Apelujemy do parlamentarzystów i administracji rządowej o podjęcie kompleksowych działań naprawczych w zakresie prawa samorządowego, w tym do usunięcia nieuzasadnionych rozbieżności w brzmieniu poszczególnych ustaw – pisze w liście otwartym prezes ZPP Ludwik Węgrzyn. 

  W ostatnich tygodniach uwaga polityków i samorządowców koncentruje się na problemie terminowości składania oświadczeń majątkowych, którego głównym źródłem jest niespójność prawa regulującego tę kwestię. Dla nikogo nie ulega chyba wątpliwości, że kwestia ta wymaga pilnego unormowania, tak, aby w poszanowaniu dla zasad funkcjonowania demokratycznego państwa oraz w oparciu o czytelne i precyzyjne prawo, budować społeczeństwo obywatelskie.

  Tymczasem dla środowisk samorządowych równie ważna i wymagająca pilnej interwencji jest kwestia prawomocności funkcjonowania organów stanowiących i wykonawczych gmin, powiatów i województw. Być może, bowiem, niewielki szczegół, jakim jest akt ślubowania radnych, wójtów, burmistrzów, prezydentów, marszałków, oraz członków zarządów powiatów i województw, spowodować może problemy identyczne jak te, których doświadczamy w związku z bałaganem prawnym dotyczącym oświadczeń majątkowych.

  Dowodem jak poważny może to być problem niech będzie przykład sytuacji, w jakiej znalazła się Rada i Zarząd Powiatu Augustowskiego. Wojewoda Podlaski, z powodu uznania, że radni nie dopełnili reguł ślubowania, stwierdził nieważność uchwały Rady Powiatu w przedmiocie powołania Przewodniczącego Rady oraz kolejnych uchwał podejmowanych podczas pierwszej sesji organu stanowiącego Powiatu Augustowskiego. Powołane rozstrzygnięcie nadzorcze w rzeczywistości sparaliżowało pracę organów powiatu. 

  W tym przypadku, kolejny raz mamy do czynienia z opaczną interwencją nadzorczą wojewody, bowiem przedstawiciel administracji rządowej w województwie podlaskim, podjął interwencję w imię bezkrytycznego trzymania się litery prawa (niestety znów nieprecyzyjnego). Nie uwzględnił także intencji ustawodawcy, działając wbrew zasadzie o nie przesądzaniu – w sytuacjach wątpliwych - na niekorzyść strony w postępowaniu karnym czy tez administracyjnym. Zgoła odwrotnie, wojewoda kwestionując akt ślubowania uznał, że radni dziali w złej wierze i świadomie pozbawiali się możliwości pełnienia mandatu. 

  Tymczasem, w przeciwieństwie do odpowiednich przepisów ustawy o samorządzie gminnym, przepisy ustawy o samorządzie powiatowym (a także ustawy o samorządzie województwa) nie regulują szczegółowo formy, w jakiej ma się odbyć złożenie ślubowania przez radnego. W tej sytuacji uzurpowanie sobie przez organ nadzoru, prawa do interpretacji prawa ponad jego literalne brzmienie jest zjawiskiem niedopuszczalnym, zwłaszcza, gdy skutki takich działań mogą mieć wysoce niepożądany wpływ na funkcjonowanie całej wspólnoty samorządowej tak w sferze prawnej jak i finansowej. 

  Musimy, więc, w imię powszechnej obywatelskiej aktywności, dbając o szacunek do Państwa i prawa, dać jednoznaczny odpór tego typu działaniom. Postulujemy także do parlamentarzystów i administracji rządowej o podjęcie kompleksowych działań naprawczych w zakresie prawa samorządowego, w tym do usunięcia nieuzasadnionych rozbieżności w brzmieniu poszczególnych ustaw samorządowych, co obecnie bardzo często i niepotrzebnie doprowadza do poważnych trudności interpretacyjnych.

www.zpp.pl