Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Wielkopolski złożyło w Sejmie petycję w sprawie zmiany ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych w zakresie rozszerzenie katalogu inwestycji uprawnionych do umorzenia należności i opłat rocznych oraz jednorazowego odszkodowania w razie dokonania przedwczesnego wyrębu drzewostanu. Chodzi o ulgi w przypadku przedsięwzięć o charakterze użyteczności publicznej z zakresu sportu, turystki, rekreacji i krajoznawstwa.

Jak wskazano w petycji, obecny katalog inwestycji uprawnionych do ulgi nie przewiduje wielu zadań jednostek samorządu terytorialnego, których realizacja mogłaby współgrać z krajobrazem i funkcjami lasu.

„Aktualny katalog nie pozwala na przykład na ubieganie się o zwolnienie z określonych należności w przypadku np. wieży widokowej, ścieżek pieszo-rowerowych czy ścieżki treningów sportowych. Dochodzi do sytuacji, w której samorządy inwestują często swoje środki na gruntach Lasów Państwowych, za udostępnienie terenu płacą długoletnie dzierżawy i dodatkowo są obciążone wymienionymi w petycji opłatami. Wąski zakres katalogu zwolnień doprowadza do tego, że jednostki samorządu terytorialnego często z góry odstępują od realizacji niektórych przedsięwzięć” – wskazano. 

Zwrócono również uwagę, że w przypadku inwestycji jednostek samorządu terytorialnego nie są one przedsięwzięciami komercyjnymi, nastawionymi na zysk, a służyć mają konkretnym wspólnotom samorządowym. 

„W przypadku wielu gmin, biorąc pod uwagę rozwiązania i możliwości komunikacyjne, w tym zapewnienie komunikacji publicznej, wzniesienie inwestycji na terenie podlegającym wyłączeniu jest nie tyle jedynym rozsądnym, co jedynym możliwym w ogóle. Zmiana przepisów pozwoliłaby jeszcze bardziej zaakcentować społeczną funkcję lasu, która przez obowiązujące przepisy jest w znacznym stopniu ograniczana, skutkując mniejszą liczbą inwestycji społecznych na terenie lasów” – zaznaczono.

Podkreślono również, że postulowana zmiana przepisów nie doprowadzi do obowiązku umarzania należności, a jedynie stworzy taką możliwość.

Jak wskazano w petycji, obecnie zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych osoba, która uzyskała zezwolenie na wyłączenie gruntów z produkcji, jest obowiązana uiścić należność i opłaty roczne, a w odniesieniu do gruntów leśnych także jednorazowe odszkodowanie w razie dokonania przedwczesnego wyrębu drzewostanu. Obowiązek taki powstaje od dnia faktycznego wyłączenia gruntów z produkcji.

Zgodnie z ustawą organy wykonawcze jednostki samorządu terytorialnego mogą wnioskować o umorzenie całości lub części należności i opłat rocznych, a w odniesieniu do gruntów leśnych również jednorazowego odszkodowania w razie dokonania przedwczesnego wyrębu drzewostanu w przypadku inwestycji o charakterze użyteczności publicznej z zakresu oświaty i wychowania, kultury, kultu religijnego oraz ochrony zdrowia i opieki społecznej, jeżeli inwestycja ta służy zaspokojeniu potrzeb lokalnej społeczności. O umorzenie opłat można się również ubiegać w przypadku zamiaru powiększenia lub założenia cmentarza, jeżeli obszar gruntu podlegający wyłączeniu nie przekracza 1ha i nie ma możliwości zrealizowania inwestycji na gruncie nieobjętym ochroną. 

Decyzję w sprawie umorzenia należności w odniesieniu do gruntów rolnych podejmuje marszałek województwa. W przypadku gruntów leśnych jest to decyzja dyrektora regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych lub dyrektora parku narodowego w sytuacji, gdy grunty wchodzą w skład obszaru danego parku.

mr/