The Crakow Klezmer Band, Jascha Lieberman Trio, Cygański Teatr Muzyczny, Jovica Ajdarević Orchestra - koncerty muzyki żydowskiej i cygańskiej, wystawy muzealne, malarskie i fotograficzne, wieczór francuski Teatru Nowego, zwiedzanie zabytkowej osady fabrycznej, piknik kulturalny, potrawy regionalne, stare samochody, historyczne stroje… Te i inne atrakcje czekają na uczestników Europejskich Dni Dziedzictwa, które odbędą się 9. września w Żyrardowie.

Mottem całego wydarzenia jest „wielokulturowość”. W żyrardowskiej fabryce lniarskiej, która dała początek miastu w połowie XIX w., pracowali ludzie różnych narodowości i wyznania: Polacy, Czesi, Rosjanie, Niemcy, Francuzi, Austriacy, Anglicy, Szkoci; katolicy, protestanci, prawosławni, Żydzi.

Całość rozgrywać się będzie w centrum miasta na terenie zabytkowej osady fabrycznej o powierzchni 36 ha, uważanej za jedyny obecnie w Europie zachowany i żyjący układ urbanistyczny miasta przemysłowego końca XIX w.

Początek o godz. 13. w Muzeum Mazowsza Zachodniego w parku miejskim im. Dittricha otwarciem wystawy ,,Żyrardów – miasto wielu narodów”. Będzie to merytoryczne wprowadzenie w temat mozaiki narodowościowej i wyznaniowej Żyrardowa.

Dalszy ciąg odbędzie się na terenie pofabrycznym, również zabytkowym, przylegającym do osady fabrycznej. O godz. 14. nastąpi odsłonięcie pomnika-niespodzianki ufundowanego przez prywatnego inwestora – właściciela Centrum „Stara Przędzalnia”. O godz. 15. w obiekcie starej przędzalni – wernisaż wystaw kilku żyrardowskich artystów. Zaprezentowane zostaną m.in. ekspozycje trzech żyrardowskich fotografików. Krzysztof Wasilewski przedstawi „Ostatnią zmianę”, cykl fotograficzny przedstawiający obecnych pracowników Fabryki Wyrobów Lnianych. Młodzi fotograficy: Mikołaj Zajączkowski i Grzegorz Ślązak, przedstawią kompozycje zabytkowej architektury miasta nocą. Wystawę do której wstęp napisał komisarz UE Günter Verheugen zaprezentuje znany grafik Zbigniew Kołaczek. Swoje obrazy zaprezentuje Artur Krajewski, artysta świętujący w tym roku 10-lecie pracy twórczej.

Z terenu pofabrycznego impreza przeniesie się do serca osady fabrycznej – na dawny rynek miejski, obecny Plac Jana Pawła II. Tu do późnego wieczora królować będzie muzyka. Na estradzie, jako pierwszy o godz. 16., z koncertem promującym debiutancką płytę, wystąpi żyrardowski zespół ,,The Town”. Następnie, publiczność bawić będą gwiazdy muzyki żydowskiej i cygańskiej: Jascha Lieberman Trio, The Crakow Klezmer Band, Cygański Teatr Muzyczny TERNO oraz z Serbii Jovica Ajdarević Orchestra. O godz. 20. rozpocznie się „Wieczór francuski” – wydarzenie teatralno-muzyczne przygotowane przez zespół
Teatru Nowego w Warszawie.

Tego dnia główny plac miasta zamieni się w kawiarniany deptak. Będzie można spróbować specjalności kawiarni Tygielek oraz regionalnych potraw, przygotowanych specjalnie na tę okazję przez zakład gastronomiczny Karo. Na placu pojawią się stare ekskluzywne samochody i młodzież w historycznych strojach. Na turystów czekać będą przewodnicy, którzy oprowadzą po najciekawszych zakątkach i zabytkach miasta. Pojawi się też niespodzianka - ,,przewodnicy na kółkach”, propozycja zwiedzenia dla nieco bardziej leniwych. Swoje niezwykłe prace w zainscenizowanej na placu pracowni przedstawią niepełnosprawni członkowie Warsztatu Terapii Zajęciowej. I jeszcze jedno: specjalnie na ten dzień młodzież ze stowarzyszenia Fabryka Feniksa przygotowuje olbrzymią reprodukcję znanej panoramy Żyrardowa z 1899 r.

Wśród gości zaproszonych na Europejskie Dni Dziedzictwa do Żyrardowa znaleźli się m.in.: ambasador Niemiec, ambasador Francji, ambasador Chin oraz przedstawiciele francuskiego miasta partnerskiego Żyrardowa – Le Creusot z Burgundii.

EDD to ogólnoeuropejskie wydarzenie, które ma już kilkunastoletnią tradycję. Jego inicjatorem jest Rada Europy, a organizatorami miasta europejskie z zachowanym ciekawym dziedzictwem kulturowym. Ideą święta jest popularyzowanie różnorodności europejskiej kultury poprzez dziedzictwo lokalnego. W Polsce patronat nad EDD objął Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

(doc [Program])


Jarosław Komża
naczelnik Wydziału Promocji i Kultury UM