Pochodząca z końca XVIII wieku drewniana wiata w Rezerwacie Buczyna Szprotawska została gruntownie wyremontowana przez Nadleśnictwo Szprotawa. Unikatowa budowla jest nie tylko znakiem rozpoznawczym rezerwatu, lecz także jednym z symboli Borów Dolnośląskich.
Buczyna Szprotawska to największy rezerwat przyrody w dyrekcji zielonogórskiej oraz drugi co do wielkości w Polsce. Był chroniony jeszcze przed II wojną światową. To jedna z przyrodniczych pereł Województwa Lubuskiego i równocześnie historycznego Dolnego Śląska. O skarbach natury Buczyny Szprotawskiej rozpisywali się niemieccy botanicy już w XIX wieku, w tym słynny naukowiec Heinrich Goeppert – dyrektor ogrodu botanicznego we Wrocławiu, który poprzez zagraniczne odczyty i publikacje rozsławił jej florę na cały świat.
Link do lokalizacji Rezerwatu Buczyna Szprotawska:
https://goo.gl/maps/Qg96aaXfhAzSN4S38
Przedmiotem zachwytu badaczy jest „wyspa” żyznych buków, jakże kontrastująca z oceanem sosen – Borami Dolnośląskimi. Tutejsze buki wyróżniają się wiekiem i jednocześnie smukłością oraz wysokością dochodzącą do ok. 40 metrów. Specjaliści doszukali się jeszcze innej wyjątkowej cechy, tj. roślinność runa łączy w sobie cechy buczyny sudeckiej i pomorskiej.
Nadleśnictwo Szprotawa podaje, że rezerwat porastają 222 gatunki roślin naczyniowych oraz 44 gatunki drzew i krzewów. Niektóre z nich są rzadkimi przedstawicielami w skali całego kraju. Należą do nich między innymi: żywiec kremowy i bulwkowaty, perłówka jednokwiatowa, czerniec gronkowy czy żankiel zwyczajny.
Symbolem fauny Buczyny Szprotawskiej jest popielica, wpisana na listę zwierząt chronionych oraz figuruje w polskiej „Czerwonej Księdze Zwierząt".
Pod koniec XVIII wieku w sercu Rezerwatu wzniesiono wspartą na balach wiatę odpoczynkową, obecnie unikat. A tuż obok dostawiono letnią kuchnię, co dobitnie świadczyło o wysokiej randze turystycznej tego miejsca. W XIX wieku organizowano tu przy lampionach doroczne wielkie festyny miejskie.
Królewski nadleśniczy von Hagen w 1863 roku podczas inspekcji lasów miejskich napisał o wiacie: „…przed nami na polanie ukazała się luksusowo zadaszona przestrzeń, przyozdobiona porożami okazałych jeleni i innymi zmyślnymi narzędziami leśnymi…”
Czytaj więcej o zabytkowej wiacie:
https://borynam.wixsite.com/zwiedzamyszprotawe/gdzie-bawila-sie-szprotawa
W otoczeniu wiaty znajdziemy dwa interesujące poniemieckie kurhany z pomnikami nadleśniczych z XIX wieku oraz studnię. Wedle podania, gdzieś na terenie Rezerwatu podczas drugiej II wojny światowej Niemcy zamordowali i pogrzebali jeńców radzieckich.
Tekst i zdjęcia:
Maciej Boryna
Biuro Turystyki i Edukacji Regionalnej