Delegatura NIK w Bydgoszczy przeprowadziła w trzecim kwartale 2022 r. kontrolę pn. Udzielanie zamówień publicznych i realizacja zawartych umów w wybranych gminach województwa kujawsko-pomorskiego. Uzasadnieniem przeprowadzenia kontroli był sygnał przekazany do Izby o potencjalnych nieprawidłowościach w Miejskim Ośrodku Sportu i Rekreacji w Toruniu (MOSIR) przy modernizacji systemu monitoringu na stadionie żużlowym w Toruniu.

Jednocześnie z uwagi na wagę problemu, zmianę przepisów oraz długi okres jaki upłynął od poprzednich kontroli rozszerzono zakres podmiotów kontrolowanych o dwa dodatkowe urzędy, tj.; Urząd Miejski w Gniewkowie oraz Urząd Miasta i Gminy w Pruszczu. Kontrola obejmowała okres od 2019 r. do zakończenia czynności kontrolnych i dotyczyła wszystkich etapów udzielania i realizacji zamówienia publicznego, od planowania, poprzez wyłonienie wykonawcy i realizację umów, aż po sprawozdawanie z udzielonych zamówień. Ponadto kontrolą objęto funkcjonujące w jednostce mechanizmy zapewnienia prawidłowości realizacji ww. zadań.

Kontrole w Urzędzie Miasta i Gminy Pruszcz oraz Urzędzie Miejskim w Gniewkowie nie wykazały istotnych nieprawidłowości. Postępowania prowadzono zgodnie z właściwymi przepisami prawa zamówień publicznych i uregulowaniami wewnętrznymi, a stwierdzone nieprawidłowości nie miały istotnego wpływu na sposób wykonywania zamówień publicznych.

Kontrola w MOSiR wykazała, że nie wszystkie działania w związku z udzielaniem i realizacją zamówień publicznych w jednostce były prawidłowe. MOSiR dochował należytej staranności przy planowaniu zamówień publicznych, a środki na realizację tych postępowań były każdorazowo przewidziane w planie finansowym jednostki. Przy udzielaniu zamówień podprogowych zachowano zasady uczciwej konkurencji.

Sprawozdania o udzielonych zamówieniach publicznych za lata 2019-2021 przekazywane były terminowo, a zakres rzeczowy badanych zamówień publicznych na roboty budowlane i usługi został zrealizowany zgodnie z zawartymi umowami. Jednakże ustalenia kontroli w MOSiR potwierdziły zasadność jej przeprowadzenia w zakresie obejmującym modernizację systemu wizyjnego na stadionie żużlowym w Toruniu. Stwierdzono bowiem nieprawidłowości polegające na nierzetelnej weryfikacji poprawności zastosowanych tam rozwiązań.

Zamawiający wymagał m.in. zastosowania sześciu monitorów 43 calowych w pomieszczeniu obsługi ww. systemu, a dopiero po zawarciu umowy przeprowadzone oględziny wykazały brak możliwości zastosowania tak dużych monitorów z uwagi na znajdujące się w dedykowanym pomieszczeniu okno. W konsekwencji zamieniono monitory na mniejsze, tj. dokonano istotnej zmiany zakresu zamówienia wynikającego z treści oferty złożonej przez wykonawcę i stanowiącej integralną część zawartej umowy, naruszając art. 454 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (dalej „nupzp").

Przepis ten stanowi, że istotna zmiana umowy wymaga przeprowadzenia nowego postępowania o udzielenie zamówienia. W prowadzonym postępowaniu naruszono także ww. przepis wydłużając termin realizacji umowy. Inna stwierdzona w MOSiR nieprawidłowość dotyczyła zwiększania wartości dwóch zawartych umów (dotyczących wykonania projektu kompleksu rekreacyjno-sportowego oraz usługi ratownictwa wodnego) o kwoty równe 10% wartości umowy, mimo że zmiany były dopuszczalne o ile ich wartość była mniejsza niż wskazane 10% pierwotnej wartości zamówienia, co wynikało z normy z art. 144 ust. 1 pkt. 6 nupzp.

Czyny stwierdzone w powyżej opisanych nieprawidłowościach, zdaniem NIK, wyczerpały dyspozycję art. 17 ust. 6 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych w związku z czym złożyła ona zawiadomienie o naruszeniu przez ówczesnego Dyrektora MOSiR dyscypliny finansów publicznych.

Ponadto kontrola w MOSiR wykazała m.in. niezapewnienie skutecznej kontroli wewnętrznej w ramach rozliczenia wynagrodzenia wykonawcy oświetlenia Stadionu Miejskiego w Toruniu, niedochowanie należytej staranności w ramach postępowania dotyczącego zadaszenia boiska piłkarskiego, co skutkowało pokryciem kosztów postępowania odwoławczego o wartości 13,6 tys. zł, nieterminową płatność części zobowiązań wobec wykonawców oraz nierzetelne sporządzenie sprawozdania o udzielonych zamówieniach za 2019 r.

Wartość finansowych rezultatów kontroli w MOSiR wyniosła 521 tys. i obejmowała koszt postępowania odwoławczego, nieprawidłowo zwiększoną wartość zawartych umów, a także wartość udzielonego zamówienia dot. modernizacji systemu monitoringu na stadionie żużlowym w związku z niedopuszczalną zmianą warunków umowy.

mp/