Nasze miasto od kilku miesięcy przygotowuje się do upamiętnienia 200 rocznicy oblężenia Twierdzy Koźle przez wojska Napoleona Bonaparte.

Oto garść ciekawostek dotyczących budowli obronnych, z którymi warto się zapoznać.

W XVIII w. Austriacy przystąpili do opasania miasta systemem obwarowań bastionowych, nadając im kształt ośmioramiennej gwiazdy. W początkach 1741 r. Koźle opanowali Prusacy, którzy przystąpili w 1743 r. do przebudowy zastanych fortyfikacji. System fortyfikacji przypominający ośmioramienną gwiazdę przebu-dowano w gwiazdę pięcioramienną. O podjęciu intensywnych prac fortyfikacyj-nych zdecydował osobiście król Fryderyk II. Jednak niewiele osób wie o tym, że gwiaździsty układ fortyfikacji, to rzadkość w Europie.

- Taki gwiaździsty system zachował się do naszych czasów tylko w dwóch europejskich miastach, a mianowicie w Koźlu i rosyjskim Petersbugru – wyjaśnia architekt miejski Kędzierzyna-Koźla, Janusz Kaczmarczyk, dodając, że widoczne z lotu ptaka kozielskie planty przypominają o wybudowanym w XVIII wieku gwiaździstym systemie obwarowań.

- Natomiast w Petersburgu mury tychże fortyfikacji przetrwały do dziś w bardzo dobrym stanie, o czym mogłem się przekonać podczas wizyty w tym mieście – dodaje Janusz Kaczmarczyk.
Perełką architektoniczną na skalę europejską jest też wieża Montalemberta, której budowę ukończono w 1829 r. To samodzielny fort, którego zadaniem było osłanianie ogniem dział przedpola głównej twierdzy. W przeszłości budowla o wysokości 24,5 metra otoczona była fosą i wałem ziemnym. To jeden z nielicznych tego typu obiektów na Starym Kontynencie.

Twierdza w liczbach
Wielkość kozielskiej twierdzy podana w metrach kwadratowych, niewątpliwie działa na ludzką wyobraźnię. Tak według obliczeń Macieja Barcia (tutejszego miłośnika historii) przedstawiała się jej powierzchnia według stanu na 21 maja 1875 r.
1) Powierzchnia miasta-twierdzy do Odry 796.195 mkw.
2) Powierzchnia Szańca Neumana (wraz z groblą i ul. Większycką) 68.922 mkw.
3) Powierzchnia fortu Następcy tronu 57.022 mkw.
4) Powierzchnia przyczółka mostowego 132.628 mkw.
5) Powierzchnia reduty orlej (wraz z obszarem do grodzy nr 8) 141.711 mkw.
6) Powierzchnia umocnień na Wyspie 333.740 mkw.
7) Powierzchnia fortu Fryderyka Wilhelma 28.716 mkw.
8) Powierzchnia wodociągu sukowickiego 75.348 mkw.
----------------------------
Razem: 1.634.282 mkw.

Więcej informacji dotyczących twierdzy Koźle i samych obchodów 200-lecia jej oblężenia można znaleźć na stronie: www.twierdzakozle.pl


Andrzej Kopacki
Specjalista ds. Komunikacji Społecznej
Asystent Prezydenta Miasta Kędzierzyn-Koźle