Publikacja wytycznych jest bezpośrednią odpowiedzią na wyniki kontroli Najwyższej Izby Kontroli z lutego 2024 roku, które wykazały szereg nieprawidłowości w gospodarowaniu nieruchomościami Skarbu Państwa przez starostów. Izba zwróciła uwagę m.in. na nierzetelne lub brakujące ewidencje pozabilansowe nieruchomości Skarbu Państwa, ujmowanie nieruchomości na kontach bilansowych, mimo że nie stanowią one aktywów powiatu, a także ewidencjonowanie jedynie nieruchomości z uregulowanym stanem prawnym (z księgą wieczystą lub innym dokumentem), co prowadziło do braku identyfikacji nieruchomości wymagających uregulowania.

Wytyczne resortu finansów koncentrują się na ewidencji pozabilansowej i inwentaryzacji nieruchomości.

Ministerstwo zaleca m.in. ujmowanie nieruchomości Skarbu Państwa, którymi gospodarują starostowie, w ewidencji pozabilansowej starostwa powiatowego, prowadzonej zarówno ilościowo, jak i wartościowo (o ile wartość została ustalona). Ta ewidencja powinna obejmować wszystkie nieruchomości, w tym objęte zasobem, oddane w użytkowanie wieczyste oraz te, co do których nie wydano jeszcze ostatecznych decyzji potwierdzających nabycie własności przez gminy.

W wytycznych zaleca się też przeprowadzanie inwentaryzacji nieruchomości Skarbu Państwa, wzorując się na przepisach ustawy o rachunkowości. W przypadku budowli, budynków i lokali, inwentaryzacja powinna odbywać się drogą spisu z natury raz na cztery lata, a w pozostałych latach poprzez porównanie danych z dokumentami i weryfikację wartości. Grunty powinny być inwentaryzowane na ostatni dzień każdego roku obrotowego poprzez porównanie danych ewidencji pozabilansowej z odpowiednimi dokumentami i weryfikację ich wartości.

mp/