Potrzebne są skoordynowane działania pomiędzy Krakowem i ościennymi gminami w celu poprawy jakości powietrza w całej aglomeracji; działania samego miasta Krakowa, choć istotne, nigdy nie będą wystarczające - to główny wniosek z badania przeprowadzonego przez zespół naukowców z Akademii Górniczo-Hutniczej.
Analizowali oni w trakcie pandemii dane pochodzące z kilkudziesięciu czujników zlokalizowanych na terenie Krakowa i okolic. W tym czasie panowały wyjątkowe warunki dla obserwacji wpływu ogrzewania paliwem stałym na stężenia PM ze względu na niski poziom zanieczyszczeń z uwagi na ograniczony transport samochodowy. Jak informuje AGH, w badaniach zastosowano "kompleksowe podejście geostatystyczne do czasoprzestrzennej analizy stężeń pyłu zawieszonego". Wyniki badań pokazują, że zanieczyszczenia powietrza w Krakowie spowodowane było głównie migracją zanieczyszczeń z sąsiedztwa, gdzie dozwolone jest stosowanie paliw kopalnych do ogrzewania. W samym Krakowie obowiązuje całkowity zakaz używania paliw stałych.
Obecny problem zanieczyszczenia powietrza w Krakowie związany jest z położeniem geograficznym tego miasta – wykazali naukowcy. Szczególne położenie Krakowa, ograniczonego od północy i południa wzniesieniami determinuje oś pradoliny Wisły jako główną drogę napływu zanieczyszczeń. Pomimo wielu przepisów zakazujących stosowania paliw kopalnych do ogrzewania, zanieczyszczenia nadal migrują do miasta z lokalizacji zewnętrznych, co w niektóre zimowe dni czyni je jednym z najbardziej zanieczyszczonych miast na świecie.
Jak wynika z analizy, dominującymi czynnikami sprzyjającymi migracji zanieczyszczeń do miasta były prędkość i azymut wiatru. Największą rolę w zatrzymaniu zanieczyszczeń odgrywało natomiast ciśnienie atmosferyczne.
Ponadto skomplikowana morfologia terenu i usytuowanie miasta w dolinie jest kluczowym czynnikiem wpływającym na transport i zatrzymywanie zanieczyszczeń. Występująca w Krakowie tendencja do powstawania mgieł dodatkowo spowalnia odpływ zanieczyszczeń.
Naukowcy, rekomendując koordynację działań antysmogowych miasta i okolicznych gmin, podkreslają także wagę kampanii informacyjnych i edukacji jako czynników inicjujących zmiany prowadzące do polepszenia jakości powietrza.
woj/