Nadal w części szkół, w szczególności tych najmniejszych, lekcje WF prowadzone są w holu, korytarzu lub sali lekcyjnej – wynika z raportu Instytutu Badań Edukacyjnych. To właśnie infrastruktura szkoły i zaplecze sportowe w miejscowości są głównym problemem dla realizacji podstawy programowej WF-u.

IBE zapytał dyrektorów szkół i nauczycieli o realizację zajęć wychowania fizycznego w szkołach i zmiany w podstawie programowej lekcji WF-u. Zgodnie ze wskazaniami zawartymi w komentarzu do podstawy programowej „zajęcia wychowania fizycznego powinny być prowadzone w sali sportowej, w specjalnie przy gotowanym pomieszczeniu zastępczym bądź na boisku szkolnym. Szczególnie zalecane są zajęcia ruchowe na zewnątrz budynku szkolnego, w środowisku naturalnym”. Szkoła powinna także zapewnić urządzenia i sprzęt sportowy dla uczniów.

Jak zwrócił uwagę jeden z ankietowanych dyrektorów szkół, „szkoła nie tylko nie ma dostępu do infrastruktury sportowej, ale organ prowadzący nie posiada środków finansowych, aby zapewnić uczniom odpowiednie przyrządy i przybory do ćwiczeń”.

Brak pieniędzy na zakup pomocy dydaktycznych i sprzętu powoduje, że zajęcia zwykle odbywają się na korytarzu. „Bo zapisany tekst [podstawy programowej], zważywszy na to, że nie mamy sali gimnastycznej, że nie mamy boisk sportowych jako takich, że pieniądze na pomoce dydaktyczne na całą szkołę, gdzie budżet zamykam powiedzmy kwotą miliona, zakup pomocy dydaktycznych dla wszystkich nauczycieli, to jest kwota dwóch czy trzech tysięcy, automatycznie sugeruje, czym mogę dysponować. (…) Dysponuję albo niczym albo jakąś... nawet brakuje mi w tej chwili słowa, żeby to określić... namiastką czegoś, do czego tę podstawę mogłabym odnieść” – zwrócił uwagę jeden z ankietowanych w raporcie Instytutu Badań Edukacyjnych.

Połowa nauczycieli WF wskazała brak infrastruktury sportowej w szkole jako najważniejszy czynnik utrudniający realizację zapisów podstawy programowej. 43 proc. wskazuje na zbyt dużą liczebność uczniów jako przeszkodę. Na trudności natury finansowej oraz postawy rodziców, które utrudniają wprowadzenie zmian wskazało odpowiednio 37 proc. i 36 proc. respondentów.

W części szkół lekcje WF prowadzone są – w szczególności w małych szkołach – w holu, korytarzu lub sali lekcyjnej, która jest zaadoptowana do tego celu. Inne miejsca, które sezonowo są wykorzystywane do prowadzenia lekcji WF-u to: lodowisko, mała sala gimnastyczna do ćwiczeń korekcyjnych, boisko Orlik, park, plac zabaw, stoły do tenisa stołowego.

„W małych szkołach organizacja lekcji wychowania fizycznego zgodnej z zainteresowaniami czy oczekiwaniami uczniów jest nierealna ze względu na niewielką liczbę uczniów. Wśród wymienianych problemów znalazła się także kwestia organizacji i finansowania dojazdu dzieci do obiektów sportowych” – czytamy w raporcie.

Z badania IBE wynika, że salą gimnastyczną dysponuje 88 proc. badanych szkół oraz boiskiem zewnętrznym do sportów zespołowych 87 proc. Nieco ponad jedna trzecia 37 proc. szkół posiada instalacje zewnętrzne do treningu lekkiej atletyki (np. piaskownicę do skoku w dal, bieżnię itp.).

Jedynie 5 proc. badanych placówek posiada na swoim terenie basen – a zajęcia z nauki pływania były najczęściej realizowanymi zajęciami do wyboru przez uczniów.

Szkoły, które nie posiadają własnego zaplecza sportowego, często wynajmują zewnętrzne obiekty sportowe. Najczęściej jest to basen (27 proc.) lub sala gimnastyczna (11 proc.). Nieco rzadziej boisko zewnętrzne (9 proc.) oraz instalacje do treningu lekkiej atletyki (4 proc.).

Badania dotyczące WF-u w szkole pokazały, że „nauczyciele i dyrektorzy szkół podstawowych dobrze oceniają zmiany w podstawie programowej wychowania fizycznego”. Zajęcia WF uczą współpracy z rówieśnikami, budują poczucie bezpieczeństwa poprzez współdziałanie w grupie rówieśniczej oraz zwiększają wiarę uczniów w ich możliwości.

Badanie zostało przeprowadzone na ogólnopolskiej reprezentatywnej próbie szkół podstawowych. Uczestniczyło w nim 1212 nauczycieli reprezentujących 300 szkół, w tym 838 nauczycieli uczących co najmniej jeden oddział klas I–III i 441 nauczycieli uczących co najmniej jeden oddział klas IV–VI. 

Pełny raport dostępny jest na stronie internetowej Instytutu Badań Edukacyjnych: http://www.ibe.edu.pl/pl/o-instytucie/aktualnosci/600-nauczyciele-o-lekcjach-wf

amk/ Serwis Samorządowy PAP