Zarząd Śląskiego Związku Gmin i Powiatów podjął stanowisko w sprawie negatywnego oddziaływania wzrostu kosztów obsługi długu publicznego na rozwój samorządów lokalnych. Samorządowcy zauważają, że na wzrost kosztów negatywny wpływ ma stałe podnoszenie stóp procentowych przez Rade Polityki Pieniężnej, co skutkuje znaczącym wzrostem WIBOR.  

Od 1 stycznia zmiany w sposobie klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu publicznego (dokument)

„Apelujemy o wprowadzenie rozwiązań, które chroniłyby samorządy lokalne przed gwałtownymi wzrostami kosztów obsługi długu publicznego, a w następstwie zahamowaniem rozwoju lokalnego” – czytamy w stanowisku.

Zdaniem ŚZGiP samorządy przeznaczają na spłatę kosztów obsługi zadłużenia środki, które mógłby być przeznaczone na zaspokajanie potrzeb mieszkańców oraz projekty inwestycyjne, co w efekcie prowadzi do zahamowania rozwoju lokalnych społeczności. 

„Jednostki samorządu lokalnego, chcąc sfinansować planowane inwestycje, zarówno z udziałem pozyskanych środków zewnętrznych, jak i bez takiego wsparcia, często sięgają po różnorodne produkty dłużne. Wysokie i stale rosnące koszty obsługi długu uniemożliwią samorządom sięganie po te produkty, a to z kolei oznacza konieczność rezygnacji z realizacji wielu aktualnie podejmowanych i planowanych projektów i zadań” – czytamy w stanowisku.

Zarząd ŚZGiP widzi też zagrożenie w realizacji projektów finansowanych w części ze środków zewnętrznych. „Samorządy nie będą sięgały po środki unijne i krajowe na realizację inwestycji, gdyż nie będzie ich stać na wkład własny, który często jest pokrywany produktami dłużnymi, np. kredytami czy obligacjami” – podkreślają autorzy stanowiska.

W stanowisku samorządowcy zauważają również, że  „nagły wzrost kosztów obsługi długu publicznego wpłynie również na pogorszenie indywidualnych wskaźników zadłużenia jst (art. 243 ustawy o finansach publicznych), którego spełnienie jest warunkiem uchwalenia budżetu”. Ich zdaniem wiele gmin i powiatów może stanąć przed problemem niespełnienia tego wskaźnika, a co za tym idzie braku możliwości uchwalenia budżetu na rok następny. 

Zdaniem samorządowców zagrożone może być również spełnienie warunku dotyczącego wykonania wyższych dochodów bieżących od wydatków bieżących. „Gwałtowny wzrost kosztów obsługi długu niejednokrotnie podniesie realizację wydatków bieżących o kilkaset tysięcy, a nawet milionów złotych w stosunku do tego, co samorządy planowały uchwalając swoje budżety” – podkreślają.

Według wyliczenia GPW Benchmark, 29 kwietnia WIBOR wynosił: 3M – 6,05, 6M – 6,25 , 1Y- 6,40. Aktualna, referencyjna stopa procentowa zatwierdzona przez RPP wynosi 4,50.

mr