ZUS przypomina, że decyzję o poddaniu kwarantannie lub izolacji może wydać inspekcja sanitarna jeśli pacjent jest zakażony, chory na chorobę zakaźną albo podejrzany o zakażenie lub chorobę zakaźną lub też miał styczność "ze źródłem biologicznego czynnika chorobotwórczego". Lekarze rodzinni wskazują, że o kwarantannie może też zdecydować lekarz.

Decyzja o kwarantannie stanowi podstawę do wypłaty świadczeń z tytułu choroby na ogólnych zasadach. Zatem za czas nieobecności w pracy z powodu kwarantanny lub izolacji przysługuje wynagrodzenie za czas choroby lub zasiłek chorobowy, wypłacane przez płatnika składek lub Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Decyzja może być dostarczona do pracodawcy bądź do placówki ZUS po okresie kwarantanny lub izolacji.

Dodatkowo ZUS doprecyzowuje kto płaci wypłaca świadczenie za ten okres. Dyrektor departamentu zasiłków Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Justyna Dziuba wyjaśniała w Senacie, że "zwolnienie lekarskie wystawione elektronicznie na zasadach ogólnych przez pierwsze 33. dni niezdolności do pracy w roku kalendarzowym wypłaty wynagrodzenia chorobowego dla osoby, która jest pracownikiem finansuje pracodawca".

"Natomiast od następnego dnia, czyli 34. dnia niezdolności do pracy, w momencie, gdy pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy, finansowanie jest z funduszu ubezpieczeń społecznych, nawet jeśli zasiłek wypłacał będzie pracodawca" - wyjaśniła.

Zasada ta dotyczy tylko pracowników - przedsiębiorcom i samozatrudnionym, podlegającym ubezpieczeniu chorobowemu od pierwszego dnia zwolnienia lekarskiego z powodu kwarantanny przysługuje zasiłek chorobowy z funduszu ubezpieczeń społecznych.

ZUS podkreśla jednocześnie, że w przypadku gdy ubezpieczony dobrowolnie powstrzyma się od pracy i nie otrzyma zaświadczenia lekarskiego ani decyzji inspektora sanitarnego, nie przysługuje mu prawo do świadczeń pieniężnych w razie choroby.

Wiceminister zdrowia Waldemar Kraska tłumaczył, że zwolnienie w przypadku kwarantanny można otrzymać korzystając z systemu telemedycznego. Oznacza to, że osoba, która ma wskazania do odbycia kwarantanny może zadzwonić do lekarza rodzinnego. Przeprowadzi on wywiad lekarski i na jego podstawie podejmie decyzję o wystawieniu zwolnienia.

"Pacjent przedstawia dane osobowe. Mówi, czy miał kontakt z osobą chorą, zarażoną koronawirusem, jakie miał pomiary temperatury" – wyjaśnił wiceminister.

Zaznaczył, że taka rozmowa jest ważna, by lekarz mógł przekonać się, czy osoba jest zagrożeniem dla innych i czy uzasadnione jest zwolnienie L4. Jeśli tak, to wysyła je do pracodawcy i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Wiceminister ostrzegał przed tym, by udawać się osobiście do lekarza rodzinnego, ponieważ poprzednie epidemie pokazały, że poczekalnie były miejscem zarażania wirusem.

O ograniczenie wizyt w poradniach POZ zaapelowali też lekarze rodzinni Porozumienia Pracodawców Ochrony Zdrowia. Lekarze rodzinni apelują do pacjentów, by zgłaszali się tylko wtedy, kiedy jest to naprawdę konieczne.

"Jeśli chodzi o przepisanie leków, to należy korzystać z e-recepty zamawianej przez telefon" – przypomina lekarz PPOZ Bożena Janicka.

ZUS przedstawił też wytyczne dotyczące ustalanie prawa do zasiłku opiekuńczego na dzieci w przypadku np. zamknięcia szkoły z powodu koronawirusa.

"W sytuacji konieczności sprawowania osobistej opieki nad chorym dzieckiem lub członkiem rodziny, gdy lekarz wystawił z tego tytułu zaświadczenie lekarskie, ubezpieczonemu przysługuje prawo do zasiłku opiekuńczego na ogólnych zasadach" - przypomina ZUS.

Rodzic ma prawo do zasiłku opiekuńczego z powodu konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem także wtedy gdy powiatowy inspektor sanitarny lub państwowy graniczny inspektor sanitarny na podstawie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi wydał decyzję o konieczności izolacji lub kwarantanny dziecka.

"Konieczność izolacji lub kwarantanny dziecka jest traktowana analogicznie jak choroba dziecka. Oznacza bowiem niemożność wykonywania pracy przez jednego z rodziców dziecka w związku z koniecznością zapewnienia mu opieki" - wskazuje ZUS.

Prawo do zasiłku opiekuńczego przysługuje również w sytuacji konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do ukończenia ośmiu lat w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko.

Zasiłek opiekuńczy nie przysługuje zaś w przypadkach:

- gdy nie nastąpi nieprzewidziane zamknięcie placówki, do której uczęszcza dziecko (dzieci nadal są przyjmowane do tej placówki), a rodzic sam zadecyduje, że nie wyśle dziecka do tej placówki(np. w reakcji na apel dyrektora placówki);

- gdy placówka, do której uczęszcza dziecko, przyjmie dziecko, ale następnie zażąda jego odebrania z powodu stanu zdrowia, chyba że rodzic dziecka otrzyma zaświadczenie lekarskie z tytułu konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem albo decyzję o konieczności izolacji lub kwarantanny dziecka, wydaną przez inspektora sanitarnego;

- gdy placówka, do której uczęszcza dziecko odmówi przyjęcia tego dziecka z powodu obawy przed zakażeniem, chyba że zostanie wystawiona decyzja inspektora sanitarnego.

Koronawirus a urzędnicy - co może pracodawca

Zmiany w tym zakresie wprowadzi specustawa do walki z koronawirusem. Gdy wejdzie ona w życie ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem w wieku do lat ośmiu przysługiwać będzie dodatkowy zasiłek opiekuńczy za okres nie dłuższy niż 14 dni, jeżeli w związku ze zwalczaniem zakażenia wirusem i rozprzestrzeniania się choroby zakaźnej u ludzi, wywołanej koronawirusem nastąpi zamknięcie żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły do których uczęszcza dziecko.

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy będzie przyznawany w trybie i na zasadach określonych w ustawie zasiłkowej i nie będzie się wliczał do limitu 60 dni pobierania zasiłku opiekuńczego w roku kalendarzowym. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługiwać będzie łącznie obojgu rodzicom w wymiarze do 14 dni, niezależnie od liczby dzieci wymagających opieki w związku z zamknięciem placówki z powodu wirusa.

Dokumentem do wypłaty dodatkowego zasiłku opiekuńczego będzie oświadczenie ubezpieczonego.

js/