Mniej teorii, więcej praktyki, większa elastyczność i odchudzenie podstawy programowej – to tylko niektóre z oczekiwań nauczycieli w kontekście zmian w systemie edukacji. Instytut Badań Edukacyjnych opublikował wyniki konsultacji wśród nauczycieli dotyczących oczekiwań w kwestii zmian w systemie edukacji. W konsultacjach wzięło udział ponad 10 tys. osób.
Opinie dotyczące oczekiwań w kwestii zmian w systemie edukacji były też zbierane na przełomie stycznia i lutego przy pomocy internetowych ankiet dostępnych na stronie Instytutu. Łącznie ankiety wypełniło 5574 nauczycieli wychowania przedszkolnego, 4629 nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej i 13 649 nauczycieli klas IV-VIII szkoły podstawowej.
Z przeprowadzonych ankiet wynika, że co piąty nauczyciel wychowania przedszkolnego zgadza się z opinią, że obecna podstawa programowa zawiera niezbędne treści.
„Dzisiejsza podstawa programowa to dobry punkt wyjścia do wspierania dzieci w rozwoju ich kompetencji poznawczych, społecznych i osobistych” – przekazał IBE.
Mimo pozytywnych opinii nauczyciele wskazali na konieczność zmian w systemie edukacji przedszkolnej. Ich zdaniem „sama zmiana podstawy programowej nie wystarczy, żeby przedszkola mogły lepiej realizować swoje zadania, w tym lepiej pomagać dzieciom w rozwoju ich kompetencji i budowaniu sprawczości”.
W związku z tym postulują zmniejszenie liczebności grup i zwiększenie dofinansowania przedszkoli i zwiększenie oferty szkoleniowej dla nauczycieli wzbogaconej o praktyczne wskazówki i lekcje pokazowe. Ponadto nauczyciele wychowania przedszkolnego zaapelowali o zniesienie powszechnego stosowania gotowych pakietów edukacyjnych.
„Mniej kart, więcej swobodnej zabawy, przestrzeni na kreatywność, twórczość” – powiedzieli.
Nauczyciele biorący udział w konsultacjach przedstawili też inne propozycje zmian dot. systemu szkolnictwa. Wśród innych postulatów wskazali m.in. na zmniejszenie objętości podstawy programowej (w tym ograniczenie liczby szczegółowych treści na rzecz umiejętności praktycznych), możliwość dostosowania lekcji do potrzeb uczniów i wprowadzenie modułowych tematów, które można realizować na różnych lekcjach.
Ponadto nauczyciele postulują zwiększenie ilości treści rozwijających rozwój myślenia krytycznego i kreatywnego, więcej zajęć praktycznych i terenowych oraz zwiększenie liczby zajęć grupowych.
W trakcie konsultacji nauczyciele zaapelowali też o większą autonomię w wyborze metod nauczania przy jednoczesnym wsparciu ze strony odpowiednich instytucji. Wśród potrzeb w tym zakresie wskazali na dopasowanie oceniania do indywidualnych potrzeb, zwiększenie ilości szkoleń i ilości gotowych scenariuszy lekcji.
Zebrane oczekiwania nauczycieli Instytut Badań Edukacyjnych przekaże jako rekomendacje dla zespołów pracujących nad zmianami w systemie edukacji.
Według informacji Ministerstwa Edukacji Narodowej zmiany podstaw programowych mają wejść do szkół już 1 września 2026 r. – wtedy wejdzie w życie nowa podstawa programowa wychowania przedszkolnego i nowa podstawa programowa dla uczniów klas pierwszych i czwartych szkół podstawowych. W kolejnych latach reformą zostaną objęte kolejne roczniki szkół podstawowych (w roku 2027 klasy drugie i piąte, w roku 2028 klasy trzecie i szóste, w roku 2029 klasy siódme, w roku 2030 klasy ósme).
mc/