Rozszerzenie zakresu działalności klubów dziecięcych przy jednoczesnym zmniejszeniu wymagań wobec nich, zwiększenie liczby dzieci pozostających pod opieką jednego opiekuna i zbyt mała liczba obligatoryjnych pomieszczeń w żłobkach i klubach dziecięcych – Rzecznik Praw Dziecka przedstawił uwagi do projektu ustawy regulującej standardy opieki żłobkowej.

Jak podkreślił Marek Michalak, w wystąpieniu generalnym do Minister Rodziny Pracy i Polityki Społecznej Elżbiety Rafalskiej, nie wszystkie propozycje zmian zawarte w nowelizacji ustaw związanych z systemami wsparcia rodzin są korzystne dla dzieci.

Rzecznik wskazuje, że obowiązująca ustawa o opiece wyraźnie rozgranicza zasady funkcjonowania żłobków i klubów dziecięcych. Do żłobka mogą być przyjmowane dzieci od 20. tygodnia życia zaś opieka w klubie dziecięcym jest sprawowana nad dziećmi, które ukończyły 1 rok życia. Projekt przewiduje natomiast, że zarówno w żłobku jak i w klubie dziecięcym jest sprawowana opieka nad dziećmi w wieku od ukończenia 20. tygodnia życia.

Ponadto obecnie w żłobku co do zasady dzieciom zapewnia się opiekę w wymiarze do 10 godzin dziennie, zaś w klubie dziecięcym do 5 godzin dziennie. W myśl nowych przepisów, w obu miejscach dzieci będą mogły przebywać do 10 godzin dziennie, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach wymiar opieki w żłobku lub klubie dziecięcym może być, na wniosek rodzica dziecka, wydłużony.

„W świetle nowych przepisów jedyne ograniczenie w działalności klubów w stosunku do żłobków stanowi maksymalna liczba przyjmowanych tam dzieci (nie więcej niż 30). Proponowane zmiany w znacznym stopniu rozszerzają zatem możliwości funkcjonowania klubów dziecięcych, ale nie zwiększają stawianych im wymagań, a w niektórych przypadkach nawet je redukują. Szczególne wątpliwości budzi brak opinii służb sanitarnych przy zakładaniu klubu dziecięcego” – uważa RPD.

Rzecznik zaniepokojony jest również założeniem zwiększającym liczbę dzieci pozostających pod opieką jednego opiekuna.

Zgodnie z projektem jeden opiekun może sprawować opiekę nad maksymalnie: ośmiorgiem dzieci, a w przypadku gdy w grupie znajduje się dziecko niepełnosprawne, dziecko wymagające szczególnej opieki lub dziecko, które nie ukończyło pierwszego roku życia maksymalnie nad pięciorgiem dzieci; dziesięciorgiem dzieci, jeżeli wszystkie te dzieci ukończyły 2. rok życia i w grupie nie znajduje się dziecko niepełnosprawne lub dziecko wymagające szczególnej opieki.

W ocenie RPD proponowane rozwiązanie nie gwarantuje dzieciom właściwej opieki.

Marek Michalak w liście do Elżbiety Rafalskiej krytykuje również zapis, który przewiduje, że zarówno żłobek, jak i klub dziecięcy, muszą posiadać co najmniej jedno pomieszczenie, z zastrzeżeniem, że placówki te zapewniają miejsca do odpoczynku dzieci. Obecne przepisy mówią o dwóch pomieszczeniach w przypadku żłobków, zapewniających dzieciom opiekę do 10 godzin dziennie.

„Z praktycznego punktu widzenia trudno więc sobie wyobrazić, aby w jednym pomieszczeniu część dzieci spała, podczas gdy ich koledzy i koleżanki uczestniczą w zabawie”- podkreśla RPD.

Dodaje, że dostrzega problem braku wystarczającej liczby miejsc opieki nad małymi dziećmi, jednak „metodą na jego rozwiązanie absolutnie nie może być obniżenie standardów opieki i warunków bezpieczeństwa w żłobkach oraz klubach dziecięcych.

„Wprowadzenie zmian zawartych w projekcie może być tragiczne w skutkach. Pod rozwagę powinna zatem zostać poddana rola państwa w zwiększeniu finansowania opieki żłobkowej, a nie obniżanie kosztów funkcjonowania miejsc opieki nad dziećmi” – podkreśla Rzecznik.

jma/