Posłowie KO złożyli w Sejmie projekt nowelizacji ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, który przewiduje likwidację możliwości wyrzucenia ludzi na bruk, bez prawa do lokalu socjalnego.
Zdaniem autorów projektu obowiązujące przepisy w tym zakresie są sprzeczne z art. 75 Konstytucji RP, który nakłada na władze publiczne obowiązek przeciwdziałania bezdomności. Wątpliwości posłów budzi brak ochrony najemców przed bezdomnością realizowany przy najmie instytucjonalnym w ramach programu Mieszkanie+.
Projektodawcy przypomnieli, że ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości, wprowadzająca zmiany ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego wprowadziła obowiązek zawarcia umowy najmu w formie aktu notarialnego, w którym najemca zrzeknie się jakichkolwiek praw do lokalu zastępczego w przypadku rozwiązania umowy z jego winy (np. zaległości w opłacaniu czynszu, niszczenie mienia wspólnego, uciążliwości względem innych lokatorów).
Zdaniem projektodawców, oznacza to, że przymus opróżnienia lokalu może być przez komornika sądowego zrealizowany do noclegowni bądź schroniska dla bezdomnych. "W przypadku wystąpienia trudnej sytuacji finansowej, lokatorzy zostaną pozbawieni
lokalu mieszkalnego, bez wyroku sądu w sprawie eksmisji" - zaznaczono w uzasadnieniu.
Dlatego w projekcie zaproponowano uchylenie art. 19f ust. 3 stanowiącego, że „do umowy najmu instytucjonalnego lokalu załącza się oświadczenie najemcy w formie aktu notarialnego, w którym najemca poddał się egzekucji i zobowiązał się do opróżnienia i wydania lokalu używanego na podstawie umowy najmu instytucjonalnego lokalu w terminie wskazanym w żądaniu, o którym mowa w art. 19i ust. 3, oraz przyjął do wiadomości, że w razie konieczności wykonania powyższego zobowiązania prawo do lokalu socjalnego ani pomieszczenia tymczasowego nie przysługuje.”
Jak tłumaczą autorzy projektu rozwiązanie to likwiduje obecne regulacje, zgodnie z którymi sytuacja najemcy nie podlega ocenie żadnego organu, w tym przede wszystkim sądu i w konsekwencji może zostać on usunięty do noclegowni lub schroniska.
Projekt wprowadza też rozwiązanie, zgodnie z którym właściciel lokalu mieszkalnego będącego przedmiotem umowy najmu instytucjonalnego, nie może powoływać się na oświadczenie złożone przez najemcę na podstawie art. 19f ust. 3 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu dotychczasowym.
mp/