W komunikacie agencji zwrócono uwagę, że uchwalone ostatnio prawo, w tym wprowadzające szereg zmian w systemie dochodowym JST, doprowadzi do zmiany systemu finansowania JST w Polsce, czego negatywne skutki najbardziej odczują gminy. 

„Nowy system wpłynie na profile finansowe gmin ocenianych przez Fitch, a w konsekwencji na ich ratingi” – zaznaczono w komunikacie. 

W efekcie, na liście obserwacyjnej ze wskaźnikiem negatywnym Fitch umieściła następujące samorządy:

Miasto Białystok (BBB; A+(pol))
Miasto Bydgoszcz (A-; AA+(pol))
Miasto Chorzów (BBB-; A(pol))
Miasto Częstochowa (BBB+; AA(pol))
Miasto Gdańsk (A-; AAA(pol))
Miasto Gliwice (A-; AA+(pol))
Miasto Katowice (A-; AA+(pol))
Miasto Opole (BBB; A+(pol))
Gmina Ostrów Wielkopolski (A-; AA+(pol))
Miasto Płock (A-; AA+(pol))
Miasto Rybnik (BBB+; AA+(pol))
Miasto Szczecin (A-; F1; AA+(pol))
Miasto Stołeczne Warszawa (A-; AAA(pol))
Miasto Zabrze BB; BBB(pol))
Główne czynniki ratingu 

Eksperci agencji wskazali, że umieszczenie ratingów na liście obserwacyjnej ze wskazaniem negatywnym odzwierciedla niepewność co do możliwego wpływu reformy fiskalnej Polski Ład na profile finansowe ocenianych gmin. 

Jak podkreślono, w wyniku wprowadzonej reformy znacznie zmniejszone zostaną dochody operacyjne w porównaniu do sytuacji, gdyby reforma nie została wprowadzona. 

W komunikacie zwrócono uwagę, że reforma wpływa na dochody JST z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT), który stanowił średnio ponad 25% dochodów ogółem gmin ocenianych przez Fitch.

„Naszym zdaniem, przewidziane w znowelizowanej ustawie o dochodach JST rozwiązania będą niewystarczające by w pełni skompensować spodziewany spadek dochodów z tytułu udziału w dochodach z PIT. Gminy będą zmuszone do podjęcia działań zapobiegawczych, w postaci podnoszenia podatków i opłat lokalnych oraz ograniczania wydatków bieżących, aby zrównoważyć ubytek dochodów” – zaznaczono w komunikacie Fitch.

Zdaniem ekspertów agencji, jeśli polskim gminom nie uda się wprowadzić działań zmierzających do złagodzenia skutków ubytku dochodów operacyjnych powstałego w wyniku reformy „Polski Ład”, ich samodzielne profile kredytowe (SCP) ulegną pogorszeniu, prowadząc do obniżenia ratingów.

Zdolność do obsługi długu

Fitch nie spodziewa się zmian w profilach ryzyka poszczególnych JST, ale raczej zmiany w ocenie zdolności do obsługi długu, co z kolei będzie prowadzić do zmiany ich SCP, a to może przełożyć się na zmianę ratingów IDR.

mp/