Dyrektorzy publicznych szkół podstawowych kontrolują spełnianie obowiązku szkolnego przez dzieci zamieszkałe w obwodach tych szkół, a gmina kontroluje spełnianie obowiązku nauki przez młodzież zamieszkałą na terenie tej gminy – przypomniał wiceminister edukacji Tomasz Rzymkowski. Zaznaczył, że zadania gmin związane z ewidencją uczniów dotyczą też przebywających w Polsce dzieci z Ukrainy.
Ministerstwo Edukacji i Nauki, w odpowiedzi na poselską interpelację przypomniało zadania gmin w zakresie organizacji zajęć szkolnych dla dzieci z Ukrainy oraz kontroli realizacji przez nie obowiązku szkolnego. Jak wyjaśnił wiceszef resortu Tomasz Rzymkowski, zgodnie z Prawem oświatowym wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany przekazywać dyrektorom publicznych szkół podstawowych na obszarze gminy informacje o aktualnym stanie i zmianach w ewidencji dzieci i młodzieży w wieku 3-18 lat. W przypadku dzieci z Ukrainy gmina powinna ustalić, czy realizują one obowiązek szkolny w systemie oświaty własnego kraju.
„Rodzic lub osoba sprawująca opiekę nad dzieckiem lub uczniem składa do gminy właściwej ze względu na miejsce pobytu dziecka lub ucznia oświadczenie o kontynuacji przez dziecko lub ucznia kształcenia w ukraińskim systemie oświaty. Oświadczenie to służy informacji o dzieciach ukraińskich na terenie gminy spełniających ww. obowiązek w systemie oświaty swojego kraju. Przepisy nie określają formy takich oświadczeń – pozostaje to w gestii władz samorządowych” – wyjaśnił Rzymkowski.
Dodał, że zgodnie z § 15 rozporządzenia w sprawie organizacji kształcenia, wychowania i opieki dzieci i młodzieży będących obywatelami Ukrainy dzieci i uczniowie pobierający naukę w przedszkolu lub szkole funkcjonujących w ukraińskim systemie oświaty z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, nie podlegają obowiązkowemu rocznemu przygotowaniu przedszkolnemu, obowiązkowi szkolnemu albo obowiązkowi nauki.
„Celem tej regulacji jest także wyraźne wskazanie właściwym organom, że w sytuacji o której mowa w § 15 rozporządzenia nie prowadzi się kontroli spełniania ww. obowiązków. Z § 15 rozporządzenia wynikają określone prawa dla ucznia lub dziecka, a nie zakazy, które mają być egzekwowane przez szkoły czy organa je prowadzące” – podkreślił wiceszef MEiN.
Rzymkowski przypomniał też, że dla jednostek samorządu terytorialnego przewidziano dodatkowe środki na realizację zadań oświatowych związanych z kształceniem uczniów z Ukrainy. Są to pieniądze pochodzące z rezerwy części oświatowej subwencji ogólnej oraz z Funduszu Pomocy.
Zaznaczył, że zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 22 grudnia 2022 r. w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2023 dla uczniów lub słuchaczy korzystających z dodatkowej bezpłatnej nauki języka polskiego, o której mowa w art. 165 ust. 7 i 9 ustawy Prawo oświatowe przewidziano wagę P52 = 1,500, natomiast dla uczniów oddziałów przygotowawczych P53 = 0,400.
Wiceszef MEiN wskazał, że wsparciem zostali objęci również nauczyciele prowadzący zajęcia z ukraińskimi dziećmi uczącymi się w polskich szkołach. Mogą skorzystać z doskonalenia zawodowego prowadzonego przez publiczne placówki doskonalenia nauczycieli. „Koszty doskonalenia zawodowego nauczycieli mogą być pokrywane ze środków wyodrębnionych w budżecie organów prowadzących szkoły” – wyjaśnił.
Jak poinformował resort, w przypadku uczniów z Ukrainy, którzy przybywają do Polski i nie znają języka w stopniu pozwalającym na pobieranie nauki w języku polskim, organy prowadzące organizują zajęcia w oddziałach przygotowawczych. Okres nauki w oddziale przygotowawczym trwa do zakończenia zajęć w roku szkolnym, w którym uczeń został przyjęty do oddziału. W zależności od postępów ucznia i jego potrzeb edukacyjnych czas nauki w oddziale przygotowawczym może być skrócony albo przedłużony maksymalnie o jeden rok szkolny. Po zakończeniu nauki w oddziale przygotowawczym dalsza edukacja odbywa się w klasie ogólnodostępnej.
mr/