14 lipca na terenie powiatu hajnowskiego (Podlaskie) odbędzie się referendum lokalne ws. sposobu zarządzania Puszczą Białowieską. Uchwałę w tej sprawie przyjęła we wtorek rada tego powiatu.
Wniosek o to referendum pod koniec kwietnia złożyła do starostwa w Hajnówce grupa "Inicjatywa Mieszkańców Regionu Puszczy Białowieskiej".
W referendum, które odbędzie się we wszystkich gminach powiatu będzie jedno pytanie: "Czy popierasz funkcjonujący od stu lat model zarządzania Puszczą Białowieską: - realizowany przez administrację Lasów Państwowych i Białowieskiego Parku Narodowego; przy udziale samorządów i społeczności lokalnej; w oparciu o funkcjonujące przepisy prawa o gospodarce leśnej, łowieckiej i o ochronie przyrody, z zachowaniem możliwości korzystania przez mieszkańców regionu z dobrodziejstw Puszczy Białowieskiej".
Głosowanie w referendum ma się odbywać w godz. 7.00-21.00.
W organizacji referendum mają finansowo pomóc gminy powiatu hajnowskiego.
Pomysł na referendum pojawił się po prezentacji w lutym na posiedzeniu senackiej komisji klimatu i środowiska projektu ustawy, który zakłada ochronę puszczy w formie takiej jak park narodowy. Obecnie 10 tys. ha polskiej części Puszczy Białowieskiej stanowi Białowieski Park Narodowy, resztą zarządzają Lasy Państwowe (trzy nadleśnictwa: Białowieża, Browsk i Hajnówka). W projekcie prezentowanym na senackiej komisji była mowa m.in. o likwidacji nadleśnictw. Uczestniczący w tej komisji samorządowcy z powiatu hajnowskiego podnosili, że projekt nie był z nimi konsultowany.
Ministerstwo klimatu odpowiadało potem wielokrotnie, że projekt prezentowany w Senacie jest projektem społecznym, a nie rządowym. Minister klimatu Paulina Hennig-Kloska informowała, że są kontynuowane prace nad tzw. zintegrowanym planem zarządzania obiektem światowego dziedzictwa UNESCO Puszcza Białowieska, a równolegle ministerstwo prowadzi swoje prace nad ustawą, tzw. konstytucją dla puszczy. Tłumaczyła, że ta konstytucja ma uporządkować kwestie związane z zarządzaniem puszczą. Ministerstwo założeń tej konstytucji dotąd nie przedstawiło. Informowało także, że nie są prowadzone prace nad powiększeniem Białowieskiego Parku Narodowego.
Pod wnioskiem o referendum jego inicjatorzy zebrali 4 tys. 384 podpisy poparcia czyli o tysiąc więcej niż było to wymagane. We wtorek na sesji rady powiatu podano, że 200 z tych podpisów było zebranych nieprawidłowo, przyjęto 4,1 tys. podpisów.
Starosta hajnowski Andrzej Skiepko powiedział PAP, że skoro wniosek o referendum spełnił wszystkie wymogi prawne związane z ustawą o referendum lokalnym, rada powiatu nie mogła inaczej postąpić jak tylko go przyjąć. Pytany o to, czy referendum jest zasadne powiedział, że "to indywidualna sprawa każdego". Dodał, że niezależnie od wszystkiego, ważne, aby mieszkańcy mogli się wypowiedzieć w tym referendum.
Przypomniał, że aby referendum było ważne, do urn musi pójść co najmniej 30 proc. uprawnionych do głosowania. "Teraz trzeba zrobić wszystko. aby zmobilizować mieszkańców" - dodał. Zaznaczył też, że nie wie do końca dla kogo i jak wynik referendum w. zarządzania puszczą miałby być wiążący, choćby dlatego, że w grę mogą wchodzić różne kwestie związane z ochroną granicy państwa na wschodzie. Dodał jednak, że głos mieszkańców powinien być usłyszany. Przypomniał, że było już wcześniej podejmowanych wiele stanowisk i uwag ws. puszczy. Przypomniał, że władze ministerstwa klimatu zapowiadały, że żadne rozwiązania bez uzgodnień ze społecznością lokalną nie będą podejmowane. "I tego się trzymamy" - dodał.
Wojewoda Jacek Brzozowski poinformował, że poprosił o opinię na temat tego pytania biuro nadzoru w urzędzie wojewódzkim.
"Przekazałem to prawnikom w Podlaskim Urzędzie Wojewódzkim, którzy mają sprawdzić pod względem formalno-prawnym treść pytania, formę zadania pytania i wszystko, co jest z tym związane. W momencie, kiedy otrzymam opinię prawną, podejmę decyzję w tej sprawie" - powiedział Jacek Brzozowski.
Zaznaczył, że nie chodzi o analizę całej uchwały przyjętej ws. referendum przez radę powiatu hajnowskiego, ale o ocenę, czy treść i konstrukcja pytania referendalnego spełniają kryteria pytania referendalnego. "Tylko to biorę pod uwagę" - zaznaczył Brzozowski.
Wojewoda dodał, że zastanowi się także nad tym, czy referendum w powiecie hajnowskim, w kontekście zapowiedzianych przez rząd działań wzmacniających ochronę polskiej granicy wschodniej pod nazwą "Tarcza Wschód", w ogóle jest zasadne. "Będę się zastanawiał na pewno, ale pozwólcie państwo, że - biorąc pod uwagę powagę, odpowiedzialność za słowo, jednak wagę i powagę sytuacji - dopiero, kiedy będą wszystkie analizy prawne, będę z pełną odpowiedzialnością (...) zajmował stanowisko" - powiedział dziennikarzom Brzozowski.
Tekst przyjętej uchwały wraz ze wzorem karty referendalnej i pełnym harmonogramem dostępny jest w załączniku.
kow/ mok/ sdd/