Pytanie
Jaka jest relacja pomiędzy równoważnym czasem pracy określonym w przepisach Kodeksu pracy (po wejściu Polski do UE), a czasem pracy obowiązującym w ZOZ-ach? Z przepisów szczególnych wynika, że dobowa norma czasu pracy w zakładach opieki zdrowotnej wynosi 7 godzin 35 minut, nie więcej jednak niż 40 godzin tygodniowo.

Który akt prawny jest nadrzędny, i powinien dotyczyć osób zatrudnionych w zozach Kodeks Pracy czy też to rozporządzenie, które mówi o czasie pracy w ZOZ-ach? Inspekcja pracy uważa, że przepisy Kodeksu pracy.

Odpowiedź z dnia 28 września 2005 r.
Stan prawny dotychczas nie uległ zmianie

Przede wszystkim należy wyjaśnić, że przepisy określające czas pracy pracowników zakładów opieki zdrowotnej są zawarte w art. 32g i następnych ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 91, poz. 408, z późn. zm.), a nie w rozporządzeniu, nie wydano takiego rozporządzenia. Przepisy tej ustawy nie są ani nadrzędne ani podporządkowane przepisom ustawy - Kodeksu pracy.

Uzasadnienie
W odniesieniu do przepisów dwóch ustaw może mieć co najwyżej zastosowanie zasada "Lex specialis derogat legi generalis", która oznacza, że przepis szczególny wyłącza zastosowanie przepisu ogólnego. Z dwóch wspomnianych ustaw, to Kodeks pracy zawiera przepisy ogólne, tj. mające zastosowanie do wszystkich pracowników. Natomiast ustawa o zakładach opieki zdrowotnej zawiera przepisy szczególne, które regulują odmiennie od uregulowań Kodeksu pracy niektóre aspekty pracy w odniesieniu do pracowników zakładów opieki zdrowotnej, np. czas pracy, i jest to prawnie dopuszczalne.

Zasadę tę wyraża bezpośrednio art. 5 Kodeksu pracy, który stanowi, że jeżeli stosunek pracy określonej kategorii pracowników regulują przepisy szczególne, przepisy kodeksu stosuje się w zakresie nie uregulowanym tymi przepisami. W stosunku do pracowników opieki zdrowotnej mają więc zastosowanie przepisu ustawy o zakładach opieki zdrowotnej, a przepisy Kodeksu pracy stosuje się w zakresie spraw, których nie reguluje ustawa o zakładach opieki zdrowotnej.

W odniesieniu do pracy pracowników zakładów opieki zdrowotnej zatrudnionych w systemie równoważnego czasu pracy, ustawa o zakładach opieki zdrowotnej zawiera szczegółową i wyczerpującą regulację i nie ma potrzeby odwoływać się do przepisów Kodeksu pracy w szerszym zakresie niż czyni to sama ustawa o zakładach opieki zdrowotnej.

Zupełnie odmienną sprawą jest dostosowanie przepisów Kodeksu pracy i ustawy o zakładach opieki zdrowotnej do przepisów wspólnotowych dotyczących czasu pracy. Jest to sprawa, która nie należy do kompetencji inspekcji pracy i niedostosowanie przepisów ustawy o zakładach opieki zdrowotnej do tych przepisów, nie może być argumentem przemawiającym za stosowaniem przepisów Kodeksu pracy.

Małgorzata Brzozowska

--------------------------------------------------------------------------------
Opublikowane przez Dom Wydawniczy ABC 2005 w Serwisie Prawo i Zdrowie
http://www.prawoizdrowie.pl/strony/1/i/48.php