GUS przedstawił cykliczny raport na temat ludności Polski w I półroczu 2020 roku. Wynika z niego, że w końcu czerwca 2020 r. ludność Polski liczyła 38,35 mln osób, z czego w miastach mieszkało 23 mln osób (60 proc. populacji), a na wsi 15,35 mln. W ogólnej liczbie ludności kobiety stanowią prawie 52 proc., a współczynnik feminizacji wynosi 107 (w miastach 111, a na wsi 101).

Według danych GUS po sześciu miesiącach tego roku liczba ludności Polski zmniejszyła się o prawie 28 tys. osób. Jak zaznaczono w raporcie, oznacza to ubytek rzeczywisty, którego stopa wyniosła -0,07 proc.

GUS: liczba ludności Polski w 2020 r. spadła o ok. 115 tys. rdr

Autorzy opracowania przypomnieli, że w I półroczu poprzedniego roku liczba ludności także się zmniejszyła (o 25 tys., tj. -0,06%), a spadek liczby ludności jest wynikiem niekorzystnych tendencji – notowanych w skali rocznej – przede wszystkim w zakresie przyrostu naturalnego.

Jak zaznaczono w raporcie, od 2013 r. jest obserwowany ubytek naturalny wynikający z nadal niskiej (pomimo wzrostu w latach 2016-2017) liczby urodzeń przy jednoczesnym niewielkim, ale systematycznym zwiększaniu się liczby zgonów wynikających ze wzrostu liczby i odsetka osób w starszym wieku.

W I półroczu 2020 r. ruch naturalny ludności przedstawiał się następująco:

– zarejestrowano ponad 177 tys. urodzeń żywych, tj. o prawie 5 tys. mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Współczynnik urodzeń zmniejszył się o 0,2 punktu promilowego (p. prom.) do poziomu 9,2‰ - w miastach wyniósł 9,0‰, a na wsi tradycyjnie więcej, tj. 9,6‰;
– zmarło ponad 208 tys. osób. W stosunku do I półrocza 2019 r. liczba zgonów zmniejszyła się o około 0,7 tys., współczynnik wyniósł 10,9‰ (w miastach 11,2‰, na wsi 10,3‰);
– w konsekwencji, przyrost naturalny (różnica między liczbą urodzeń żywych i liczbą zgonów) był ujemny i wyniósł -31,2 tys., współczynnik kształtował się na poziomie -1,6‰ (w I półroczu 2019 r. ubytek naturalny wyniósł -27 tys., tj. -1,4‰). Oznacza to, że w I półroczu 2020 r., w wyniku ruchu naturalnego, na każde 10 tys. ludności kraju ubyło 16 osób. W miastach ubytek naturalny liczył -25,7 tys. (-2,2‰), a na wsi -5,5 tys. (-0,7‰);
– nadal obserwowany jest pozytywny trend niskiego poziomu umieralności niemowląt. Zmarło 0,6 tys. dzieci w wieku poniżej 1 roku życia. Współczynnik wyrażający liczbę zgonów niemowląt na 1000 urodzeń żywych kształtował się na poziomie 3,6‰ (w miastach 3,5‰ a na wsi 3,8‰) i w stosunku do wielkości notowanej w analogicznym okresie ubiegłego roku był niższy o 0,2 p. prom.;
– zawarto ponad 37 tys. związków małżeńskich – o około 29 tys. mniej niż w I półroczu 2019 r. Współczynnik małżeństw zmniejszył się o ok. 1,5 p. prom. i wyniósł 2,0‰ (w miastach 2,0‰, na wsi 1,9‰). W omawianym
półroczu około 39% spośród nowo zawartych małżeństw stanowiły małżeństwa wyznaniowe, tj. zawarte w kościele (związku wyznaniowym), a następnie zarejestrowane w urzędzie stanu cywilnego;
– rozwiodło się prawie 23 tys. par małżeńskich – o około 11 tys. mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku, a w przypadku kolejnych niespełna 0,3 tys. małżeństw orzeczono separację – tj. o ok. 0,4 tys. mniej.
Współczynnik rozwodów obniżył się o 0,6 p. prom. i wyniósł 1,2‰. Liczba rozwodów w miastach (16,6 tys.) była prawie 3-krotnie wyższa niż na wsi, a w przypadku separacji – dwukrotnie wyższa – odnotowano ponad
0,2 tys. orzeczeń w miastach oraz ponad 0,1 tys. wśród mieszkańców wsi.

Zdaniem autorów opracowania, zauważalne spadki w liczbie zawieranych małżeństw oraz orzeczonych rozwodów i separacji wynikają m.in. z ograniczeń i restrykcji wdrożonych pod koniec marca br. w związku z COVID-19, w tym obostrzeń sanitarnych (np. dotyczących organizacji ślubów i wesel) oraz ograniczonej działalności sądów, a tym samym odwoływania spraw rozwodowych i o separacje.

Drugim elementem wpływającym na ogólną liczbę ludności są migracje zagraniczne. Z danych pochodzących z rejestru PESEL wynika, że liczba imigracji była wyższa od liczby emigracji. Na pobyt stały zameldowało się w Polsce około 5,6 tys. osób mających poprzednio stałe miejsce zamieszkania za granicą, natomiast wyjazd na pobyt stały za granicę zgłosiło 2,8 tys. osób.

mp/