Fot. PAP/Marcin Obara
W ostatnich latach pensje nauczycielskie wzrosły o 28,5 proc. - wskazywali w środę w Sejmie posłowie PiS w debacie nad projektem dotyczącym podwyżek dla nauczycieli. Opozycja zwracała uwagę, że proponowana podwyżka jest zbyt mała w porównaniu do rosnącej inflacji i zapowiedziała złożenie poprawek.
Przygotowany przez posłów PiS projekt nowelizacji Karta Nauczyciela zakłada zwiększenie średniego wynagrodzenia nauczycieli o 4,4 proc. od 1 maja 2022 r.
W sejmowej debacie posłowie PiS przyznawali, że choć nauczyciele powinni więcej zarabiać, to proponowana podwyżka nie jest działaniem jednorazowym, a w ostatnich latach pensje pedagogów wzrosły o kilkadziesiąt procent. Posłowie opozycji zwracali z kolei uwagę, że wzrost wynagrodzeń jest zbyt mały w porównaniu do obecnego poziomu inflacji, a przed nauczycielami stoją nowe obowiązki związane z napływem dzieci z Ukrainy.
Elżbieta Gapińska (KO) oceniła, że poza posłami PiS nikt nie jest zadowolony "z tej w cudzysłowie podwyżki". Przypomniała, że do propozycji negatywnie odniosły się wszystkie związki zawodowe, włącznie z Solidarnością. Posłanka podkreśliła, że klub KO popierał projekt obywatelski, który miał wprowadzić rozwiązania systemowe, tak, aby pensje nauczycieli były powiązane z wynagrodzeniem w gospodarce - proponowana podwyżka miała wynosić 20 proc.
Gapińska wskazywała, że nauczyciele są jedną z najlepiej wykształconych grup zawodowych, a jednocześnie jedną z najgorzej wynagradzanych. Dodatkowo - jak zaznaczyła - przed nauczycielami stoją teraz nowe zadania - muszą zaopiekować się skrzywdzonymi przez wojnę dziećmi z Ukrainy.
Posłanka KO zapowiedziała złożenie poprawek do projektu.
"Za późno, za mało i nie tak jak trzeba" - tak proponowane rozwiązania oceniła Agnieszka Dziemianowicz-Bąk (Lewica). Podkreśliła, że klub Lewicy domaga się podwyżek w oświacie, powiązania wynagrodzeń nauczycieli ze średnimi płacami w gospodarce i finansowania ich z budżetu państwa.
Posłanka Lewicy zwracała uwagę, że kryzys kadrowy w oświacie pogłębia się w Polsce od lat. Oceniła, że "wzrost wynagrodzeń o 4,4 proc. nie sposób nazwać podwyżką", szczególnie biorąc pod uwagę rosnącą inflację. "Prawdziwe podwyżki nie mogą być niższe niż 10 proc." - powiedziała Dziemianowicz-Bąk.
Poinformowała o złożeniu poprawek gwarantujących wzrost nauczycielskich płac o 20 proc. Zaapelowała do rządu i posłów PiS: "Przestańcie z nauczycielami walczyć, zacznijcie nauczycieli szanować".
Także zdaniem Dariusza Klimczaka (KP-PSL) proponowane podwyżki są "zbyt skromne". "Pan minister (Przemysław Czarnek), kiedy zapowiadał podwyżki nie obiecywał konia tylko słonia. Na podwyżki miały być przeznaczone 3 mld, a nie połowa tego" - powiedział Klimczak.
Jak dodał, argumentów za tym, żeby "podwyżki nie były skromne, tylko odważne" jest bardzo wiele. Przede wszystkim - jak mówił - są to koszty życia i "powtarzany przez wiele lat prestiż nauczyciela".
Dobromir Sośnierz (Konfederacja) pytał z kolei, gdzie zapowiadane przez ministra edukacji podniesienie pensum dla nauczycieli. "Nie stać nas na utrzymanie pół miliona nauczycieli na dobrym poziomie, po prostu nauczycieli jest za dużo, programy są przeładowane, uszczęśliwiamy na siłę miliony ludzi wiedzą, której nie potrzebują, której nie chcą, której nie potrafią się nawet nauczyć" - mówił poseł Konfederacji.
Michał Gramatyka z Polski 2050 wskazywał, że proponowany wzrost wynagrodzeń jest niższy od obecnego poziomu inflacji, czyli "de facto jest obniżką". "Nawet po tej podwyżce zarobki nauczycieli będą w dalszym ciągu zbliżone do minimalnej krajowej" - powiedział. Jak dodał, polscy nauczyciele pod względem pobieranego wynagrodzenia są "w ogonie Europy". Zdaniem Gramatyki taki poziom zarobków nie przyczynia się do wzrostu prestiżu tego zawodu.
Zbigniew Dolata (PiS) przekonywał, że podwyżka pensji jest wyrazem docenienia polskich nauczycieli. Jak dodał, nie jest to działanie incydentalne. Podwyżki - mówił - wprowadzono w 2018, 2019 r. i 2020 roku. "Czyli między 2018 r. a 2020 r. pensje nauczycielskie wzrosły o 28,5 proc." - podkreślił Dolata.
Zapewnił, że rząd PiS w dalszym ciągu będzie je podwyższał, ale - jak przyznał - do wydatków budżetowych należy podchodzić racjonalnie.
Głos w dyskusji zabrał także wiceminister edukacji i nauki Dariusz Piontkowski. Zapowiedział, że resort wkrótce przedstawi projekt ustawy, który m.in. będzie zmieniał warunki awansu zawodowego nauczycieli.
"Państwo próbujecie uciekać od tego, co działo się przez 8 lat waszych rządów. Ale to przecież poziom wynagrodzeń nauczycieli, jaki po was pozostał doprowadził do protestów nauczycieli i strajku" - mówił wiceminister zwracając się do posłów opozycji.
Zgodził się, że należy doprowadzić do większego wzrostu wynagrodzeń. "Brak było jednak zgody strony społecznej na to, aby na poważnie rozmawiać o szerszej perspektywie, a nie tylko o automatycznym podwyższeniu wynagrodzenia. Na to nie ma zgody politycznej. Jest mowa o tym, że jeżeli ma nastąpić bardzo poważny wzrost wynagrodzenia musi się to wiązać także ze zmianami w pragmatyce zawodowej" - powiedział Piontkowski.
Jak tłumaczył, "w obecnej, wojennej sytuacji" rząd nie jest w stanie zaoferować kilkudziesięcioprocentowej podwyżki wynagrodzeń.
W związku ze zgłoszonymi poprawkami, projekt został ponownie skierowany do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży.
Zgodnie z projektem noweli, od 1 maja 2022 r. do 31 grudnia 2022 r. tzw. średnie wynagrodzenie nauczycieli zwiększone ma zostać o 4,4 proc. Zdaniem wnioskodawców umożliwi to podwyżki dla nauczycieli od 1 maja, gdyż zwiększenie średniego wynagrodzenia nauczycieli umożliwi zwiększenie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia nauczycieli i dodatków do wynagrodzeń.
W projekcie zapisano też, że nauczyciele mają otrzymać podwyżkę najpóźniej do 30 czerwca 2022 r., z wyrównaniem od 1 maja 2022 r.
Zgodnie z projektem subwencja oświatowa ma zostać zwiększona o 1 mld 671 mln 100 zł. Pieniądze mają pochodzić z rezerwy celowej budżetu państwa, przeznaczonej na zmiany systemowe w finansowaniu jednostek samorządu terytorialnego, w tym w finansowaniu zadań oświatowych.
kkr/ mhr/ mp/