Branża budowlana poskarżyła się do prezesa UZP na praktyki samorządów dotyczące tzw. pozornej waloryzacji wartości kontraktów.
Polski Związek Pracodawców Budownictwa i Ogólnopolska Izba Gospodarcza Drogownictwa skierowały do prezesa UZP pismo, w którym zwróciły uwagę na stosowanie przez samorządy tzw. pozornej waloryzacji wynagrodzeń wykonawców kontraktów.
„Trafiające do naszych organizacji informacje członków, będących wykonawcami, wskazują że w szeregu przypadkach zarysowuje się praktyka stosowania pozornej waloryzacji, obwarowanej szeregiem warunków w taki sposób, który w praktyce uniemożliwia umowne waloryzowanie wynagrodzenia w sytuacji zmian o charakterze istotnym, ale nie nadzwyczajnym” – wskazują budowlańcy.
Jak zauważają PZPB i OIGD, intencją przepisów ustawy PZP było zrównoważenie pozycji stron umowy poprzez objęcie mechanizmem waloryzacyjnym zmian cen, które nie stanowią podstaw np. do roszczeń z art. 353(1) kc (rebus sic stantibus).
Dla zobrazowania w piśmie do prezesa UZP przywołano przykłady klauzul w postępowaniach na budowę dróg (ogłaszanych o w oparciu o przepisu obecnie obowiązującej ustawy PZP):
➢ Łączna wartość korekt dla oddania wzrostu cen wynikających z niniejszego wskaźnika, nie może przekroczyć limitu +2% całkowitego wynagrodzenia Wykonawcy. Powyżej tego limitu waloryzacja nie będzie miała zastosowania.
➢ Podstawą żądania jest zmiana większa niż 10 % w stosunku do zmiany wynikającej z komunikatu Prezesa GUS w sprawie średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w 2021 roku. Strony umowy mogą żądać zmiany (podwyższenia lub obniżenia) wynagrodzenia w przypadku zmiany cen materiałów lub kosztów wyrażającej się zmianą wskaźnika zmiany cen produkcji budowlano-montażowej ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego o ponad 10%.
➢ Minimalny poziom zmiany ceny materiałów lub kosztów, uprawniający strony umowy do żądania zmiany wynagrodzenia wynosi 10 % w stosunku do cen lub kosztów wskazanych w kosztorysie, sporządzonym na etapie przygotowania dokumentacji projektowej.
Zdaniem branży budowlanej tak wysokie wskaźniki uruchamiające mechanizm waloryzacji powodują, że „w istocie nawet w przypadku zauważalnego wzrostu kosztów wytworzenia aktywa, zamawianego przez zamawiającego, wykonawca nie będzie miał prawa do dokonania waloryzacji wynagrodzenia a nadto, nawet jeśli jego prawo zaktualizuje się, to przewidywany limit w wysokości np. 2% wynagrodzenia jest zauważalnie niższy niż wzrost kosztów, uprawniający do skorzystania z mechanizmu waloryzacji”.
Dlatego budowlańcy zaapelowali do prezesa UZP o szerzenie dobrych praktyk w zakresie tworzenia wzorów waloryzacyjnych w umowach o roboty budowlane. Zasugerowali też zorganizowanie szerokiego, środowiskowego spotkania z udziałem zamawiających i wykonawców, w ramach którego odbędzie się dyskusja i wypracowanie ramowych standardów dotyczących tego aspektu.
mp/