Rząd negocjuje z samorządami zapisy projektu ustawy o ochronie ludności. Atmosfera rozmów jest dobra i myślę, że osiągniemy porozumienie - ocenia wiceszef MSWiA Maciej Wąsik. Zmiany należy ocenić jako idące w dobrą stroną, ale nadal zwracamy uwagę na uciążliwości dla obywateli – komentuje z kolei Andrzej Porawski z ZMP.
Założenia przygotowanego przez MSWiA projektu ustawy o ochronie ludności i stanie klęski żywiołowej rząd przedstawił w czerwcu ubiegłego roku. Od miesięcy trwają konsultacje projektu. Punktem sporu z samorządowcami są projektowane nowe stany podniesionej gotowości (pogotowia i zagrożenia) czy przepisy umożliwiające w stanie zagrożenia przejęcie przez wojewodów niektórych zadań samorządu.
Wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Maciej Wąsik wyjaśnił, że rząd powrócił do rozmów z samorządem.
"Przypomnę, że Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego wydała negatywną opinię o projekcie, zaznaczając, że są w nim dobre rozwiązania. Skupiliśmy się na uwagach, które sprawiły, że ta opinia była negatywna. Zaproponowaliśmy pewien kompromis. Prace trwają. Liczę na pozytywną odpowiedź strony samorządowej" - powiedział.
W jego ocenie są szanse, by nowa ustawa została uchwalona jeszcze przed zaplanowanymi na jesień wyborami parlamentarnymi.
"Jeżeli będzie kompromis, zostaną usunięte niektóre przepisy albo zostaną dodane nowe. Nie chcę na razie mówić o szczegółach. Atmosfera rozmów ze stroną samorządową jest dobra i myślę, że osiągniemy porozumienie" - stwierdził.
Zaznaczył jednak, że projekt nadal przewiduje utworzenie stanów podniesionej gotowości. "Uważamy, że są one niezbędne do tego, żeby lepiej przygotować się na zagrożenia. Doświadczenie ostatnich kryzysów - covidowego i uchodźczego po ataku Rosji na Ukrainę - pokazują, że potrzebne są rozwiązania, które pozwolą na szybsze i prostsze działanie niż w normalnych czasach" - podkreślił.
Jest za to szansa na zmianę projektowanych przepisów umożliwiających w stanie zagrożenia przejęcie przez wojewodów niektórych zadań samorządu i wyznaczenie do nich pełnomocnika.
"Zdajemy sobie sprawię, że na tej kwestii bardzo zależy samorządowcom. Negocjacje trwają" - powiedział Wąsik zapytany o ten postulat.
„Szereg przekazanych przez nas uwag, takich o charakterze punktowym, zostało uwzględnionych. Nadal jednak uważamy, że te dwa stany wyjątkowe, które mają charakter nadzwyczajny a nie są przewidziane w Konstytucji, nie powinny mieć miejsca” – powiedział Serwisowi Samorządowemu PAP Andrzej Porawski, dyrektor Biura Związku Miast Polskich.
Jak podkreślił, ZMP, oceniając projekt, zwraca uwagę nie tylko na uciążliwości, które bezpośrednio dotyczą samych samorządów, czyli quasikomisarzy i ograniczenia dla władz lokalnych, lecz również na niedogodności dla obywateli.
„Mamy wrażliwości na sytuację obywateli, a projekt tej ustawy niesie dla nich szereg uciążliwości” - ocenił. „Uważamy, że błędem rażącym jest wpisanie do ustawy o ochronie ludności dzisiejszej ustawy o stanie klęski żywiołowej. (…) Jeżeli inicjatorzy nowych przepisów chcą mieć możliwość łatwiejszego wprowadzenia stanu klęski żywiołowej, to nie zgadzamy się na to, dlatego że obecne przepisy zabezpieczają zarówno potrzeby takiego stanu, jak i sytuacje obywateli. Obecne przepisy gwarantują wprowadzenie tego stanu pod ścisłą kontrolą parlamentu" - wskazał.
„Zmiany należy ocenić jako idące w dobrą stroną. Skoro rząd wycofał się z przepisów likwidujących możliwość roszczeń obywateli, to już jest znaczący krok do przodu" - dodał.
Projekt nowej ustawy poza wspomnianymi rozwiązaniami zakłada m.in. powołanie Funduszu Ochrony Ludności. Składać się on będzie z funduszu centralnego, którym będzie dysponował szef MSWiA, oraz funduszy wojewódzkich w dyspozycji wojewodów. Od 2024 roku na Fundusz przeznaczana będzie kwota w wysokości co najmniej 0,1 proc. PKB rocznie, a w 2023 roku - 1 mld zł.
W projekcie ustawy przewidziano też m.in. zwiększenie roli Rządowego Zespołu Zarządzania Kryzysowego, likwidację Rządowego Centrum Bezpieczeństwa i utworzenie Służby Dyżurnej Państwa, a także uregulowanie kwestii zadań obrony cywilnej i zarządzania kryzysowego. Uwzględniony został w nim także jeden ze stanów nadzwyczajnych określonych w Konstytucji, czyli stan klęski żywiołowej. Nowa ustawa po wejściu w życie uchyli obecnie obowiązujące przepisy w tym zakresie.
agzi/ aba/