O swojej decyzji prezydent poinformował w nagraniu opublikowanym w czwartek wieczorem m.in. na platformie X. Wytłumaczył, że podpisanie ustawy to „pierwszy krok do normalizacji zasad wynagradzania nauczycieli za godziny ponadwymiarowe”.

Ocenił, że nowela odpowiada na realne oczekiwania środowiska nauczycielskiego.

– Wiem, że oświatowa „Solidarność” wskazywała, że tę sprawę można było rozwiązać szerzej i lepiej. Zgadzam się. Ta ustawa nie jest doskonała, ale rozwiązuje część realnego problemu i porządkuje chaos, który nie powinien mieć miejsca w państwie poważnie traktującym nauczycieli – powiedział Karol Nawrocki.

Godziny ponadwymiarowe to godziny zajęć lub lekcji przydzielone nauczycielowi ponad obowiązkowe pensum.

Zgodnie z nowymi przepisami wynagrodzenie za niezrealizowane godziny ponadwymiarowe będzie przysługiwało w każdym przypadku, gdy niezrealizowanie przez nauczyciela przydzielonych mu godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych nastąpiło z przyczyn niedotyczących nauczyciela, a nauczyciel był gotów do realizacji tych zajęć.

Rozwiązanie przewiduje również, że nauczyciele dostaną wyrównania za okres od 1 września do 31 grudnia 2025 r. Mają być one wypłacone do 6 czerwca 2026 r.

O godzinach ponadwymiarowych zrobiło się głośno w związku z tzw. dużą nowelizacją Karty nauczyciela, która weszła w życie z początkiem roku szkolnego 2025/2026.

Uszczegółowiono w niej przepisy, m.in. dotyczące warunków obliczania wynagrodzenia nauczycieli za godziny ponadwymiarowe i godziny zastępstw doraźnych. Określono m.in. przypadki, w których nauczyciel zachowuje albo traci prawo do wynagrodzenia za przydzielone, ale niezrealizowane godziny ponadwymiarowe.

Po wejściu w życie tej nowelizacji związki zawodowe podnosiły, że nauczyciel, który jest w szkole i jest gotowy do pracy zgodnie z przydzielonymi mu godzinami ponadwymiarowymi, nie otrzymuje wynagrodzenia za nie, gdy nie ma w szkole klasy, bo np. jest ona na wycieczce.

Związek Nauczycielstwa Polskiego podał wówczas, że ma sygnały z poszczególnych szkół, że nauczyciele lub też całe grona pedagogiczne w ramach solidarności zawodowej wstrzymują wyjścia klasowe z powodu zmian w rozliczaniu godzin ponadwymiarowych.

W połowie października resort edukacji wydał komunikat opisujący zasady dotyczące uregulowania kwestii godzin ponadwymiarowych, ale tylko w dwóch przypadkach, co skrytykowały związki zawodowe nauczycieli.

Zmiany w Karcie Nauczyciela i przepisy dotyczące godzin ponadwymiarowych były tematem spotkania premiera Donalda Tuska z nauczycielami Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Konopnickiej w Legionowie. Dzień później szef rządu zapowiedział złożenie w Sejmie poselskiego projektu nowelizacji Karty nauczyciela, zgodnie z którym w sytuacji, gdy nauczyciele są w szkole gotowi do pracy, a zajęcia nie odbywają się z przyczyn od nich niezależnych, dostaną wynagrodzenie.

Premier podkreślił, że nie będzie tworzenia szczegółowego wykazu przypadków, w których należne jest wynagrodzenie. Projekt złożyła 4 listopada grupa posłów Koalicji Obywatelskiej.

Podczas pierwszego czytania projektu na posiedzeniu komisji edukacji i nauki wprowadzono do projektu poprawkę, zgodnie z którą nauczyciele dostaną wyrównania za okres od 1 września do 31 grudnia 2025 r. Mają być one wypłacone do 6 czerwca 2026 r.

Nowelizacja Karty nauczyciela wejdzie w życie 1 stycznia 2026 r. 

pak/ ksc/ akar/ mo/