Jaką rolę pełni NBP, jakimi narzędziami dysponuje i w jaki sposób jego decyzje wpływają na portfele Polaków - o tym wszystkim można się dowiedzieć z wykładu przygotowanego w ramach II edycji Prasowej Akademii Pieniądza

I. Zakres działalności Narodowego Banku Polskiego

Transformacja polskiego systemu bankowego, która rozpoczęła się w Polsce po 1989 roku, polegała w głównej mierze na tworzeniu banków komercyjnych mających prowadzić działalność w warunkach wolnego rynku zgodnie z treścią nowego prawa bankowego i Ustawy o Narodowym Banku Polskim. W wyniku podjętych działań m.in. w 1989 roku wydzielonych zostało ze struktur NBP dziewięć banków komercyjnych, które obejmowały[1]:

·         Bank Gdański w Gdańsku,

·         Bank Śląski w Katowicach,

·         Bank Przemysłowo-Handlowy w Krakowie,

·         Bank Depozytowo-Kredytowy w Lublinie,

·         Powszechny Bank Gospodarczy w Łodzi,

·         Wielkopolski Bank Kredytowy w Poznaniu,

·         Pomorski Bank Kredytowy w Szczecinie,

·         Powszechny Bank Kredytowy w Warszawie,

·         Bank Zachodni we Wrocławiu.

Wydzielenie ze struktur Narodowego Banku Polskiego (NBP) działalności komercyjnej przyczyniło się do stworzenia w Polsce nowoczesnego systemu bankowego wzorowanego na modelu dwuszczeblowym istniejącym w gospodarkach charakteryzujących się wysokim stopniem rozwoju. W ten sposób nowo uformowany dwuszczeblowy system bankowy w Polsce oddzielił funkcję emisyjną banku centralnego od działalności komercyjnej w postaci pozyskiwania depozytów i udzielania kredytów.

Rolę, jaką ma pełnić Narodowy Bank Polski, jego zadania oraz sposób funkcjonowania zostały określone i zapisane w rozdziale X Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej w art. 227, który brzmi: „Centralnym bankiem państwa jest Narodowy Bank Polski. Przysługuje mu wyłączne prawo emisji pieniądza oraz ustalania i realizowania polityki pieniężnej. Narodowy Bank Polski odpowiada za wartość polskiego pieniądza”[2].

I.1. Funkcje Narodowego Banku Polskiego

Na mocy Konstytucji NBP jest bankiem centralnym prowadzącym działalność w zakresie określonym w ustawie o Narodowym Banku Polskim[3] oraz ustawie Prawo bankowe[4], pełniąc trzy podstawowe funkcje:

·         banku emisyjnego,

·         banku banków,

·         centralnego banku państwa.

Funkcja emisyjna banku centralnego oznacza posiadanie uprawnień do emisji znaków pieniężnych, to znaczy wprowadzania i wycofywania z obiegu prawnych środków pieniężnych[5], których ilość w obiegu jest regulowana przez bank[6]. Wynika to z zapisu art. 227 ust. 1 Konstytucji RP, zgodnie z którym bank centralny ma wyłączność polegającą na prawie produkcji znaków pieniężnych oraz wyłączność w zakresie określania wielości emisji pieniądza. W ten sposób bank centralny kształtuje podaż pieniądza na rynku, będąc wyposażonym w instrumenty polityki pieniężnej oraz w środki o charakterze interwencyjnym. Wielkość emisji pieniądza determinowana jest wielkością zapotrzebowania danej gospodarki na pieniądz gotówkowy, która zależy od trzech czynników: wielkości produktu krajowego brutto, poziomu cen oraz szybkości obiegu jednostki pieniężnej. Bank centralny w oparciu o analizy kształtowania się wielkości tych czynników planuje emisję pieniądza gotówkowego[7]. Szczególnymi przykładami działalności emisyjnej Narodowego Banku Polskiego mogą być przeprowadzenie denominacji w 1995 roku z tzw. starego złotego (PLZ) na nowego złotego (PLN), która przeszła do historii jako „skreślenie czterech zer”, jak również wprowadzenie do obiegu w 2017 roku banknotu o nominale 500 złotych[8].

Funkcja banku banków oznacza, że Narodowy Bank Polski w stosunku do banków komercyjnych pełni funkcję pożyczkodawcy ostatniej instancji, przyjmuje od banków depozyty, przeprowadza operacje otwartego rynku, a także sprawuje funkcje regulacyjne mające zapewnić stabilność systemu płatniczego oraz sektora finansowego. W tym celu NBP organizuje system rozliczeń pieniężnych, prowadzi bieżące rozrachunki międzybankowe i aktywnie uczestniczy w międzybankowym rynku pieniężnym. Ponadto Narodowy Bank Polski jest odpowiedzialny za stabilność i bezpieczeństwo całego systemu finansowego. Ponadto NBP nadzoruje system płatności w Polsce[9].

Funkcja centralnego banku państwa polega na obsłudze bankowej przez Narodowy Bank Polski budżetu państwa, prowadzeniu rachunków bankowych rządu i centralnych instytucji państwowych, państwowych funduszy celowych i państwowych jednostek budżetowych oraz realizuje ich zlecenia płatnicze[10].

I.2. Organy Narodowego Banku Polskiego

Zgodnie z art. 6 ustawy o Narodowym Banku Polskim do jego organów należą[11]:

a)      Prezes NBP,

b)     Rada Polityki Pieniężnej,

c)      Zarząd NBP.

a) Prezes NBP jest powoływany i odwoływany przez Sejm na wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Na podstawie art. 9-11 ustawy o NBP można wyróżnić prawa i obowiązki Prezesa, do których zaliczają się między innymi:

·         Kadencja Prezesa NBP wynosi 6 lat, nie dłużej niż dwie kadencje,

·         Prezes NBP przewodniczy Radzie Polityki Pieniężnej, Zarządowi NBP oraz reprezentuje NBP na zewnątrz,

·         Prezes NBP reprezentuje interesy Rzeczypospolitej Polskiej w międzynarodowych instytucjach bankowych oraz w międzynarodowych instytucjach finansowych.

b) Rada Polityki Pieniężnej (RPP) na mocy artykuły 12 ustawy o NBP ustala corocznie założenia polityki pieniężnej i przedkłada je do wiadomości Sejmowi równocześnie z przedłożeniem przez Radę Ministrów projektu ustawy budżetowej[12]. RPP dokonuje oceny działalności Zarządu NBP w zakresie realizacji założeń polityki pieniężnej i uchwala zasady rachunkowości NBP, przedłożone przez Prezesa NBP.

Obecny skład Rady Polityki Pieniężnej (IV kadencji): Przewodniczący Rady Polityki Pieniężnej, Prezes NBP – Adam Glapiński. Członkowie Rady Polityki Pieniężnej: Grażyna Ancyparowicz, Eugeniusz Gatnar, Łukasz Hardt, Jerzy Kropiwnicki, Eryk Łon, Jerzy Osiatyński, Rafał Sura, Kamil Zubelewicz oraz Jerzy Żyżyński.

Rada Polityki Pieniężnej w oparciu o postanowienia ustawy o NBP podejmuje działalność w następujących obszarach:

1.      Ustala wysokość stóp procentowych NBP – podstawowe znaczenie dla realizacji polityki pieniężnej w 2017 roku miała stopa referencyjna NBP określająca rentowność operacji otwartego rynku oraz kształtująca oprocentowanie krótkoterminowych instrumentów rynku pieniężnego, w szczególności niezabezpieczonych depozytów międzybankowych. Kształtowanie się wysokości stóp procentowych na rynku międzybankowym w kwietniu 2019 roku zawarto w tabeli 1.

Tabela 1. Stopy procentowe NBP na koniec 2017 roku

Źródło:  Informacja po posiedzeniu Rady Polityki Pieniężnej  w dniach 2-3 kwietnia 2019 r.

2.      Ustala stopy rezerwy obowiązkowej banków oraz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych i wysokość jej oprocentowania - z danych dostępnych na stronie NBP wynika, że wysokość rezerw utrzymywanych w polskim banku centralnym przez banki wynosiła w 2019 r. średnio 43,9 mld zł[13].

Kształtowanie się wysokości stóp procentowych i oprocentowania środków rezerwy obowiązkowej przedstawiono są w tabeli 2.

Tabela 2. Stopy rezerwy obowiązkowej i oprocentowania środków rezerwy obowiązkowej

Źródło: informacje na stronie NBP http://www.nbp.pl/home.aspx?f=/dzienne/stopy.htm.

3.      Określa górne granice zobowiązań wynikających z zaciągania przez NBP pożyczek i kredytów w zagranicznych instytucjach bankowych i finansowych.

4.      Zatwierdza plan finansowy NBP oraz sprawozdanie z działalności NBP.

5.      Przyjmuje roczne sprawozdanie finansowe NBP.

6.      Ustala zasady operacji otwartego rynku – za pomocą podstawowych operacji otwartego rynku bank centralny dąży do utrzymywania zbilansowanych warunków płynnościowych w sektorze bankowym.

Obecnie NBP stosuje operacje podstawowe otwartego rynku w postaci emisji bonów pieniężnych NBP z 7-dniowym terminem zapadalności, przy pomocy których bank centralny absorbuje nadpłynność utrzymującą się w sektorze bankowym. Z danych dostępnych na stronie internetowej NBP wynika, że w 2018 r. średni poziom bonów pieniężnych NBP emitowanych w ramach operacji podstawowych otwartego rynku wyniósł 86,9 mld zł i był o 15,8 mld zł wyższy niż w roku poprzednim[14].

c) Zarząd Narodowego Banku Polskiego podejmuje działania określone w artykułach 17-20 ustawy o NBP. Działalnością NBP kieruje Zarząd[15]. W jego skład wchodzą: Prezes NBP, jako przewodniczący, oraz od 6 do 8 członków Zarządu, w tym dwóch wiceprezesów NBP[16]. Zarząd NBP realizuje uchwały Rady Polityki Pieniężnej oraz podejmuje uchwały w sprawach niezastrzeżonych w ustawie o NBP do wyłącznej kompetencji innych organów NBP. Do zakresu działania Zarządu NBP należą w szczególności[17]:

• podejmowanie uchwał w sprawie udzielania bankom upoważnień do wykonywania czynności obrotu dewizowego,
• realizowanie zadań z zakresu polityki kursowej,
• okresowa ocena obiegu pieniężnego i rozliczeń pieniężnych oraz obrotu dewizowego,
• nadzorowanie operacji otwartego rynku,
• ocena funkcjonowania systemu bankowego,
• uchwalanie planu działalności i planu finansowego NBP,
• uchwalanie prowizji i opłat bankowych stosowanych przez NBP oraz ustalanie ich wysokości,
• określanie zasad gospodarowania funduszami NBP,
• określanie zasad organizacji i podziału zadań NBP,
• określanie zasad polityki kadrowej i płacowej NBP,
• uchwalanie rocznego sprawozdania z działalności NBP,
• sporządzanie bilansu NBP oraz rachunku zysków i strat,
• opracowywanie bilansów obrotów płatniczych państwa z zagranicą,
• przygotowywanie i rozpatrywanie projektów uchwał i innych materiałów kierowanych do Rady Polityki Pieniężnej.

W skład Zarządu Narodowego Banku Polskiego wchodzą obecnie: Adam Glapiński, Prezes NBP; Piotr Wiesiołek, Wiceprezes NBP – Pierwszy Zastępca Prezesa NBP, Anna Trzecińska, Wiceprezes NBP, Andrzej Kaźmierczak, Ryszard Kokoszczyński, Paweł Samecki, Paweł Szałamacha.

II. Działalność NBP na rzecz stabilności finansowej

Funkcjonowanie sprawnego systemu bankowego wymaga określenia niezbędnych warunków instytucjonalnych i operacyjnych decydujących o jego stabilności i bezpieczeństwie.

Pojęcie bezpieczeństwa finansowego ma wiele ujęć definicyjnych. Według M. Iwanicz-Drozdowskiej bezpieczeństwo finansowe rozumiane jest jako ogół regulacji prawnych oraz samoregulacji mających na celu zapewnienie stabilności finansowej oraz ochronę interesów uczestników rynku korzystających z usług pośredników finansowych, a także ogół instytucji odpowiadających za kontrolę przestrzegania tych regulacji i samoregulacji[18]. Inne ujęcie prezentuje W. Wierzba, według którego bezpieczeństwo finansowe to zespół rozwiązań instytucjonalnych i regulacji prawnych, mających na celu ochronę systemu finansowego przed destabilizacją[19].

Do czynników wewnętrznych warunkujących bezpieczeństwo finansowe państwa zaliczają się poszczególne regulacje w zakresie bezpieczeństwa finansowego. Czynniki zewnętrzne obejmują szeroko rozumiane otoczenie, w którym rolę szczególną spełnia sieć bezpieczeństwa finansowego państwa (ang. safety net)[20].

Wśród czynników wewnętrznych bezpieczeństwa finansowego wyróżnia się[21]:

·         bezpieczeństwo instytucji finansowych (kondycja ekonomiczno-finansowa, system zarządzania ryzykiem),

·         bezpieczeństwo transakcji finansowych (wiarygodność finansowa kontrahenta, przedmiot transakcji, system rozliczeń),

·         bezpieczeństwo segmentów rynku finansowego (mechanizm funkcjonowania danego rynku, zachowania uczestników),

·         bezpieczeństwo klienta rynku finansowego (asymetria informacji, system ochrony).

Zewnętrzne czynniki bezpieczeństwa finansowego obejmują sieć bezpieczeństwa finansowego państwa, którą tworzą następujące podmioty:

·         rządy (reprezentowane przez ministra finansów),

·         banki centralne,

·         instytucje nadzoru finansowego,

·         systemy gwarantowania depozytów.

Celem sieci bezpieczeństwa finansowego państwa jest zapewnienie stabilności systemu finansowego zdefiniowanego przez NBP następująco: „Stabilność systemu finansowego to stan, w którym pełni on swoje funkcje w sposób ciągły i efektywny, nawet w przypadku wystąpienia nieoczekiwanych i niekorzystnych zaburzeń o znacznej skali i niskim prawdopodobieństwie wystąpienia. Utrzymanie stabilności systemu finansowego wymaga monitorowania ryzyka systemowego powstającego w systemie finansowym lub w jego otoczeniu, jak również podejmowania działań eliminujących lub ograniczających to ryzyko”[22].

Zapewnienie stabilności finansowej państwa jest procesem ciągłym i najczęściej przebiega w dwóch etapach. Etap pierwszy odnosi się do działań mających na celu zapobieganie kryzysom poprzez implementację rozwiązań regulacyjnych i instytucjonalnych chroniących podmioty gospodarcze przed nadmiernym ryzykiem. Ponadto w podejmowane są działania polegające na monitoringu i identyfikacji potencjalnych zagrożeń w celu uniknięcia ich występowania w przyszłości. Drugi etap polega na zarządzaniu i rozwiązywaniu poprzez działania zmierzające  do ograniczenia negatywnych skutków i kosztów kryzysu[23].

Do działań banku centralnego państwa na rzecz stabilizowania systemu finansowego zalicza się[24]:

·         w zakresie realizacji podstawowego celu banku centralnego stabilność systemu finansowego jest warunkiem powodzenia działań banku centralnego w zakresie polityki pieniężnej,

·         bank centralny jest jedyną instytucją mogącą dostarczyć prawny środek płatniczy dla gospodarki w terminach i kwotach niezbędnych w sytuacji kryzysowej,

·         pierwotnym celem banku centralnego była dbałość o stabilne i płynne funkcjonowanie systemu finansowego i płatniczego,

·         bank centralny jest odpowiedzialny za sprawne i płynne funkcjonowanie systemu płatniczego i rozliczeniowego,

·         jeden ośrodek decyzyjny i brak procedury parlamentarnej zwiększają skuteczność działań stabilizacyjnych,

·         krótkie opóźnienia wewnętrzne polityki sprzyjają terminowemu podejmowaniu niezbędnych działań stabilizacyjnych.

W zakresie działalności banków centralnych na rzecz bezpieczeństwa finansowego również można dokonać standardowego podziału podstawowe funkcji banku centralnego na: bank państwa, bank emisyjnego i bank banków.

Bank centralny, występując w roli banku państwa, realizuje zadania wpływające stabilizująco na system finansowy państwa, do których należą[25]:

·         obsługa rachunków władz centralnych i terenowych (samorządowych),

·         przeprowadzanie w ich imieniu operacji finansowych krajowych i zagranicznych,

·         dysponowanie rezerwami złota i walut obcych,

·         nadzorowanie transakcji kredytowych z zagranicą,

·         zaciąganie i spłata kredytów zagranicznych.

Jednakże główna rola banku centralnego wynikająca z funkcji banku państwa polega na realizacji zadań wynikających z faktu, iż jest jedyną instytucją w państwie odpowiedzialnym za politykę pieniężną, której konstytucyjnie powierza się dbałość o wartość pieniądza, co doprecyzowuje się w ustawie o NBP jako utrzymanie stabilnego poziomu cen będące podstawowym celem działalności tej instytucji[26].

Bank centralny, pełniąc funkcję banku emisyjnego, posiada monopol na emisję pieniądza gotówkowego. Zadania te mogą być właściwie realizowane jedynie w warunkach zapewniających stabilne funkcjonowanie systemu bankowego[27].

Z raportu NBP (wybrane pozycje)[28]:

v  Działalność emisyjna - Narodowemu Bankowi Polskiemu przysługuje wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych Rzeczypospolitej Polskiej. Dzięki wprowadzaniu do obiegu banknotów i monet w pełnej strukturze nominałowej NBP zapewnia płynność rozliczeń gotówkowych i odpowiednią jakość znaków pieniężnych w obiegu.

·         Pieniądz gotówkowy w obiegu – wartość pieniądza gotówkowego w obiegu (z kasami banków) według stanu na 31 grudnia 2017 r. wyniosła 198 mld 715,9 mln zł. Oznacza to wzrost wartości pieniądza gotówkowego o 11 mld 141,1 mln zł, tj. o 5,9%, w stosunku do stanu na 31 grudnia 2016 r.

·         Emisja wartości kolekcjonerskich - w 2017 r. w ramach 23 tematów wyemitowano 6,2 tys. sztuk złotych monet, 356 tys. sztuk srebrnych monet oraz 55 tys. sztuk banknotów kolekcjonerskich (w 2016 r. 11,2 tys. sztuk monet złotych i 312 tys. sztuk monet srebrnych oraz 35 tys. sztuk banknotów kolekcjonerskich).

·         Wprowadzenie do obiegu banknotu o nominale 500 zł w lutym 2017 r. Według stanu na koniec 2017 r. w obiegu było 7,2 mln sztuk tych banknotów, czyli 0,4% banknotów w obiegu. W ujęciu wartościowym ich udział w obiegu wyniósł 1,9%.

·         Działania na rzecz usprawnienia obrotu gotówkowego - w 2017 r. NBP kontynuował prace nad wprowadzeniem – od 1 lipca 2018 r. – zmian w funkcjonowaniu krajowego obrotu gotówkowego, w tym polegające na przygotowaniu uczestników rynku obrotu gotówkowego do planowanych zmian. Zmiany te dotyczą: wdrożenia wieloorientacyjnego sortowania banknotów oraz odprowadzania banknotów do NBP bez podziału na nadające i nienadające się do obiegu; wprowadzenia formularzy sprawozdawczych dotyczących urządzeń, przeliczania i sortowania banknotów i monet oraz ich ponownego wprowadzania do obrotu poza NBP; wprowadzenia testów urządzeń do weryfikacji autentyczności banknotów lub sortowania banknotów według jakości obiegowej.

Pełnienie funkcji banku banków oznacza zarówno, że banki komercyjne utrzymują swoje rezerwy pieniężne na rachunkach w tym banku, a także, iż bank centralny jest pożyczkodawcą ostatniej instancji dla banków komercyjnych. W ten sposób bank centralny ma możliwości skutecznego oddziaływania na płynność w systemie bankowym oraz wielkość akcji kredytowej banków[29].

Z raportu NBP (wybrane pozycje)[30]:

NBP dąży do zapewnienia stabilności cen, wykorzystując strategię celu inflacyjnego. W ramach tej strategii od 2004 r. celem polityki pieniężnej jest utrzymanie inflacji na poziomie 2,5% z symetrycznym przedziałem odchyleń o szerokości ±1 punktu procentowego w średnim okresie. Średniookresowy charakter celu oznacza, że ze względu na silne zmiany cen surowców lub inne szoki makroekonomiczne i finansowe inflacja może się okresowo odchylać od celu, kształtując się nawet poza przedziałem odchyleń od celu. Reakcja polityki pieniężnej na szok zależy od jego przyczyn i charakteru oraz oceny trwałości jego skutków, w tym wpływu na procesy cenotwórcze i oczekiwania inflacyjne.

Stabilizowanie inflacji na niskim poziomie jest bardzo ważnym, ale niewystarczającym warunkiem utrzymywania równowagi w gospodarce. Rada prowadzi więc politykę pieniężną w taki sposób, aby wspierać stabilność systemu finansowego i ograniczać ryzyko narastania nierównowag w gospodarce, uwzględniając w swoich decyzjach kształtowanie się cen aktywów oraz dynamikę akcji kredytowej. Rada uznaje jednocześnie, że w warunkach znacznej swobody przepływu kapitału i integracji rynków finansowych politykę pieniężną w ograniczaniu nierównowag makroekonomicznych powinna wspierać polityka makroostrożnościowa. Poprzez wywieranie selektywnego wpływu na kształtowanie się agregatów kredytowych umożliwia ona stabilizowanie akcji kredytowej, przy mniejszych kosztach dla wzrostu gospodarczego niż polityka pieniężna.

Rada realizuje strategię celu inflacyjnego w warunkach płynnego kursu walutowego. Reżim płynnego kursu nie wyklucza interwencji na rynku walutowym, gdy jest to niezbędne do zapewnienia stabilności makroekonomicznej i finansowej kraju.

Zwiększenie znaczenia stabilności finansowej w hierarchii celów polityki gospodarczej po globalnym kryzysie finansowym powoduje, że stabilność finansowa traktowana jest jako dobro publiczne. Dbałość o stabilność systemu finansowego w ramach sieci bezpieczeństwa tworzy sprzyjające warunki dla realizacji podstawowego celu banków centralnych, jakim jest stabilność cen.

Z raportu NBP (wybrane pozycje)[31]:

v  Działania na rzecz stabilności systemu finansowego – stabilnie funkcjonujący system finansowy jest niezbędnym warunkiem zrównoważonego rozwoju gospodarczego w długim okresie oraz realizacji podstawowego celu NBP - utrzymania stabilnego poziomu cen. Powierzone Narodowemu Bankowi Polskiemu ustawowe zadania z tego obszaru obejmują: działania na rzecz wyeliminowania lub ograniczania ryzyka systemowego, kształtowanie warunków niezbędnych do rozwoju systemu bankowego oraz działania na rzecz stabilności systemu finansowego.

·         Nadzór makroostrożnościowy - w 2017 r. Narodowy Bank Polski prowadził obsługę organizacyjną i merytoryczną Komitetu Stabilności Finansowej jako organu właściwego w zakresie nadzoru makroostrożnościowego (KSF-M).

W ramach prac KSF-M w 2017 r. Narodowy Bank Polski:

§  Udostępniał analizy, opracowania i opinie na temat identyfikacji i oceny ryzyka w sektorze finansowym i jego otoczeniu gospodarczym (krajowym i zagranicznym), w tym cykliczne raporty: Raport o stabilności systemu finansowego i Raport o stanie równowagi polskiej gospodarki.

§  Uczestniczył w przygotowaniu propozycji działań mających na celu ograniczanie ryzyka systemowego, w tym przygotowywał materiały analityczne będące podstawą do wydawania przez Komitet rekomendacji w sprawie wysokości bufora antycyklicznego w poszczególnych kwartałach.

§  Informował społeczeństwo i nadzorowane podmioty o pracach Komitetu. W tym celu prowadził internetowy serwis informacyjny poświęcony nadzorowi makroostrożnościowemu, gdzie umieszczał bieżące informacje o działalności KSF-M.

·         Współpraca z instytucjami sieci bezpieczeństwa finansowego - NBP uczestniczył w pracach Komitetu Stabilności Finansowej w zakresie zarządzania kryzysowego. 

·         Działalność analityczna i badawcza w zakresie systemu finansowego - Narodowy Bank Polski prowadzi regularne analizy i badania systemu finansowego w Polsce, jego sektorów oraz związków ze sferą realną gospodarki, a uzyskane wyniki przedstawia m.in. w cyklicznych opracowaniach. Zakres analiz i badań systematycznie się poszerza w związku z zaangażowaniem NBP w prace KSF-M, w szczególności w obszarach związanych z ryzykiem systemowym i nadzorem makroostrożnościowym.

·         Działania operacyjne NBP na rzecz utrzymania stabilności finansowej - w 2017 r. NBP kontynuował zwolnienie jednego z banków z obowiązku utrzymywania rezerwy obowiązkowej w okresie realizacji programu postępowania naprawczego oraz rozpatrywał podobny wniosek innego banku.