„Biorąc pod uwagę katalog uprawnień, jakimi dysponują obecnie samorządowe organy podatkowe w celu ich wykorzystania dla poprawy sytuacji ekonomicznej przedsiębiorców, nie przewiduje się wprowadzenia ustawowego zwolnienia z podatku od nieruchomości w roku 2021 wszystkich podmiotów gospodarczych, które zawiesiły swoją działalność z powodu lockdownu” – poinformował wiceminister finansów Jan Sarnowski w odpowiedzi na poselską interpelację.

Grupa posłów PSL zaapelowała w niej o  ustawowe zwolnienie z podatku od nieruchomości w roku 2021 przedsiębiorców, którzy byli zmuszeni zawiesić swoją działalność. „Tego rodzaju zwolnienie miałoby charakter bezpośredniej pomocy polskim firmom, które nie wypracowując dochodu, nie powinny płacić podatków” zaznaczyli parlamentarzyści. Ich zdaniem gminy, do których trafiały wpływy z tych podatków powinny otrzymać dotację wyrównawczą z budżetu państwa.

W obszernych wyjaśnieniach wiceminister finansów przypomniał, że rząd wprowadził szereg rozwiązań legislacyjnych, które miały poprawić płynność finansową firm, a jednym z nich było wsparcie dla przedsiębiorców w zakresie podatku od nieruchomości. 

Sarnowski zwrócił uwagę, że już w ramach tzw. pierwszej tarczy antykryzysowej gminom przyznano dodatkowe kompetencje, umożliwiające stosowanie nadzwyczajnych instrumentów gminnej polityki fiskalnej w celu wsparcia przedsiębiorców w okresie epidemii. Jak zaznaczył, uchwały wprowadzające zwolnienia z podatku od nieruchomości lub dotyczące przedłużenia rat podatku od nieruchomości firmom poszkodowanym wskutek pandemii podjęło w ubiegłym roku 740 gmin, co stanowi blisko 30 proc. gmin ogółem. 

Sarnowski podkreślił, że możliwość stosowania przez gminy nadzwyczajnych rozwiązań w zakresie podatku od nieruchomości, skierowanych do ww. przedsiębiorców, została następnie przedłużona na pierwsze półrocze 2021 r. 

Wiceminister wyjaśnił, że wprowadzone rozwiązania rozszerzyły istniejący zakres uprawnień samorządowych organów podatkowych w zakresie możliwych do zastosowania środków wsparcia wobec przedsiębiorców, którzy ponieśli konsekwencje ekonomiczne w powodu COVID-19. Przypomniał, że na podstawie ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych rady gmin mogą różnicować wysokość stawek podatku od nieruchomości od budynków lub ich części i od gruntów, a także od budowli, z uwzględnieniem kryteriów wskazanych w ustawie, w tym również biorąc pod uwagę sposób wykorzystywania budynków oraz rodzaj wykonywanej działalności, a także wprowadzać inne niż ustawowe, zwolnienia przedmiotowe z tego podatku. 

„Wspomniane rozwiązania w zakresie podatku od nieruchomości, pozwalają gminom na samodzielne kształtowanie ich polityki podatkowej, zgodnie ze swoją właściwością terytorialną - w ramach korzystania z przyznanej konstytucyjnie jednostkom samorządu terytorialnego autonomii finansowej. Ocena co do zasadności zastosowania konkretnych rozwiązań na obszarze danej gminy i podjęcie decyzji w tej sprawie należy do samorządów lokalnych” – zaznaczył Sarnowski. 

Wiceszef MF dodał, że propozycja polegająca na ustawowym zwolnieniu z podatku od nieruchomości w roku 2021 wszystkich podmiotów gospodarczych, które zawiesiły swoją działalność z powodu lockdownu stanowiłaby rozwiązanie o charakterze generalnym, obejmującym wszystkie gminy na terenie kraju. „Wprowadzenie tego typu narzędzia wymagałoby przyznania gminom rekompensaty z tego tytułu, gdyż skutkiem jego wprowadzenia byłby spadek dochodów gmin, dla których wpływy z podatku od nieruchomości stanowią źródło dochodów własnych” – wyjaśnił Sarnowski dodając, że w ustawie budżetowej na 2021 r. nie przewidziano środków na ten cel. 

Wiceminister przyznał, że oszacowanie skutków finansowych proponowanego ustawowego zwolnienia w 2021 r. i tym samym wysokości rekompensaty dla gmin z tytułu utraconych dochodów  byłoby bardzo trudne. Wskazał jednak, że z danych sprawozdawczości budżetowej jednostek samorządu terytorialnego za 2020 r. wynika, że dochody wykonane z tytułu podatku od nieruchomości ogółem wyniosły ok. 24 mld zł, „tym samym wpływy z opodatkowania przedmiotów opodatkowania związanych z działalnością gospodarczą można szacować w kwotach: 2,5 mld zł dla gruntów, 9,6 mld zł w przypadku budynków oraz 8,2 mld zł w odniesieniu do budowli”.

mp/