W przyszłorocznym budżecie miasta zapisano dochody w wysokości 2 mld 87,3 mln zł oraz wydatki na poziomie 2 mld 163,2 mln zł. Na inwestycje miasto ma wydać 257,7 mln zł. Autopoprawką prezydenta m.in. częściowo uzupełniono niedoszacowany w projekcie plan wydatków bieżących na zadania oświatowe, a w inwestycjach zwiększono kwotę na program budowy i przebudowy ulic oraz dróg lokalnych.
Różnica między wysokimi realnymi wydatkami na oświatę a tzw. potrzebami oświatowymi miasta - mocno niedoszacowanymi na poziomie ministerialnym - będzie nadal jedną z największych bolączek budżetu Częstochowy. Po zmianie ustawowej dotyczącej dochodów samorządowych w przyszłorocznym budżecie wzrastają wprawdzie wpływy z podatku PIT, ale znacznie zmniejszony zostaje poziom subwencji. W efekcie daje to wzrost dochodów w wysokości ok. 95,6 mln zł nie nadążający za wzrostem obowiązkowych wydatków bieżących miasta m.in. w sferze oświaty.
Dlatego, aby zapewnić wkład własny do inwestycji współfinansowanych ze środków zewnętrznych, w tym unijnych, miasto będzie musiało sięgać po finansowe instrumenty zwrotne. Więcej o uwarunkowaniach związanych z przygotowaniem projektu budżetu miasta na przyszły rok pisaliśmy po jego listopadowej prezentacji.
Budżet miasta Częstochowy na 2025 r. został przegłosowany w trakcie sesji Rady Miasta 19 grudnia wraz z autopoprawkami prezydenta miasta. Wzięły one pod uwagę część wniosków do projektu budżetu, kierowanych przez radne i radnych.
Najważniejsze zmiany w stosunku do projektu budżetu w wersji z 15 listopada (o którego głównych wskaźnikach pisaliśmy po jego prezentacji) to:
1) zwiększenie wydatków bieżących o 80 mln 834 tys. zł, w tym:
- uzupełnienie planu wydatków bieżących na zadania oświatowe w tym wynagrodzenia i pochodne dla nauczycieli o ok. 57,4 mln zł,
- utworzenie rezerwy celowej na uzupełnienie wzrostu wydatków bieżących, w tym mediów, wynagrodzeń i pochodnych w jednostkach budżetowych z kwotą 15 mln zł,
- zabezpieczenie zwiększonych środków na realizację zadań dotyczących gospodarowania odpadami komunalnymi – o 5 mln 680 tys. zł,
- promocja miasta poprzez sport – zwiększenie środków na zadanie o 4,2 mln zł (do kwoty 7,5 mln zł),
- projekt „Złoty wiek - piękny wiek” - 1 mln 509 tys. zł, z czego ponad 1,3 mln stanowią środki unijne (EFS+/FESL),a 157 tys. zł – z budżetu państwa,
- projekt „Szkoła możliwości” - 1 mln 931 tys. zł, z czego: 1 mln 727 tys. zł stanowią środki unijne (EFS+/FESL), a 203 tys. zł z budżetu państwa;
2) zwiększenie wydatków majątkowych (inwestycyjnych) o 11 mln 581 tys. zł, w tym:
- „Program budowy i przebudowy ulic oraz dróg lokalnych” – zwiększenie o 6 mln zł (do kwoty 24,8 mln zł),
- „Budowa PSZOK wraz z biurem i bazą Centrum Usług Komunalnych” - 1 mln 920 tys. zł (łącznie 2 mln zł),
- „Budowa i odwodnienie parkingu przy Szkole Podstawowej nr 13” – 1 mln zł,
- projekt „Szkoła możliwości” (wydatki majątkowe) - 869,4 tys. zł, z czego 777,9 tys. zł stanowią środki unijne (EFS+/FESL), a 91,5 tys. zł – z budżetu państwa,
- „Budowa Wodnego Placu Zabaw w Częstochowie” – 500 tys. zł;
- „Budowa zaplecza sportowego przy ul. Lourdyjskiej w Częstochowie” - 300 tys. zł,
- „Likwidacja barier architektonicznych w placówkach miejskich w Częstochowie” – wzrost o 180 tys. zł (do kwoty 380 tys. zł),
- „Rozwój infrastruktury sportowej” – 400 tys. zł (do sumy 900 tys. zł),
- „Dokumentacja przyszłościowa” - 300 tys. zł (łącznie 2 mln 970 tys. zł),
- „Program CzęstoZielona” – zwiększenie o 350 tys. zł (łącznie 550 tys. zł),
- „Modernizacja placów zabaw w Częstochowie” – 200 tys. zł;
- „Program budowy i przebudowy chodników i miejsc parkingowych” – o 100 tys. zł (do kwoty 2 mln 380 tys. zł).
W dochodach budżetu na rok 2025 na łączną kwotę 2 mld 87,3 mln zł, 1 mld 947,4 mln zł stanowić mają dochody bieżące, a 139,9 mln zł - dochody majątkowe.
Planowane wydatki budżetu na rok 2025 zostały przyjęte w łącznej kwocie 2 mld 163,2 mln zł, z czego wydatki bieżące - w kwocie 1 mld 907,5 mln zł. Deficyt budżetu miasta ma wynieść 75,9 mln zł.
Przyszłoroczny budżet zakłada przeznaczenie na miejskie inwestycje kwoty 257,7 mln zł, czyli 11,9% ogółu wydatków miasta.
Ten odsetek wydatków inwestycyjnych jest porównywalny z takimi dużymi ośrodkami, jak Kraków (10,2% budżetu na inwestycje), Katowice (10,3%), Poznań (10,9%), Białystok (11,7%), Wrocław (12,1%), czy Kielce (13,4%).
Najwyższe kwotowo środki zaplanowane do wydatkowania w 2025 r. dotyczą inwestycji:
- budowa połączenia komunikacyjnego ulic 1 Maja – Krakowska – 92 mln 410 tys. zł,
- zakup autobusów elektrycznych wraz ze stacjami ładowania – 36 mln 501 tys. zł,
- program budowy i przebudowy ulic oraz dróg lokalnych – 24,8 mln zł,
- przebudowa ulicy św. Kingi – 10 mln 263 tys. zł,
- Centrum Piłki Nożnej w Częstochowie – przebudowa i rozbudowa obiektu sportowego przy ul. Limanowskiego - II etap – 9 mln 834 tys. zł,
- „Praktyczne kształcenie zawodowe szansą na lepszy start” - poprawa jakości kształcenia w szkołach zawodowych – 9 mln 89 tys. zł,
- centra przesiadkowe na terenie Częstochowy – 7 mln 941 tys. zł,
- budowa węzła drogowego alei Wojska Polskiego DK-1 (obecnie DK-91) wraz z nowym przebiegiem DK-46 – 7 mln 783 tys. zł,
- rozbudowa Żłobka Miejskiego „Reksio” przy alei Armii Krajowej 66a oraz utworzenie dodatkowych miejsc w Filii Żłobka przy ul. Sportowej 34a – 5 mln 815 tys. zł,
- „Słoneczna Gmina II - zakup i montaż magazynów energii dla mieszkańców Częstochowy” – 5 mln 250 tys. zł,
- niezbędne modernizacje mostów ze względu na stan techniczny – 4 mln 300 tys. zł,
- podniesienie efektywności energetycznej budynków placówek oświatowych – 4 mln 300 tys. zł,
- kontynuacja informatyzacji Miasta Częstochowa – 3 mln 225 tys. zł,
- likwidacja barier architektonicznych w Bibliotece Publicznej – 3 mln 50 tys. zł,
- program budowy i przebudowy chodników i miejsc parkingowych – 2 mln 380 tys. zł,
- przebudowa pracowni gastronomicznej w Częstochowie – 2 mln 170 tys. zł,
- budowa PSZOK wraz z biurem i bazą Centrum Usług Komunalnych – 2 mln zł,
- budowa budynków mieszkalnych wielorodzinnych przy ulicy Krakowskiej 67 i 69 – 1,7 mln zł,
- zapewnienie bezpieczeństwa dla mieszkańców miasta – 1,5 mln zł,
- likwidacja barier architektonicznych w Teatrze im. A. Mickiewicza – 1 mln zł,
- przebudowa sanitariatów w obiektach oświatowych – 1 mln zł,
- program CzęstoRowerowa – 1 mln zł.