Należy skutecznie poinformować wyborców o możliwości skorzystania z kopert podczas głosowania – podkreślił Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar. Jak dodał, jest to nowa konstrukcja prawna, więc obywatele nie wiedzą o jej istnieniu.

W liście skierowanym do przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej Wojciecha Hermelińskiego rzecznik przypomniał, że w zamyśle pomysłodawców przezroczyste urny miały „znacząco wpływać na transparentność wyborów” jednak zainteresowanie wyborców tym rozwiązaniem „wydaje się problematyczne”.

„Zgodnie z wynikami badań opinii społecznej przeprowadzonych przez CBOS w grudniu 2014 roku na konieczność wprowadzenia przezroczystej urny wyborczej wskazało 1,5 proc. badanych Polaków” – podkreślił.

Rzecznik ocenił, że przezroczyste urny wyborcze "budzą zaniepokojenie wyborców". Jak poinformował, zdaniem niektórych obywateli "nie spełniają one wymagań konstytucyjnych", ponieważ wrzucając kartę nie ma pewności, czy karta nie rozłoży się i nie zostanie ujawniony głos. 

Bodnar zwrócił uwagę, że świadomy tych zagrożeń ustawodawca w art. 52 Kodeksu wyborczego zapewnił wyborcy możliwość wrzucenia do urny karty wyborczej w kopercie. „Z tym rozwiązaniem wiąże się wiele wyzwań. Jak wskazują sygnały napływające do rzecznika, obywatele nie mają wiedzy o możliwości skorzystania z koperty. Warto pamiętać, że jest to całkowicie nowa, jeśli chodzi o procedurę głosowania w lokalu wyborczym, konstrukcja prawna” – czytamy w liście.

Rzecznik zaznaczył, że należy skutecznie przekazać wyborcom informację o możliwości skorzystania z kopert. „Będę bardzo zobowiązany za rozważenie uwzględnienia tej kwestii w materiałach informacyjnych przygotowywanych przez PKW” – dodał.

Według niego, dotychczasowe doświadczenia z organizowania wyborów uzupełniających z zastosowaniem przezroczystych urn i możliwości wykorzystywania kopert podkreślają również potrzebę odpowiedniego przygotowania członków obwodowych komisji wyborczych. „Istotne jest również uregulowanie kwestii informowania o nowej możliwości i czynności przekazywania kopert przez komisje obwodowe wyborcom pobierającym karty do głosowania” – stwierdził.

Jak wskazał, po raz pierwszy na szeroką skalę procedura głosowania z wykorzystaniem nowych urn i możliwości korzystania z kopert na karty zostanie zastosowana w wyborach samorządowych w 2018 roku. "Są to wybory charakteryzujące się dużym stopniem skomplikowania. W kontekście korzystania z kopert opracowanie odpowiedniej procedury będzie szczególnie ważne, każdy bowiem wyborca będzie korzystał w ramach głosowania z trzech lub czterech kart" - podkreślił.

dap/