Kwestia ta była poruszana w licznych pytaniach od samorządów skierowanych do izb obrachunkowych po wybuchu pandemii COVID-19 w marcu 2020 roku. Wydane wtedy przez kilka RIO (m.in. w Poznaniu, Kielcach i Szczecinie) stanowiska jednoznacznie potwierdziły dopuszczalność wydatkowania środków pochodzących z rezerwy celowej utworzonej na zarządzanie kryzysowe na sfinansowanie działań związanych z walką z epidemią COVID-19. RIO w Kielcach uznało np., że z rezerwy na zarządzanie kryzysowe samorząd może sfinansować pensje m.in. urzędników i strażników miejskich zaangażowanych w walkę z COVID-19.

RIO: z rezerwy kryzysowej można sfinansować pensje urzędników walczących z COVID-19

Analogiczne stanowisko w odniesieniu do 2021 roku opublikowała 3 lutego br. na swojej stronie internetowej RIO w Poznaniu. Izba stwierdziła, że „rozdysponowanie środków z rezerwy celowej na zarządzanie kryzysowe ustalonej w budżecie na 2021 r., na wydatki wynikające z konieczności lub potrzeby podjęcia kolejnych niezbędnych działań związanych z zagrożenia wirusem SARS-CoV-2 w celu zapobiegania, przeciwdziałania i zwalczania COVID-19 – uznać należy, co do zasady, za dopuszczalne”.

W uzasadnieniu tego stanowiska RIO podkreśliła, że celem ustawy o zarządzaniu kryzysowym jest poprawa stanu bezpieczeństwa powszechnego przez zwiększenie efektywności działania organów administracji publicznej w sytuacjach kryzysowych.

"Obszar bezpieczeństwa powszechnego obejmuje zaś m.in. ochronę życia i zdrowia obywateli. Zgodnie z przepisem art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1842, z późn. zm.) pod pojęciem »przeciwdziałania COVID-19« rozumie się wszelkie czynności związane ze zwalczaniem zakażenia, zapobieganiem rozprzestrzenianiu się, profilaktyką oraz zwalczaniem skutków, w tym społeczno-gospodarczych, choroby (…) COVID-19" - wskazała Izba. "Przyjęte w niniejszej ustawie rozwiązania jednoznacznie wskazują na to, że mamy do czynienia z sytuacją kryzysową będącą następstwem zagrożeń wywołanych wirusem SARSCoV-2, w przypadku której jednostki samorządu terytorialnego mają prawo podejmować działania dające się zakwalifikować jako „zarządzanie kryzysowe” w rozumieniu ustawy o zarządzaniu kryzysowym” - podsumowała RIO.

Interpretując przepisy ustawy o zarządzaniu kryzysowym, RIO w Poznaniu zwróciła uwagę, że tworzy ona „system zarządzania na wypadek wystąpienia zagrożeń wymagających wdrożenia specjalnych mechanizmów mających na celu zapewnienie skutecznego monitorowania zagrożeń i podejmowania działań w celu ich eliminacji lub przynajmniej znacznego ograniczenia. Zarządzanie kryzysowe polega nie tylko na przygotowaniu do »przejmowania kontroli« nad sytuacjami kryzysowymi, ale także na odpowiednim reagowaniu na sytuacje kryzysowe. Obejmuje ono zatem działania odpowiednie do rozwoju sytuacji, będącej następstwem zagrożenia. Należy przy tym zauważyć, że ustawa o zarządzaniu kryzysowym nie zawiera przepisu materialnego, który wskazywałby czy grożąca lub zaistniała sytuacja kryzysowa ma być ograniczona w czasie, czy też może trwać permanentnie”.

W załączniku pod tym tekstem pełna treść komunikatu RIO w Poznaniu w sprawie rozdysponowania środków z rezerwy celowej na zarządzanie kryzysowe, na wydatki związane ze zwalczaniem COVID-19.

mam/