Wdrażanie reformy planowania przestrzennego, w tym przygotowanie planów ogólnych przez gminy były jednym z głównych tematów wtorkowego posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.  

Marek Wójcik ze Związku Miast Polskich po raz kolejny zaapelował w imieniu samorządów o przedłużenie co najmniej o rok, tj. do końca 2026 r., terminu uchwalenia przez gminy planów ogólnych. 

„Wiemy, że jest to kamień milowy KPO, ale my to odbieramy tak, że w KPO Polska zobowiązała się, że powstanie ustawa, ale nie ma w KPO zapisu, że ma być w pełni wdrożona do końca 2025 r.” – tłumaczył ekspert ZMP.

Wójcik zaapelował też o zapewnienie pełnego finansowania planów ogólnych dla samorządów.  

Trwa walka o pieniądze z KPO na reformę planowania   

W odpowiedzi wiceminister rozwoju Waldemar Sługocki przypomniał, że przez działania poprzedniego rządu Polska straciła dużo czasu jeśli chodzi o wykorzystanie środków z KPO oraz wdrażanie reformy planowania przestrzennego. Zaznaczył jednak, że nowa ustawa w tym zakresie weszła w życie we wrześniu 2023 r. i już wówczas „była informacja, że JST szczebla podstawowego są zobowiązane do przygotowania planów ogólnych”.

Sługocki przypomniał, że w ramach KPO na wdrożenie reformy planowania przestrzennego przewidziano 200 mln euro. 

„To blisko miliard na przygotowanie się do tego odważnego zarządzania przestrzenią. Przy czym 457 mln zł mamy na przygotowanie planów ogólnych. Oszacowaliśmy, że ta kwota pozwoli nam na przygotowanie planów w 90 proc. gmin” – podkreślił wiceszef MRiT. 

Dodał, że w puli KPO przewidziano też 94,1 mln zł na przygotowanie gminnych planów rewitalizacji. Jak zaznaczył, kwota ta pozwoli na uchwalenie takich dokumentów w 700 gminach. Z kolei 317 mln zł w ramach KPO zostanie przeznaczone na przekształcenie planów miejscowych. 

Sługocki zapowiedział też przeszkolenie minimum 1700 pracowników urzędów z przepisów o planowaniu przestrzennym. Podkreślił, że już trwa konkurs na organizacje tych kursów. 

Odnosząc się do terminu uchwalenia planów ogólnych Sługocki przyznał, że „jest on bardzo trudny dla nas wszystkich”. Dodał jednak, że „tempo przygotowania planów ogólnych wcale nie musi być w opozycji do jakości i światłości tych dokumentów”.

Wiceminister podkreślił, że rząd wspólnie z samorządami razem walczy „by pozyskać te ogromne pieniądze i dobrze przygotować się do tego złożonego procesu”. 

62 gminy rozpoczęły prace nad planami ogólnymi

Z kolei Michał Gil, dyrektor Departamentu Planowania Przestrzennego w MRiT poinformował, że już 62 gminy rozpoczęły procedurę w zakresie uchwalania planów ogólnych.

„Zauważamy dużą dynamikę wzrostu liczby gmin, które przystępują do tego procesu” – wskazał Gil. 

Dyrektor poinformował, że jeszcze trwają konsultacje regulaminu naboru wniosków o dofinansowanie z KPO planów ogólnych w gminach. Zastrzegł jednak, że brak regulaminu nie jest przeszkodą do rozpoczęcia przez samorząd procedury opracowywania planu.

„Brak regulaminu naboru w żaden sposób państwa nie ogranicza, zachęcam żeby rozpocząć procedurę planistyczną. (…) Już można rozpocząć wszystkie czynności zwłaszcza przygotowawcze, organizacyjne, formalne oraz analityczne” – przekonywał Gil. 

Według informacji MRiT nabór wniosków o uzyskanie wsparcia dla gmin na wdrożenie reformy zagospodarowania przestrzennego oraz dla uczelni na prowadzenie kursów dokształcających dla pracowników samorządów i planistów przestrzennych - inwestycja A1.3.1 rozpocznie się 29 lutego. 

Znowelizowana w 2023 r. ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wprowadziła nowe dokumenty i narzędzia planistyczne: plan ogólny, sporządzany obligatoryjnie dla całej gminy oraz zintegrowany plan inwestycyjny, będący szczególnym rodzajem planu miejscowego. Oprócz tego ustawa wprowadziła Rejestr Urbanistyczny. 

Zgodnie z nowymi przepisami każda gmina będzie musiała przygotować i uchwalić plan ogólny w terminie do 1 stycznia 2026 r. Plan zastąpi dotychczasowe studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. 
 

mp/