Proponowane rozwiązanie polega na zastosowaniu mechanizmów rynkowych przy ustalaniu ceny nabycia prawa własności gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego, w tym w szczególności gruntów wykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej.

Z nowej zasady wyłączone mają być osoby fizyczne będące w dniu 13 października 2005 r. użytkownikami wieczystymi nieruchomości zabudowanych na cele mieszkaniowe lub zabudowanych garażami albo przeznaczonych pod zabudowę na cele mieszkaniowe lub pod zabudowę garażami oraz nieruchomości rolnych.

Projekt przewiduje odejście od zasady zaliczania na poczet ceny rynkowej gruntu wartości prawa użytkowania wieczystego. Nowa zasada odpłatności została opracowana z wykorzystaniem modelu cyklicznej odpłatności przyjętego już w pierwszym etapie reformy użytkowania wieczystego, tj. w ustawie z 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów.

Ma to zapewnić spójny i sprawiedliwy mechanizm odpłatności za grunt, który umożliwi stopniowe wygaszanie prawa użytkowania wieczystego. Osobom nieprowadzącym działalności gospodarczej w nieruchomościach oddanych w użytkowanie wieczyste zaproponowano, aby cena nieruchomości była ustalana jako dwudziestokrotność dotychczasowej opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste, przy czym umożliwiono sporządzenie aktualnej wyceny dla potrzeb ustalenia ceny gruntu.

Projektowana reguła odpłatności dla przedsiębiorców opiera się na ustalaniu ceny nabycia gruntu jako wielokrotności dotychczasowej opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste (sumy opłat), z równoczesnym zapewnieniem ustalenia opłaty rocznej na podstawie wartości rynkowej nieruchomości aktualnej na dzień sprzedaży gruntu. Właściciel gruntu będzie mógł zaproponować przedsiębiorcy cenę gruntu odpowiadającą sumie co najmniej 20 dotychczasowych opłat rocznych, ale nie przekraczającej wartości rynkowej.

maja/ woj/