Z pytaniem do RIO w sprawie możliwości przyznawania dotacji w programie "Ciepłe Mieszkanie" tylko na podstawie ogłoszonego naboru lub zarządzenia organu wykonawczego zwrócił się prezydent Torunia. Jego zdaniem w świetle obowiązujących przepisów nie ma podstawy prawnej do podjęcia przez radę miasta uchwały w zakresie wdrożenia programu „Ciepłe Mieszkanie”. W ocenie prezydenta radni, podejmując taką uchwałę powielaliby zasady określone już przez inny podmiot, tj. NFOŚiGW.

W odpowiedzi RIO wskazała na art. 403 ust. 5 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, zgodnie z którym „zasady udzielania dotacji celowej na finansowanie lub dofinansowanie kosztów inwestycji ochrony środowiska i gospodarki wodnej, obejmujące w szczególności kryteria wyboru inwestycji do finansowania lub dofinansowania oraz tryb postępowania w sprawie udzielania dotacji i sposób jej rozliczania określa odpowiednio rada gminy albo rada powiatu w drodze uchwały”. 

Izba zwróciła uwagę, że program ,,Ciepłe Mieszkanie”, ogłoszony przez NFOŚiGW nie stanowi źródła powszechnego prawa. 

„Gmina udzielając dotacji ze środków budżetowych, ma obowiązek stosowania ustaw, zatem sam regulamin udzielania dotacji ustalony przez NFOŚiGW i zawarte na jego podstawie umowy nie mogą stanowić wyłącznej podstawy udzielania dotacji. Zatem udzielanie dotacji na podstawie zarządzenia organu wykonawczego czy ogłoszenia o naborze wniosków, z pominięciem zasad ustalonych przez organ stanowiący gminy, nie jest zgodne z obowiązującymi przepisami ” – podkreśliła bydgoska RIO. 

Izba przypomniała, że w tej sytuacji to gmina otrzymuje dotację, która stanowi dochód budżetu, "zatem udzielanie dotacji beneficjentom końcowym następuje ze środków budżetu gminy, nawet jeżeli pierwotnym źródłem finansowania budżetu są środki zewnętrzne". RIO podkreśliła przy tym, że brak jest przepisów wyłączających dotacje z funduszu ochrony środowiska z dochodów budżetowych.

"W związku z powyższym dotacje udzielane przez gminę na inwestycje, o których mowa w art. 403 ust. 2 w zw. z art. 400a Prawa ochrony środowiska, w tym na wymianę źródeł ciepła, muszą być udzielane na zasadach określonych przez organ stanowiący gminy, zgodnie z art. 403 ust. 5 ustawy. Nie wprowadzono bowiem do tej pory przepisu rangi ustawowej, który ustanawiałby odrębne zasady udzielania takich dotacji (odrębne zasady ustawowe obowiązują np. w przypadku środków z funduszy Unii Europejskiej), a zgodnie z art. 7 Konstytucji RP organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa" - podsumowała RIO.

mp/