Nowelizacja zakłada, że poszkodowani w powodzi, którzy mają kredyt mieszkaniowy i utracili – choćby czasowo – możliwość korzystania z domu lub mieszkania, będą mogli otrzymać bezzwrotne wsparcie z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Poprzez Fundusz państwo spłaci raty kredytu za 12 miesięcy.

Prawo pierwokupu lokali i budynków da gmin

Gminom z obszarów poszkodowanych w powodzi będzie przysługiwało prawo pierwokupu lokali i budynków mieszkalnych położonych na ich obszarze. „Nabyte przez gminę lokale mieszkalne oraz budynki mieszkalne jednorodzinne wchodzą w skład mieszkaniowego zasobu gminy” – stanowi art. 27a specustawy.

Kolejnym rozwiązaniem jest pakiet wsparcia związany z mieszkalnictwem. Z Funduszu Dopłat zostanie udzielone bezzwrotne finansowe wsparcie dla osób, które ucierpiały wskutek powodzi.

Zasiłki losowe przyzna wójt, burmistrz lub prezydent miasta

Nowela przewiduje też zasiłek losowy (1000 zł), który będzie przeznaczony na zaspokojenie potrzeb edukacyjnych dzieci, które realizują obowiązkowe roczne przygotowanie przedszkolne lub uczniów i poniosły szkodę w wyniku powodzi oraz dodatkowy zasiłek opiekuńczy dla rodziców, którzy nie mogą pracować ze względu na zamknięcie np. żłobka lub nieobecność niani i muszą opiekować się dzieckiem.

„Decyzję o przyznaniu zasiłku losowego wydaje wójt (burmistrz, prezydent miasta), o którym mowa w ust. 3, niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 2 dni od dnia wpłynięcia wniosku do organu. (…) Wójt (burmistrz, prezydent miasta) może upoważnić, w formie pisemnej, każdego pracownika urzędu gminy oraz gminnej jednostki organizacyjnej do wydawania decyzji, o których mowa w ust. 4, oraz do wypłaty zasiłku” – zaznaczono w art. 5d pkt 4 i 5.

Nowe przepisy umożliwiają zawieszenie postępowania cywilnego lub sądowo-administracyjnego z urzędu w związku z sytuacją powodziową i niemożnością wzięcia udziału w postępowaniu, a także zawieszenie biegu terminów w postępowaniach administracyjnych i sądowo-administracyjnych (np. wniesienie odwołania, zażalenia, skargi, sprzeciwu).

Pomoc w zagospodarowaniu odpadów popowodziowych

Specustawa zawiera też przepisy dotyczące zagospodarowania odpadów popowodziowych.

„W okresie występowania skutków powodzi wojewoda może wydać, w drodze decyzji administracyjnej, polecenie dotyczące gospodarowania odpadami powstałymi w wyniku powodzi, jeżeli zbieranie, transport lub przetwarzanie tych odpadów, zgodnie z przepisami o ochronie środowiska, w tym o odpadach, są niemożliwe z przyczyn technicznych lub organizacyjnych. 2. Wojewoda może wydać polecenie, o którym mowa w ust. 1, obowiązujące: 1) organy administracji rządowej działające w województwie, 2) państwowe osoby prawne oraz państwowe jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną, 3) organy jednostek samorządu terytorialnego, samorządowe osoby prawne oraz samorządowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, 4) osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz przedsiębiorców – działające na terenie gmin poszkodowanych w wyniku powodzi lub innych gmin, na terenie których mają być zagospodarowane odpady powstałe w wyniku powodzi” – stanowi art. 40r specustawy.

Wykonywanie tych zadań ma następować na podstawie umowy zawartej z podmiotem przez wojewodę i będzie finansowane ze środków budżetu państwa z części budżetowej, której dysponentem jest wojewoda, z wyjątkiem przypadku, gdy polecenie obejmuje wyłącznie zmiany warunków organizacyjnych prowadzenia działalności, które nie wymagają ponoszenia dodatkowych kosztów przez podmioty.

W ustawie znalazł się również mechanizm pomocy dla przedsiębiorców dotkniętych skutkami powodzi. Mają oni otrzymać 16 tys. zł na każdego zgłoszonego do ubezpieczenia w ZUS lub równowartość 75 proc. średniomiesięcznego przychodu osiągniętego rok wcześniej. Pomocą objęci zostaną prowadzący jednoosobowe działalności gospodarcze, pracodawcy i przedsiębiorcy prowadzący tzw. działalność sezonową, czyli osoby korzystające z umowy-zlecenia. Pułap wsparcia dla jednego przedsiębiorcy określono na milion złotych, a na pomoc dla dotkniętych przez powódź firm zarezerwowano miliard złotych.

Ustawa przewiduje też zwiększenie do tysiąca złotych zasiłku dla rodziny lub osoby samotnie gospodarującej poszkodowanej w wyniku powodzi w celu pokrycia kosztów zużycia energii elektrycznej lub paliwa niezbędnych do osuszenia pomieszczeń zajmowanych przez tę rodzinę lub osobę. Na ten cel przeznaczone mają być dodatkowe pieniądze z budżetu państwa w kwocie 25 mln zł, pochodzące z rezerwy celowej.

Zgodnie z ustawą pracownik poszkodowany w powodzi otrzyma prawo do dodatkowego płatnego urlopu w wymiarze do 20 dni na usuwanie skutków żywiołu. Pracodawca będzie mógł uzyskać zwrot kosztów wynagrodzenia i składki na ubezpieczenie społeczne za czas tego urlopu z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Specustawa powodziowa stanowi także, że nadwyżka sprzętu z programu „Laptop dla ucznia” trafi do szkół dotkniętych powodzią i do poradni psychologiczno-pedagogicznych. Według rządowych szacunków chodzi o 19 tys. komputerów.

Ekspresowe tempo prac legislacyjnych

Sejm uchwalił nowelizację ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw we wtorek; w czwartek nowelę bez poprawek przyjął Senat, tego samego dnia została podpisana przez Prezydenta RP. Nowe przepisy wchodzą w życie dzień po ogłoszeniu, tj. w sobotę, 5 października br.

Tekst ustawy publikujemy w formie załącznika poniżej.

pak/ aba/ mam/