Komitet wyborczy nie może otworzyć rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej (SKOK). Wpłat na kampanię nie można dokonywać na poczcie. Przypominamy najważniejsze zasady finansowania kampanii w wyborach samorządowych 2014.

Pełnomocnik finansowy

Zgodnie z art. 127 § 1 Kodeksu wyborczego gospodarkę finansową komitetu prowadzi i ponosi za nią pełną odpowiedzialność pełnomocnik finansowy komitetu wyborczego. Bez jego pisemnej zgody nie można zaciągać żadnych zobowiązań finansowych w imieniu i na rzecz komitetu wyborczego.

Funkcji pełnomocnika finansowego, w myśl art. 127 ust. 2 Kodeksu wyborczego nie może pełnić pełnomocnik wyborczy (z wyjątkiem komitetu wyborczego wyborców utworzonego jedynie w celu zgłoszenia kandydatów na radnych do rady gminy w gminie niebędącej miastem na prawach powiatu) oraz funkcjonariusz publiczny tj.: Prezydent RP, poseł, senator, radny, osoba będąca pracownikiem administracji rządowej, innego organu państwowego lub samorządu terytorialnego (chyba że pełni wyłącznie czynności usługowe).

Pełnomocnikiem finansowym może być kandydat na radnego, jak również kandydat na wójta (burmistrza, prezydenta miasta), z wyłączeniem kandydatów, którzy w kończącej się kadencji pełnią funkcję radnego czy wójta.

Rachunek bankowy komitetu wyborczego

Komitet wyborczy gromadzi środki finansowe wyłącznie na jednym rachunku bankowym (art. 134 § 1 Kodeksu wyborczego). Komitet może otworzyć pomocnicze rachunki bankowe dla ułatwienia dokonywania wydatków w strukturach terenowych komitetu, ale rachunki te mogą być zasilane wyłącznie przelewami z podstawowego rachunku komitetu wyborczego. Zabronione jest pozyskiwanie środków bezpośrednio na rachunki pomocnicze.

Właścicielem rachunku może być tylko komitet wyborczy, a nie żaden inny podmiot czy osoba fizyczna.

Rachunek bankowy komitetu powinien być prowadzony w banku lub oddziale banku (także zagranicznego), znajdujących się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej.

Komitet wyborczy nie może otworzyć rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej (SKOK).

Pozyskiwanie środków finansowych przez komitety wyborcze

Finansowanie komitetu wyborczego partii politycznej

Środki finansowe przekazywane komitetowi wyborczemu partii politycznej mogą pochodzić wyłącznie z Funduszu Wyborczego tej partii, tworzonego na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych (art. 132 § 1 Kodeksu wyborczego). Komitet wyborczy może pozyskiwać środki finansowe tylko z przelewów dokonywanych z rachunku bankowego Funduszu Wyborczego na rachunek komitetu wyborczego.

Finansowanie koalicyjnego komitetu wyborczego

Środki finansowe przekazywane koalicyjnemu komitetowi wyborczemu mogą pochodzić wyłącznie z funduszy wyborczych partii politycznych wchodzących w skład koalicji wyborczej (art. 132 § 2 Kodeksu wyborczego). Komitet wyborczy może pozyskiwać środki finansowe tylko z przelewów dokonywanych z rachunków bankowych funduszy wyborczych na rachunek komitetu wyborczego.

Finansowanie komitetu wyborczego organizacji

Środki finansowe komitetu wyborczego organizacji mogą pochodzić wyłącznie z wpłat osób fizycznych oraz z kredytów bankowych zaciągniętych przez komitet wyborczy.

Finansowanie komitetu wyborczego wyborców

Środki finansowe komitetu wyborczego wyborców mogą pochodzić wyłącznie z wpłat osób fizycznych oraz z kredytów bankowych zaciągniętych przez komitet wyborczy.

Łączna suma wpłat od osoby fizycznej na rzecz jednego komitetu wyborczego wyborców nie może przekraczać 15-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę w dniu poprzedzającym dzień ogłoszenia postanowienia o zarządzeniu wyborów (art. 134 § 2 Kodeksu wyborczego), tj. kwoty 25 200,00 zł. Wpłat na rachunek bankowy komitetu wyborczego można dokonywać jedynie czekiem rozrachunkowym, przelewem lub kartą płatniczą (art. 134 § 5 Kodeksu wyborczego).

Niedozwolone są wpłaty gotówkowe w kasie banku, a także w urzędach pocztowych.

Na cele związane z wyborami komitet wyborczy wyborców może zaciągać kredyty bankowe (art. 132 § 3 pkt 2 Kodeksu wyborczego). Wysokość kredytu nie jest limitowana. Ustawa wprowadza natomiast ograniczenia dotyczące poręczeń takiego kredytu. Poręczycielami kredytu mogą być wyłącznie obywatele polscy mający miejsce stałego zamieszkania na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, a zobowiązanie poręczyciela nie może być wyższe od kwoty 25 200,00 zł, tj. kwoty stanowiącej maksymalną wysokość wpłat na rzecz komitetu dokonanych przez jedną osobę fizyczną.

Zasady wydatkowania środków i ich dokumentowania

Komitety wyborcze mogą wydatkować na kampanię wyborczą wyłącznie kwoty ograniczone limitem wydatków (art. 135 § 1 Kodeksu wyborczego).

W przypadku wyborów samorządowych limit wydatków na agitację wyborczą ustala się, mnożąc kwotę przypadającą na jeden mandat radnego przez liczbę mandatów przypadających na okręg (okręgi), w których komitet zarejestrował kandydatów.

Limit wydatków na kampanię wyborczą szefa gminy (wójta, burmistrza, prezydenta miasta) w jednostkach liczących do 500 tys. mieszkańców oblicza się, mnożąc liczbę mieszkańców przez kwotę 60 groszy.

Natomiast w gminach powyżej 500 tys. mieszkańców limit ten ustala się, mnożąc pierwsze 500 tys. mieszkańców przez 60 groszy, a resztę liczby mieszkańców, (ponad 500 tys.) mnoży się przez 30 groszy.

Kwota przypadająca na jeden mandat radnego wynosi:
- w wyborach do rady gminy w gminach liczących do 40 000 mieszkańców - 1.000 złotych;
- w wyborach do rady gminy w gminach liczących powyżej 40 000 mieszkańców oraz w wyborach do rad dzielnic miasta stołecznego Warszawy - 1.200 złotych;
- w wyborach do rady powiatu - 2.400 złotych;
- w wyborach do rady miasta w miastach na prawach powiatu - 3.600 złotych;
- w wyborach do sejmiku województwa - 6.000 złotych.

Wydatki komitetu wyborczego na agitację wyborczą prowadzoną w formach i na zasadach właściwych dla reklamy, w tym w prasie w rozumieniu przepisów prawa prasowego, nie mogą przekroczyć 80% limitu dla danego komitetu wyborczego ustalonego zgodnie z przepisami Kodeksu wyborczego (art. 136 Kodeksu wyborczego). Za podstawę obliczenia limitu wydatków na reklamę przyjmuje się kwotę limitu wydatków przysługującego temu komitetowi, a nie wydatki faktycznie poniesione przez ten komitet wyborczy.

Komitet wyborczy może wydatkować środki finansowe jedynie na cele związane z wyborami (art. 129 § 1 Kodeksu wyborczego). Do wydatków komitetu wyborczego nie mogą być wliczone środki przekazane na cele charytatywne oraz inne cele społecznie użyteczne, nawet jeżeli były ponoszone w okresie kampanii wyborczej w ramach promocji komitetu wyborczego lub poszczególnych kandydatów. Tego typu wydatki stanowią naruszenie przepisów ustawy.

Wydatkowanie środków jest dozwolone w tym samym początkowym terminie, co ich pozyskiwanie, tj. od dnia wydania przez właściwy organ wyborczy postanowienia o przyjęciu zawiadomienia o utworzeniu komitetu wyborczego (art. 129 § 3 pkt 1 Kodeksu wyborczego).

Zabronione jest wydatkowanie środków przez komitet wyborczy po dniu złożenia sprawozdania finansowego o przychodach, wydatkach i zobowiązaniach finansowych komitetu (art. 129 § 3 pkt 2 Kodeksu wyborczego).

Do wydatków lub kosztów komitetów wyborczych zalicza się:
- koszty administracyjne, w tym koszty wynajmu powierzchni biurowej wraz z kosztami energii elektrycznej, koszty telekomunikacyjne, koszt utworzenia i utrzymania strony internetowej komitetu wyborczego,
- wydatki poniesione na usługi obce w związku z korzystaniem ze środków masowego przekazu i nośników plakatów, z podziałem na usługi wykonywane przez dzienniki i czasopisma, radio, telewizję, nośniki plakatów, reklamę w Internecie,
- wydatki poniesione na usługi obce w związku z wykonaniem materiałów wyborczych, w tym prace koncepcyjne, prace projektowe i wytworzenie, z podziałem na plakaty wyborcze, filmy reklamowe i spoty, ulotki i inne wydawnictwa, reklamę w Internecie, inne materiały wyborcze,
- wydatki poniesione na usługi obce w związku z kosztami spotkań wyborczych,
- wydatki poniesione na usługi obce w związku z kosztami podróży i noclegów,
- pozostałe koszty poniesione na usługi obce,
- wynagrodzenia i składki na ubezpieczenia społeczne, w tym z tytułu umów o dzieło i umów zlecenia, niewymienione wyżej,
- pozostałe wydatki.

Zakup materiałów niezbędnych do korzystania ze sprzętu biurowego, jak również opłaty za media w okresie korzystania z lokalu i sprzętu biurowego przez komitet wyborczy powinny być finansowane ze środków komitetu wyborczego oraz wliczone do przysługującego mu limitu wydatków. Ponoszenie tych wydatków przez partię polityczną, organizację bądź osobę fizyczną stanowi niedopuszczalną ustawowo darowiznę niepieniężną na rzecz komitetu wyborczego. Komitet wyborczy powinien zawrzeć z partią polityczną, organizacją bądź osobą wchodzącą w skład komitetu wyborczego umowę użyczenia lokalu lub sprzętu biurowego, która powinna wskazywać, że to komitet wyborczy będzie ponosił koszty zakupu materiałów biurowych oraz ponosił opłaty za media w zakresie niezbędnym do prowadzenia kampanii wyborczej.

Dokumentami dotyczącymi kosztów i wydatków są:
- rachunki,
- faktury,
- umowy,
- pokwitowania odbioru gotówki do rozliczenia (KW),
- inne dokumenty wystawione na komitet wyborczy.

Dokumenty finansowo-księgowe wystawione na nazwisko osoby fizycznej (np. na nazwisko kandydata) nie są dowodami kosztów komitetu wyborczego.

Źródło: PKW

Czytaj także:
Wyliczenia PKW. Podajemy limity na agitację wyborczą dla wszystkich gmin

Tanie wybory. Partie zapowiadają oszczędną kampanię do samorządów

PKW zaprasza. Wyraźnie wzrosły diety członków komisji wyborczych

mp/Serwis Samorządowy PAP