Samorządowcy uważają, że publiczne placówki ochrony zdrowia, które są własnością społeczności lokalnych i regionalnych, powinny pozostać  w zakresie odpowiedzialności samorządu terytorialnego.

Samorządowcy protestują przeciw rządowemu planowi centralizacji szpitali

„Podstawowym argumentem, potwierdzającym tę tezę, jest fakt, że dziś ponad 70 proc. długów publicznej ochrony zdrowia generują placówki zarządzane przez resort zdrowia, a mniej niż 30 proc. – samorządowe, których jest znacznie więcej i mają dużo gorsze finansowanie. Jak na dłoni widać, kto lepiej gospodaruje powierzonym dobrem publicznym” – czytamy w stanowisku korporacji samorządowych.

Jak podkreśliły organizacje, miasta, powiaty i województwa zaangażowały się - po przekazaniu im uprawnień właścicielskich, ograniczonych przez brak środków będących w gestii NFZ - w inwestycje w infrastrukturę i wyposażenie szpitali. Przejęły zobowiązania i pokrywały straty, wynikające, w ocenie samorządowców, przede wszystkim z niedofinansowania przez NFZ, zwłaszcza w zakresie tzw. „nadwykonań”. Podejmowały działania organizacyjne, zwiększające efektywność ochrony zdrowia będącej w zakresie ich odpowiedzialności. Nakłady te w latach 200-2019 wyniosły - wg danych MF, na które powołują się korporacje - 26,7 mld zł na wydatki majątkowe oraz 4,8 mld zł na pokrycie strat i zobowiązań.

„Nie może zatem być mowy o przejęciu własności tych placówek przez instytucje centralne. Byłoby to bezprawne wywłaszczenie społeczności lokalnych, z jednoczesnym narażeniem mieszkańców na znacznie mniej efektywne zarządzanie” – ocenili samorządowcy.

Według przedstawicieli miast, ich argumenty jasno dowodzą, że samorządowe placówki ochrony zdrowia nie tylko powinny pozostać w gestii gmin, powiatów i województw, lecz równocześnie samorządy muszą być dysponentem adekwatnej części środków pochodzących ze składek na ubezpieczenia zdrowotne. Wówczas – jak zaznaczyli - będzie można mówić o realnych uprawnieniach właścicielskich.

Unia Metropolii Polskich i Związek Miast Polskich podkreśliły, że zmiany w organizacji systemu ochrony zdrowia muszą służyć przede wszystkim dobru pacjentów – mieszkańców, a dziś może to zapewnić tylko samorząd terytorialny.

„Po niekonstytucyjnej likwidacji kas chorych – prawnych reprezentantów wszystkich ubezpieczonych (potencjalnych pacjentów) – środki ze składek obywateli na ubezpieczenia zdrowotne trafiły  z powrotem do instytucji centralnej, podległej resortowi zdrowia” – wskazali samorządowcy w stanowisku.

„Ta centralizacja finansów przeznaczonych na ochronę zdrowia nie przyniosła żadnych korzyści. Wręcz przeciwnie – spowodowała, że resort, zamiast prowadzić politykę zdrowotną państwa, zajmuje się ręcznym sterowaniem niesterowalnego, generującego wciąż nowe długi i coraz bardziej skorumpowanego „systemu” finansowego” – dodali.

Według organizacji samorządowych, kasy chorych miały być samorządnymi organizacjami pacjentów, dbających o ich potrzeby  i negocjujących z podmiotami ochrony zdrowia sposoby zapewnienia ich realizacji.

„Dziś, jeśli obywatel – pacjent ma ponownie zostać objęty opieką, mogą to zagwarantować tylko samorządy lokalne (w zakresie opieki podstawowej i szpitali I poziomu referencyjnego) oraz regionalne (w zakresie szpitali II poziomu referencyjnego)” – podkreślono w stanowisku miast.

W pierwszej połowie stycznia minister zdrowia Adam Niedzielski poinformował, że prowadzone są prace nad koncepcją centralizacji szpitali. Wyjaśnił, że pandemia pokazała, iż rozproszone zarządzanie, zasobów i właścicieli powodują bałagan organizacyjny, dlatego potrzebne są zmiany. Projekt ustawy w tej sprawie ma powstać do końca maja.

kic/