józef Salamon.

PREMIERA 16 XI / wtorek / godz.17.00 - Kino "Fenix" (za zaproszeniami),
19.00, 20.00 pokazy otwarte.

Film został sfinansowany przez Narodowe Centrum Kultury w Warszawie, Urząd Miejski w Łowiczu, Starostwo Powiatowe w Łowiczu, Centrum Kultury, Turystyki
i Promocji Ziemi Łowickiej i Łowicki Ośrodek Kultury.

Koniec lat czterdziestych i początek pięćdziesiątych ubiegłego wieku to okres szczególny
w historii Polski. Po rozprawieniu się przez aparat przemocy z AK, WiN i NSZ, na miejscu opuszczonym przez te trzy wielkie organizacje pojawiło się według szacunków Instytutu Pamięci Narodowej ponad pięćset małych organizacji, tworzonych głównie przez młodzież szkolną, czyli przez tych, którzy kilka lat wcześniej byli zbyt młodzi by walczyć z hitlerowskim i sowieckim najeźdźcą. Ogólną liczbę młodzieżowych, antykomunistycznych konspiratorów historycy szacują na ponad 10 tysięcy. Ich ruch oporu uznaje się za fenomen
w powojennych dziejach Polski.

Do jednej z tych małych organizacji należał Jan Piwowarczyk.

Film jest relacją z prywatnego śledztwa, jakie podjął Tomasz Świątkowski razem z Markiem Wojtylakiem, aby wyjaśnić tajemnicę śmierci Piwowarczyka. W trakcie wielotygodniowych poszukiwań dotarli nie tylko do ostatnich żyjących świadków tamtych tragicznych wydarzeń, ale również natrafili na wiele ciekawych dokumentów pochodzących z archiwum rodzinnego Piwowarczyków, Archiwum Państwowego w Łowiczu oraz z zasobów Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi.

Jednak film nie jest tylko próbą rekonstrukcji wydarzeń z listopada 1948 roku. Jest portretem niezwykłego młodego człowieka, którego życie przerwała komunistyczna zbrodnia. Historia życia Janka Piwowarczyka i jego rodziny okazała się tyleż interesująca, co symboliczna. Ojciec Jana, Jan Piwowarczyk, przedwojenny policjant, był jedną z ofiar Zbrodni Katyńskiej
i został zamordowany w Kalininie (Twerze).

Temat podjęty w filmie ma walory poznawczo-edukacyjne. Wypełnia kolejną pustą kartę
w powojennej historii Polski. Bohaterem filmu reprezentuje pokolenie określane mianem "młodszych braci Kolumbów". Czerpiąc wzory od swoich starszych braci, rozpoczęli
oni tzw. "młodzieżową, czy też szkolną konspirację" i podjęli nierówną walkę ze stalinowskim aparatem przemocy. We współczesnej publicystyce określa się ich wielce znaczącym zdaniem: "Młodsi od swoich wyroków". Ci, którym udało się przeżyć przesłuchania, z reguły otrzymywali wyroki wieloletniego więzienia i bardzo często trafiali do osławionego obozu pracy w Jaworznie.

reżyseria - Tomasz Świątkowski
scenariusz - Tomasz Świątkowski
narracja i konsultacja historyczna - Marek Wojtylak
zdjęcia - Marcin Kukielski
montaż - Paweł Makowski
występują - Ireneusz Czop, Michał Wójt, Wojciech Podleśny, Piotr Podleśny, Jakub Skoneczny, Mariusz Pełka, Piotr Madej, Paweł Madej i inni.
produkcja - Łowicki Ośrodek Kultury 2010

W premierowym pokazie udział zapowiedzieli twórcy filmu i aktorzy.