Śląskie gminy zaapelowały do marszałka województwa, by przy obliczaniu wskaźnika recyklingu dla poszczególnych gmin uwzględniał masę bioodpadów poddanych kompostowaniu. W innych regionach nie ma z tym problemu, dzięki czemu wiele gmin uniknęło kar za nieosiągnięcie wymaganych poziomów odzysku odpadów.
Na początku października Śląski Związek Gmin i Powiatów (ŚZGiP) przyjął stanowisko, w którym zaapelował do marszałka województwa o akceptację sposobu uwzględniania przez gminy masy bioodpadów poddanych kompostowaniu (recyklingowi u źródła) w masie odpadów komunalnych przygotowanych do ponownego użycia i poddanych recyklingowi.
Samorządowcy zwrócili uwagę, że z metody pośredniego ustalenia masy bioodpadów poddanych kompostowaniu korzystało wiele gmin w większości województw.
„Jedynie w województwie śląskim gminy pozbawione zostały przez urząd marszałkowski możliwości uwzględnienia masy bioodpadów poddanych kompostowaniu w przydomowych kompostownikach w obliczeniach poziomu recyklingu” – wskazano w stanowisku.
ŚZGiP zauważył, że w województwach, w których włączono bioodpady z kompostowników do masy odpadów komunalnych poddanych recyklingowi poprawiły się poziomy recyklingu osiągane przez gminy.
W wielu przypadkach nieuwzględnienie bioodpadów poddanych recyklingowi u źródła byłoby przyczyną nieosiągnięcia wymaganego 25% poziomu recyklingu za rok 2022 i gminom tym należałoby naliczyć kary pieniężne” – czytamy w stanowisku.
Zdaniem zarządu Śląskiego Związku Gmin i Powiatów w kraju powinna obowiązywać jednolita zasada, obejmująca wszystkie województwa, a dotycząca możliwości uwzględnienia przy obliczaniu poziomu recyklingu masy bioodpadów poddanych kompostowaniu w przydomowych kompostownikach.
„Niedopuszczalnym jest, aby w państwie unitarnym, jakim jest Rzeczpospolita Polska, prawo było odmiennie stosowane w zależności od województwa” – zaznaczono w stanowisku.
Według przedstawicieli ŚZGiP zasadne jest umożliwienie stosowania pośredniego obliczenia masy bioodpadów poddanych recyklingowi u źródła korzystając ze współczynnika ustalonego w oparciu o masę bioodpadów odebranych z nieruchomości, na terenie których bioodpady nie są kompostowane.
Innym rozwiązaniem, na które wskazały śląskie samorządy, byłoby wprowadzenie dla całego województwa jednostkowego wskaźnika wytwarzania bioodpadów przekazywanych na kompostownik, tak jak to ma miejsce w przypadku woj. świętokrzyskiego. Taki wskaźnik został przygotowany przez tamtejszy urząd marszałkowski i jest opisany w Wojewódzkim Planie Gospodarki Odpadami 2022-2028 dla woj. świętokrzyskiego, a wszystkie gminy w tym województwie są w stanie same, po przeprowadzonych przez urząd marszałkowski szkoleniach, wyliczyć poziomy recyklingu z uwzględnieniem bioodpadów kompostowanych u źródła.
Poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu gminy obliczają corocznie zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 3 sierpnia 2021 r. w sprawie sposobu obliczania poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1530).
Poziom ten, wyrażony w %, ustala się jako stosunek łącznej masy odpadów przygotowanych do ponownego użycia i poddanych recyklingowi do łącznej masy wytworzonych odpadów komunalnych (z grupy 15 oraz z grupy 20 katalogu odpadów).
W obliczeniach tych nie uwzględnia się odpadów budowlanych i rozbiórkowych.
Zgodnie z przepisami każde państwo członkowskie UE musi osiągać określone poziomy przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych. W 2020 r. wskaźnik ten wynosił 50% w odniesieniu do 4 frakcji odpadów komunalnych (papier, metal, plastik, szkło), a od 2025 r. wynosi 55% w odniesieniu do wszystkich wytworzonych odpadów komunalnych.
W celu osiągnięcia powyższego, począwszy od 2021 r. gminy są obowiązane osiągnąć poziomy przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych w wysokości co najmniej:
20% wagowo – za rok 2021;
25% wagowo – za rok 2022;
35% wagowo – za rok 2023;
45% wagowo – za rok 2024;
55% wagowo – za rok 2025.
Poziomy wzrastają nieregularnie o 1, 5 czy 10 punktów procentowych rok do roku, przy czym w najbliższych 3-ech latach o 10 punktów.
mp/