Publikujemy stanowisko MEN, jak należy zachować się w sytuacji, kiedy dyrektor szkoły odwołuje się od decyzji o przyznaniu nauczycielowi urlopu na poratowanie zdrowia.

Ministerstwo odpowiedziało na pytanie naszej Czytelniczki w tej sprawie. Poniżej pytania i pełna treść odpowiedzi resortu.

Cecylia: Jak należy zachować się w sytuacji, kiedy dyrektor szkoły odwołuje się od decyzji o przyznaniu nauczycielowi urlopu na poratowanie zdrowia? Czy nauczyciel nadal pracuje aż do rozstrzygnięcia sprawy przez Komisję, czy też należy ten czas potraktować jako usprawiedliwioną niepłatną nieobecność w pracy?

MEN: Uprzejmie informuję, że zgodnie z art. 73 ustawy - Karta Nauczyciela nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, po przepracowaniu co najmniej 7 lat w szkole, dyrektor szkoły udziela urlopu dla poratowania zdrowia, w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia, w wymiarze nieprzekraczającym jednorazowo roku. O potrzebie udzielenia urlopu oraz jego wymiarze, orzeka lekarz ubezpieczenia zdrowotnego leczący nauczyciela.

Tryb orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia określa rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 27 października 2005 r. w sprawie orzekania o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia (Dz. U. Nr 233, poz. 1991) wydane, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw oświaty i wychowania, na podstawie delegacji zawartej w art. 73 ust.11 ustawy - Karta Nauczyciela.

Podmiotem uprawnionym do wydania orzeczenia o potrzebie udzielenia nauczycielowi urlopu dla poratowania zdrowia jest wyłącznie lekarz ubezpieczenia zdrowotnego leczący nauczyciela. Orzeczenie jest wydawane na podstawie wyników przeprowadzonego badania lekarskiego, wyników badań pomocniczych lub konsultacji specjalistycznych, których wykonanie lekarz uznał za niezbędne, a także dokumentacji medycznej z przebiegu dotychczasowego leczenia.

Wzór orzeczenia lekarskiego stanowi załącznik nr 1 do rozporządzenia. Z treści ww. wzoru wynika kompetencja lekarza do określenia daty rozpoczęcia i zakończenia urlopu dla poratowania zdrowia co wskazuje, że o jego długości decyduje lekarz wydający stosowne orzeczenie z uwzględnieniem, że jednorazowo nie może przekraczać 1 roku. 

W przypadku, gdy któraś ze stron, tj. dyrektor lub nauczyciel, nie godzi się z orzeczeniem, może na mocy § 4 rozporządzenia złożyć, w terminie 14 dni od dnia otrzymania orzeczenia, odwołanie do wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy właściwego ze względu na miejsce wydania orzeczenia. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem lekarza, który wydał orzeczenie, wraz z kopią dokumentacji medycznej badania stanowiącego podstawę wydania orzeczenia.

Organ odwoławczy wydaje, na podstawie wyników przeprowadzonego przez siebie badania lekarskiego oraz ewentualnych badań pomocniczych lub konsultacji specjalistycznych, których wykonanie organ odwoławczy uzna za niezbędne, orzeczenie w terminie 14 dni od dnia otrzymania odwołania. Orzeczenie wydane przez organ odwoławczy jest ostateczne i nie podlega zaskarżeniu.

Reasumując, zgodnie z obowiązującymi przepisami na dyrektorze szkoły spoczywa obowiązek udzielenia nauczycielowi - na jego wniosek urlopu dla poratowania zdrowia, jeśli nauczyciel spełnia określone w art. 73 ustawy - Karta Nauczyciela wymagania oraz posiada stosowne orzeczenie. Z treści przepisów należy wnioskować, że ww. urlop powinien zostać udzielony w terminie określonym w orzeczeniu.

W przypadku złożenia przez dyrektora odwołania od orzeczenia wydanego przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego leczącego nauczyciela należałoby przyjąć, że nauczyciel kontynuuje pracę do czasu otrzymania od dyrektora szkoły informacji, o udzieleniu urlopu dla poratowania zdrowia. Dyrektor szkoły ma obowiązek udzielić urlop najpóźniej po wydaniu orzeczenia w procedurze odwoławczej przez wojewódzki ośrodek medycyny pracy właściwy ze względu na miejsce wydania orzeczenia.

Cecylia: Czy godziny obowiązkowych zajęć edukacyjnych przyznanych przez samorząd mogą uzupełnić etat nauczycielowi?

MEN: Uprzejmie informuję, że zgodnie z art. 42 ust. 1-2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, z późn. zm.), czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin na tydzień. W ramach tego czasu pracy oraz ustalonego wynagrodzenia nauczyciel obowiązany jest realizować:

1)         zajęcia dydaktyczne, wychowawcze i opiekuńcze, prowadzone bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, w wymiarze określonym w ust. 3 lub ustalonym na podstawie ust. 4a albo ust. 7;

2)         inne czynności i zajęcia wynikające z zadań statutowych szkoły, ze szczególnym uwzględnieniem zajęć opiekuńczych i wychowawczych wynikających z potrzeb i zainteresowań uczniów, z tym że w ramach tych zajęć:

a)         nauczyciel szkoły podstawowej i gimnazjum, w tym specjalnych, jest obowiązany prowadzić zajęcia opieki świetlicowej lub zajęcia w ramach godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania do dyspozycji dyrektora szkoły, z wyjątkiem godzin przeznaczonych na zwiększenie liczby godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych, w wymiarze 2 godzin w tygodniu,

b)         nauczyciel szkoły ponadgimnazjalnej, w tym specjalnej, jest obowiązany prowadzić zajęcia w ramach godzin przeznaczonych w ramowych planach nauczania do dyspozycji dyrektora szkoły, z wyjątkiem godzin przeznaczonych na zwiększenie liczby godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych, w wymiarze

1 godziny w tygodniu;

3)         zajęcia i czynności związane z przygotowaniem się do zajęć, samokształceniem i doskonaleniem zawodowym.

W myśl § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 lutego 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 15, poz. 142, z późn. zm.), organ prowadzący szkołę może zwiększyć liczbę godzin zajęć edukacyjnych, nie więcej jednak niż o 3 godziny tygodniowo dla każdego oddziału w danym roku szkolnym, a w przypadku szkół w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich - od 6 do 12 godzin.

Tygodniowy obowiązkowy wymiar zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych nauczyciela może być uzupełniony przez godziny określone w § 2 ust. 3 ww. rozporządzenia. Decyzje w zakresie organizacji pracy szkoły lub placówki, podejmuje dyrektor szkoły, który stosownie  do zapisów art. 39 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.), jest kierownikiem zakładu pracy dla zatrudnionych w szkole lub placówce nauczycieli i pracowników niebędących nauczycielami.

Przedstawiając powyższe wyjaśnienia, uprzejmie informujemy, że opinie Ministerstwa Edukacji Narodowej nie stanowią wiążącej wykładni prawa.

zam. /aba/